Thứ bảy 31/05/2025 13:54
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

PGS. TS Trần Đình Thiên: Tăng trưởng bền vững cần thay đổi tư duy và chính sách

Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tê Việt Nam, tầm quan trọng của kinh tế tư nhân và thay đổi tư duy để đạt mục tiêu phát triển bền vững cho Việt Nam vào năm 2045.
Giải ngân vốn đầu tư công - Nhiệm vụ then chốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế PGS. TS Trần Đình Thiên: Dòng tiền đầu tư công quyết định tăng trưởng kinh tế

Kinh tế tư nhân “chìa khóa” thoát bẫy thu nhập

Ngày 1/4/2025, trong khuôn khổ Hội thảo “Các động lực cho tăng trưởng cao bền vững kinh tế Việt Nam 2025 và giai đoạn 2026 – 2030” do Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức, PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, đã có những chia sẻ sâu sắc về các vấn đề trọng yếu ảnh hưởng đến tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai.

PGS. TS Trần Đình Thiên khẳng định, trong bối cảnh hiện tại, kinh tế tư nhân đóng vai trò quan trọng và quyết định trong việc đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Ông nhận định, Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ “bẫy thu nhập trung bình cao” và việc thoát khỏi tình trạng này sẽ phụ thuộc lớn vào sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.

Theo ông Thiên, trong suốt 40 năm qua, Việt Nam chưa bao giờ đạt được tăng trưởng hai con số, chỉ cao nhất là 9,54% vào năm 1995. Mặc dù khu vực doanh nghiệp nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, song sự phát triển của kinh tế tư nhân mới là yếu tố cần thiết để giúp Việt Nam bứt phá, đạt được mục tiêu trở thành quốc gia phát triển cao vào năm 2045.

PGS. TS Trần Đình Thiên: Tăng trưởng bền vững cần thay đổi tư duy và chính sách
PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam (Ảnh: Phan Chính)

Một trong những vấn đề nổi bật mà PGS. TS Trần Đình Thiên chỉ ra là tình trạng suy giảm động lực tăng trưởng qua thời gian. Theo ông Thiên, khu vực kinh tế tư nhân hiện nay đã chiếm tới 50% tổng nền kinh tế, nhưng vẫn còn rất nhiều khó khăn cần phải vượt qua.

Tình trạng doanh nghiệp giải thể ngày càng gia tăng, đặc biệt trong lĩnh vực bán lẻ, nơi số lượng doanh nghiệp giải thể tăng tới 28,4%. Đồng thời, số doanh nghiệp thành lập mới chỉ tăng 2,6% trong khi ảnh hưởng của thương mại điện tử ngày càng lớn. Điều này cho thấy, nền kinh tế tư nhân đang gặp phải sự suy yếu đáng lo ngại, cần phải có những thay đổi mạnh mẽ và quyết liệt.

PGS. TS Trần Đình Thiên cho rằng một trong những nguyên nhân chính là sự "trói buộc" của nền kinh tế, khi mà chúng ta chưa coi trọng kinh tế thị trường và kinh tế tư nhân. Mặc dù đã thừa nhận vai trò của kinh tế tư nhân, song các chính sách và thái độ chính trị đối với khu vực này vẫn còn rất nhiều bất cập. Ông nhấn mạnh, nếu không giải quyết được những vấn đề này, nền kinh tế sẽ khó có thể phát triển ổn định và bền vững.

Cải cách hành chính - Chìa khóa phát triển Việt Nam

Một trong những giải pháp quan trọng mà PGS. TS Trần Đình Thiên đề xuất là cải cách hành chính và cởi bỏ các ràng buộc quan liêu, hành chính đối với nền kinh tế tư nhân. Ông cho rằng để đạt được sự tăng trưởng bền vững, Việt Nam phải thay đổi tư duy và phương thức quản lý, không thể tiếp tục đi theo cơ chế cũ mà cần phải tìm ra một hướng đi mới, linh hoạt và phù hợp với thời đại.

Tư duy khác biệt và giải pháp đột phá là chìa khóa để Việt Nam có thể vượt qua các thách thức trong giai đoạn phát triển tới. Ông Thiên khẳng định, chỉ có sự thay đổi căn bản trong tư duy, từ chính sách cho đến cách thức quản lý, mới có thể giúp nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển bền vững trong tương lai.

Bên cạnh đó, việc xác lập tầm nhìn thời đại và thực hiện một chương trình hành động quyết liệt và khát vọng dân tộc là rất quan trọng. Đây là những mục tiêu mà Tổng Bí thư Tô Lâm, Đảng và Nhà nước đã đưa ra và đang ráo riết thực hiện với sự đồng thuận ngày càng lớn của người dân và bộ máy chính quyền.

PGS. TS Trần Đình Thiên cũng không quên nhấn mạnh, khát vọng phát triển mạnh mẽ của dân tộc Việt Nam. Theo ông, với sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị và nhân dân, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu trở thành một quốc gia phát triển cao vào năm 2045. Để làm được điều này, mỗi bước đi phải được thực hiện một cách quyết tâm và đồng bộ, không thể lùi bước trước bất kỳ khó khăn nào.

Ông Thiên cũng cho rằng, trong 20 năm tới, nếu Việt Nam có thể tạo ra một nền tảng kinh tế vững chắc, đẩy mạnh cải cách kinh tế, giải phóng sức sáng tạo của khu vực kinh tế tư nhân, cùng với sự tham gia mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong và ngoài nước, thì mục tiêu phát triển nhanh và bền vững là hoàn toàn khả thi.

PGS. TS Trần Đình Thiên đã có những phân tích sâu sắc và chỉ ra rằng, nền kinh tế Việt Nam cần phải thay đổi tư duy và cơ chế chính sách để vượt qua các thách thức hiện tại. Kinh tế tư nhân đóng vai trò chủ chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng và phát triển, và để làm được điều đó, cần phải có sự cải cách mạnh mẽ, cởi bỏ các ràng buộc hành chính và xây dựng một môi trường kinh doanh thực sự lành mạnh và cạnh tranh. Chỉ có như vậy, Việt Nam mới có thể thực hiện được khát vọng trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045.

Tin bài khác
TS. Trần Xuân Lượng: Mở khóa mặt bằng sản xuất, không còn "xin - cho"

TS. Trần Xuân Lượng: Mở khóa mặt bằng sản xuất, không còn "xin - cho"

Theo TS. Trần Xuân Lượng quản lý tốt đất công nghiệp, loại bỏ cơ chế “xin – cho”, tạo môi trường minh bạch, doanh nghiệp tiếp cận đất đai hiệu quả, thúc đẩy sản xuất phát triển.
Sửa đổi Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo: Gỡ “rào cản” cho doanh nghiệp

Sửa đổi Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo: Gỡ “rào cản” cho doanh nghiệp

Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (sửa đổi) tháo gỡ nhiều “rào cản” cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.
PGS.TS. Lê Xuân Bá: Thương hiệu quốc gia không thể mạnh nếu tư duy vẫn cũ

PGS.TS. Lê Xuân Bá: Thương hiệu quốc gia không thể mạnh nếu tư duy vẫn cũ

PGS.TS. Lê Xuân Bá cho rằng, muốn nâng tầm thương hiệu quốc gia, Việt Nam phải đổi mới tư duy, nâng chất lượng sản phẩm, tăng cạnh tranh và đào tạo nguồn nhân lực.
TS. Nguyễn Tuấn Quang: Cần 360 tỷ USD để "xanh hóa" nền kinh tế trước 2050

TS. Nguyễn Tuấn Quang: Cần 360 tỷ USD để "xanh hóa" nền kinh tế trước 2050

TS. Nguyễn Tuấn Quang cho rằng, Việt Nam cần 360 tỷ USD, hoàn thiện luật, phát triển thị trường carbon và thu hút vốn xanh để đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
TS. Trần Xuân Lượng: Ngăn “tát vét” đất đai trước giờ sáp nhập

TS. Trần Xuân Lượng: Ngăn “tát vét” đất đai trước giờ sáp nhập

Tiến sĩ Trần Xuân Lượng - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam, cảnh báo nguy cơ lặp lại “thảm họa Hà Tây” nếu không kịp thời chặn đứng tình trạng phê duyệt đất đai vội vã, trục lợi tài nguyên ngay trước thời điểm điều chỉnh địa giới hành chính.
TS. Cấn Văn Lực: Kinh tế tư nhân là trụ cột tăng trưởng

TS. Cấn Văn Lực: Kinh tế tư nhân là trụ cột tăng trưởng

TS. Cấn Văn Lực khẳng định kinh tế tư nhân chính là “động lực quan trọng nhất” thúc đẩy tăng trưởng, đề xuất loạt giải pháp đột phá nhằm tháo gỡ điểm nghẽn và tạo bứt phá cho khu vực này.
Nghị quyết số 68-NQ/TW: “Phá băng” cho kinh tế tư nhân trỗi dậy

Nghị quyết số 68-NQ/TW: “Phá băng” cho kinh tế tư nhân trỗi dậy

Nghị quyết số 68-NQ/TW mở ra đột phá lớn cho khu vực kinh tế tư nhân, xóa bỏ rào cản, khẳng định niềm tin chiến lược của Đảng và Chính phủ vào doanh nghiệp tư nhân như động lực chủ lực của tăng trưởng.
Ông Phan Đức Hiếu: Nghị quyết số 68 sẽ mở ra “cú huých” lớn cho doanh nghiệp tư nhân

Ông Phan Đức Hiếu: Nghị quyết số 68 sẽ mở ra “cú huých” lớn cho doanh nghiệp tư nhân

Ông Phan Đức Hiếu kỳ vọng Nghị quyết 68 sẽ tạo bước ngoặt cải cách thể chế, giúp doanh nghiệp tư nhân thoát khỏi rào cản “xin – cho”, tiếp cận đất đai, vốn, và phát triển bền vững.
TS. Võ Trí Thành: "Kinh tế tư nhân phải trở thành trụ cột thực sự của nền kinh tế

TS. Võ Trí Thành: "Kinh tế tư nhân phải trở thành trụ cột thực sự của nền kinh tế

Nghị quyết 68-NQ/TW xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh đã có những phân tích với DNHN về cải cách đột phá để khu vực này bứt phá.
Luật hóa Nghị quyết 68 “cấp cứu” mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Luật hóa Nghị quyết 68 “cấp cứu” mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Theo TS. Trần Xuân Lượng, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu Đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam, không có đất thì mọi hỗ trợ khác đều là hình thức. Luật hóa Nghị quyết 68 chính là cách cấp cứu năng lực nội sinh của nền kinh tế.
TS. Võ Trí Thành: "Tiêu dùng là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế"

TS. Võ Trí Thành: "Tiêu dùng là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế"

Theo TS. Võ Trí Thành, Việt Nam đang thiếu các nghiên cứu khoa học vững chắc để xây dựng chính sách tiêu dùng hiệu quả, trong khi khẩu hiệu lại chiếm ưu thế.
Thích ứng nhanh - Chìa khóa để doanh nghiệp Việt vượt thách thức thuế đối ứng

Thích ứng nhanh - Chìa khóa để doanh nghiệp Việt vượt thách thức thuế đối ứng

Trong khi chính phủ đàm phán thương mại với Mỹ, doanh nghiệp Việt cần sẵn sàng kịch bản ứng phó để giảm thiểu rủi ro và duy trì hoạt động ổn định.
Ứng dụng AI và dữ liệu thông minh là xu hướng không thể đảo ngược

Ứng dụng AI và dữ liệu thông minh là xu hướng không thể đảo ngược

Đây là nhận định của ông Lê Hồng Quang khi nói về ứng dụng AI và dữ liệu thông minh- hướng đi tất yếu giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao hiệu quả, ra quyết định và tối ưu nguồn lực.
Tài chính xanh – xu hướng mới định hình chiến lược đầu tư doanh nghiệp

Tài chính xanh – xu hướng mới định hình chiến lược đầu tư doanh nghiệp

Tín dụng xanh đang trở thành một trong những xu hướng tài chính quan trọng tại Việt Nam, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dài hạn, chi phí hợp lý nhằm phát triển bền vững. Tuy nhiên, hành trình thúc đẩy tín dụng xanh vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức: từ khung pháp lý chưa hoàn chỉnh, năng lực thẩm định hạn chế, đến rào cản về lãi suất và nhận thức môi trường. Trong bối cảnh đó, việc tháo gỡ các nút thắt, hoàn thiện chính sách và tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận tín dụng xanh trở thành nhiệm vụ cấp thiết. Dưới đây là góc nhìn của ông Nguyễn Bá Hùng – Chuyên gia Kinh tế trưởng tại Việt Nam, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), về triển vọng, khó khăn và giải pháp phát triển tín dụng xanh tại Việt Nam.
Cảnh báo về sự "lệch pha" giữa tăng trưởng GDP và tỷ trọng chi tiêu hộ gia đình

Cảnh báo về sự "lệch pha" giữa tăng trưởng GDP và tỷ trọng chi tiêu hộ gia đình

Theo ông Trần Anh Thắng – Thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), người tiêu dùng đang dần thắt chặt hầu bao hoặc thiếu niềm tin vào triển vọng thu nhập và thị trường.