Thứ bảy 12/07/2025 11:14
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

‘Nút thắt cổ chai’ của ngành dệt may Việt Nam

12/10/2020 00:00
MCSS đánh giá sản xuất vải đang là "nút thắt cổ chai" của dệt may Việt Nam, khi chi phí cho nhập khẩu nguyên phụ liệu chiếm 30%. Đây là rào cản để vươn lên trong chuỗi giá trị.

Đại dịch tác động nặng nề đến đầu vào và đầu ra của ngành dệt may, nhưng chỉ 133 trên 3.143 doanh nghiệp tham gia khảo sát của Tổng cục Thống kê cho biết đã tiếp nhận hỗ trợ.

Thông tin này được đưa ra trong báo cáo “Dệt may Việt Nam: Tác động của Covid-19 và xa hơn nữa” của Chương trình Nghiên cứu Chiến lược Mekong - Trung Quốc (MCSS), thuộc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Nông nghiệp, Học viện Nông nghiệp Việt Nam (VNUA) và ActionAid quốc tế tại Việt Nam (AAV).

Chỉ 3,6% doanh nghiệp dệt may được hưởng hỗ trợ

Theo đó, tính đến hết tháng 5, xuất khẩu may mặc đạt 10,56 tỷ USD, giảm 13.6% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, 2 thị trường chủ chốt, chiếm gần 60% kim ngạch xuất khẩu là Mỹ và EU lần lượt sụt giảm 15% và 19%.

Đặc biệt, khảo sát của Tổng cục Thống kê với 3.143 doanh nghiệp dệt may hồi tháng 4 cho thấy tình trạng thiếu hụt nguồn vốn và nguồn cung nguyên liệu diễn ra tại nhiều đơn vị, trong khi đơn hàng xuất khẩu sụt giảm nặng nề. Bốn tháng đầu năm, doanh thu của các doanh nghiệp dệt giảm 61,6%, doanh nghiệp may mặc giảm 78% so với cùng kỳ năm 2019.

Bối cảnh này tác động tiêu cực đến tình hình lao động toàn ngành, khi nhiều doanh nghiệp phải giảm lương nhân viên, hoặc giãn việc, nghỉ luân phiên, nghỉ việc không lương... Tính đến tháng 4, số lao động trong ngành may mặc bằng 20%, ngành dệt bằng 24,5% so với năm 2019.

Giá thành và phân tích giá thành trong ngành dệt may Việt Nam

Lao động ngành dệt may chịu ảnh hưởng nặng nề do dịch Covid-19.

Tuy vậy, chỉ 133 doanh nghiệp, chiếm 3,6% số đơn vị tham gia khảo sát, cho biết đã được tiếp nhận hỗ trợ. Đa số chưa biết đầu mối để tiếp cận chính sách. Đồng thời, doanh nghiệp khó tiếp cận các giải pháp hỗ trợ tín dụng, không được hưởng lợi nhiều từ chính sách giãn, miễn, giảm thuế.

Bên cạnh đó, họ cho rằng quy định hoãn đóng bảo hiểm xã hội, miễn đóng bảo hiểm thất nghiệp là chưa hợp lý, và người lao động chưa được hỗ trợ hiệu quả.

Do đó, khoảng 50% doanh nghiệp đã thu hẹp quy mô sản xuất, 35% cắt giảm lao động, hơn 25% cho lao động nghỉ việc không lương.

Hậu Covid-19, các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, đặc biệt là các FTA thế hệ mới như CPTPP và EVFTA, được kỳ vọng là điểm sáng cho nền kinh tế. Tuy nhiên, theo MCSS, ngành dệt may Việt Nam không có chuỗi cung ứng đầy đủ nên rất khó tận dụng lợi thế này.

Đến nay, Việt Nam có 12 FTA có hiệu lực, 1 FTA đợi phê chuẩn và đang đàm phán 3 FTA khác. Những FTA này mang lại ưu thế cạnh tranh xuất khẩu, khi thuế suất trung bình ngành dệt may từ 12-25% về còn 0-5%. Mặc dù vậy, tỷ lệ tận dụng FTA của Việt Nam chỉ đạt trung bình 30-35%, bởi các FTA này yêu cầu nguồn nguyên liệu đầu vào từ sợi phải có xuất xứ từ các nước ký kết.

Việt Nam cần khai thác một số thị trường mới

Thực tế, MCSS đánh giá sản xuất vải đang là ‘nút thắt cổ chai’ của ngành dệt may Việt Nam, khi chi phí cho nhập khẩu nguyên phụ liệu chiếm khoảng 30% tổng giá trị xuất khẩu của doanh nghiệp. Điều này không những tạo rào cản trong việc tận dụng FTA, mà còn đẩy Việt Nam vào vị trí thấp trong chuỗi giá trị.

Do đó, MCSS khuyến nghị Chính phủ có chính sách hợp lý cho ngành dệt, đẩy mạnh liên kết chuỗi cung ứng trong nước, đồng thời thu hút dịch chuyển đầu tư FDI vào sản xuất nguyên phụ liệu.

Cụ thể, TS Trương Văn Cẩm, Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam cho rằng doanh nghiệp cần chủ động liên kết đầu tư, trong khi Nhà nước phê duyệt chiến lược phát triển và chính sách hỗ trợ cụ thể, có sự vào cuộc của các địa phương thông qua việc cấp phép các dây chuyền dệt, nhuộm và phát triển hạ tầng giao thông, an sinh xã hội phù hợp.

Bên cạnh tận dụng các FTA sẵn có, theo MCSS, Việt Nam cần khai thác một số thị trường mới, tiêu biểu là Mỹ và Canada, trong đó Mỹ là thị trường xuất khẩu chủ lực nhưng thuế suất rất cao, còn Canada tiềm năng nhưng chưa được đầu tư đúng mức.

Đặc biệt, qua giai đoạn Covid-19 vừa qua, MCSS đánh giá các doanh nghiệp dệt may còn ít đầu tư vào nghiên cứu, phát triển sản phẩm và công nghệ, còn giữ mức thâm dụng lao động cao. Chương trình này đề xuất doanh nghiệp định hướng thay đổi tổ chức sản xuất dựa theo công nghệ, nhằm nâng cao khả năng thích ứng trong tương lai.

Lan Anh

Tin bài khác
“Xanh hóa”: Con đường sống còn giúp doanh nghiệp tạo sức bật trong chuỗi biến động

“Xanh hóa”: Con đường sống còn giúp doanh nghiệp tạo sức bật trong chuỗi biến động

Chia sẻ tại “Diễn đàn Logistics xanh - Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025”, chiều ngày 11/7, tại Hà Nội, nhiều ý kiến bày tỏ: “Xanh hóa” trở thành con đường sống còn giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh và tạo sức bật trong chuỗi biến động. Phát triển logistics xanh sẽ là lợi thế cạnh tranh để doanh nghiệp Việt đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu.
Logistics xanh: Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025

Logistics xanh: Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025

Chiều ngày 11/7, tại Hà Nội, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) tổ chức “Diễn đàn Logistics xanh - Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025”.
Những trường hợp nào bị từ chối đăng ký hộ kinh doanh?

Những trường hợp nào bị từ chối đăng ký hộ kinh doanh?

Theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP, hộ kinh doanh có thể bị từ chối cấp phép nếu vi phạm hoặc không hoạt động tại địa chỉ đăng ký.
Hàng giả bủa vây, hàng thật “chịu trận”: Doanh nghiệp kêu gọi luật sòng phẳng và hành động từ tâm

Hàng giả bủa vây, hàng thật “chịu trận”: Doanh nghiệp kêu gọi luật sòng phẳng và hành động từ tâm

Hàng giả, hàng nhái và thông tin bịa đặt không chỉ làm tổn hại doanh thu mà còn đẩy nhiều doanh nghiệp làm ăn chân chính vào thế gồng gánh hậu quả thay cho những hành vi ngoài tầm kiểm soát.
Ngành Thuế giảm gần 97.000 tỷ đồng thuế: Tín hiệu chính sách tiếp sức doanh nghiệp vượt khó

Ngành Thuế giảm gần 97.000 tỷ đồng thuế: Tín hiệu chính sách tiếp sức doanh nghiệp vượt khó

Trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành Thuế đã triển khai hàng loạt chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế với tổng số tiền lên tới gần 97.000 tỷ đồng. Đây không chỉ là những con số hỗ trợ tài khóa, mà còn là cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp phục hồi và phát triển bền vững.
Samsung mất một nửa lợi nhuận quý II/2025 vì khủng hoảng chip AI

Samsung mất một nửa lợi nhuận quý II/2025 vì khủng hoảng chip AI

Samsung lần đầu ghi nhận lợi nhuận sụt giảm kể từ năm 2023, do bị đối thủ SK Hynix vượt mặt trong mảng chip AI và ảnh hưởng từ các lệnh cấm xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc của Mỹ.
Dòng tiền đổi hướng, fintech Đông Nam Á bước vào “giai đoạn chọn lọc”

Dòng tiền đổi hướng, fintech Đông Nam Á bước vào “giai đoạn chọn lọc”

Theo báo cáo mới nhất từ Tracxn, trong 6 tháng đầu năm 2025, các startup fintech Đông Nam Á huy động được tổng cộng 776 triệu USD, tăng 31% so với nửa cuối năm 2024 nhưng vẫn giảm 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tăng tốc chuyển đổi số: “Lá chắn” mới chống hàng giả, gian lận thương mại

Tăng tốc chuyển đổi số: “Lá chắn” mới chống hàng giả, gian lận thương mại

Ứng dụng AI, dữ liệu lớn và tăng cường liên ngành là giải pháp then chốt giúp ngăn chặn hàng giả, gian lận thương mại trong môi trường số đang bùng nổ.
Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo mùa du lịch: Mạo danh doanh nghiệp lữ hành, chiếm đoạt tiền triệu mỗi ngày

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo mùa du lịch: Mạo danh doanh nghiệp lữ hành, chiếm đoạt tiền triệu mỗi ngày

Mùa du lịch Hè 2025 đang bước vào cao điểm cũng là lúc các chiêu trò lừa đảo “tăng nhiệt”. Nhiều du khách mất tiền oan vì tin vào các tài khoản mạo danh doanh nghiệp lữ hành, khách sạn, khu nghỉ dưỡng… được “gắn mác” chính thống. Bộ Công an đã phát đi cảnh báo khẩn cấp nhằm ngăn chặn tình trạng đáng lo ngại này.
Nhà đầu tư cá nhân Mỹ thắng lớn nhờ chiến lược “bắt đáy”

Nhà đầu tư cá nhân Mỹ thắng lớn nhờ chiến lược “bắt đáy”

Chiến lược “mua khi giá giảm” đã giúp nhà đầu tư cá nhân tại Mỹ thu lãi cao nhất kể từ đầu đại dịch, đóng vai trò trung tâm trong đà tăng kỷ lục của Phố Wall năm 2025.
Thị trường chứng khoán vào “khoảnh khắc thú vị nhất”: SHS gọi tên 5 nhóm ngành triển vọng

Thị trường chứng khoán vào “khoảnh khắc thú vị nhất”: SHS gọi tên 5 nhóm ngành triển vọng

Trong báo cáo chiến lược nửa cuối năm 2025 vừa công bố, Công ty Chứng khoán SHS nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào một “khoảnh khắc thú vị” – giai đoạn mà tâm lý nhà đầu tư dao động giữa kỳ vọng tăng trưởng và sự thận trọng với các rủi ro vĩ mô.
Hà Nội tiên phong lập Quỹ đầu tư mạo hiểm - vốn mồi cho công nghệ cao

Hà Nội tiên phong lập Quỹ đầu tư mạo hiểm - vốn mồi cho công nghệ cao

Trong bối cảnh khoa học - công nghệ và hệ sinh thái khởi nghiệp đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Hà Nội đang xúc tiến thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm với nguồn vốn ban đầu từ ngân sách thành phố.
Lãi suất chạm đáy đâu là kênh đầu tư khôn ngoan nhất hiện nay?

Lãi suất chạm đáy đâu là kênh đầu tư khôn ngoan nhất hiện nay?

Lãi suất tiết kiệm duy trì ở mức thấp khiến dòng tiền dịch chuyển sang các kênh đầu tư khác. Bất động sản, chứng khoán và vàng được xem là lựa chọn tốt nhất?
DIC Corp chuyển nhượng Lam Hạ Center Point, thu về nghìn tỷ

DIC Corp chuyển nhượng Lam Hạ Center Point, thu về nghìn tỷ

DIC Corp được chấp thuận chuyển nhượng dự án Lam Hạ Center Point, dự kiến thu hơn 1.100 tỷ đồng. Đây là bước đi chiến lược giúp tập đoàn tái cơ cấu tài chính.
Gần 37 triệu lượt xe động lực khiến VEC tăng tốc mở rộng cao tốc?

Gần 37 triệu lượt xe động lực khiến VEC tăng tốc mở rộng cao tốc?

Trong 6 tháng đầu 2025, các tuyến cao tốc VEC phục vụ gần 37 triệu lượt xe, tăng 9,43%. Mở rộng quy mô, khởi công dự án mới, hướng đến hệ thống giao thông hiện đại.