Thứ tư 30/07/2025 19:20
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

GS.TS Trần Đình Hợi: AI sẽ là “chìa khóa vàng” thúc đẩy chính phủ số Việt Nam

Theo GS.TS Trần Đình Hợi, vai trò của AI trong xây dựng chính phủ số hiệu quả, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm, từ bài học Estonia gợi mở cho Việt Nam.
PGS.TS Trần Đình Thiên: Kinh tế tư nhân vẫn chưa "đóng đúng vai, tròn vai" PGS.TS. Lê Xuân Bá: Thương hiệu quốc gia không thể mạnh nếu tư duy vẫn cũ

Lời Tòa Soạn: Trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại mọi mặt đời sống xã hội, việc xây dựng chính phủ số đã trở thành một ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) trong tiến trình này không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ kỹ thuật mà đã vươn lên thành một yếu tố then chốt, mang tính chiến lược, giúp tối ưu hóa hiệu quả quản trị, nâng cao tính minh bạch và cải thiện chất lượng dịch vụ công.

Để làm rõ hơn về tiềm năng và những thách thức trong hành trình chuyển đổi đầy tham vọng này, Tạp chí Doanh nghiêp và Hội nhập đã có cuộc phỏng vấn độc quyền với GS.TS Trần Đình Hợi – Viện trưởng Viện Nước, Môi trường và Biến đổi Khí hậu, và là một chuyên gia uy tín trong lĩnh vực chuyển đổi số. Qua lăng kính từ mô hình thành công của Estonia, ông đã chia sẻ những phân tích sâu sắc về cách AI có thể được tích hợp để tạo ra một nền hành chính công thực sự hiệu quả, minh bạch và lấy người dân làm trung tâm. Những phân tích và gợi mở chính sách từ Giáo sư Trần Đình Hợi sẽ cung cấp góc nhìn toàn diện và thiết thực, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia của Việt Nam.

Phóng viên: Thưa ông, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, khái niệm chính phủ số đang trở nên ngày càng quen thuộc. Ông có thể chia sẻ tầm quan trọng của việc xây dựng chính phủ số, đặc biệt là vai trò của AI trong hành trình này?

GS.TS Trần Đình Hợi: Việc xây dựng chính phủ số ngày nay không chỉ là một xu hướng tất yếu mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia và phục vụ người dân một cách tốt hơn. Trong bối cảnh kỷ nguyên số, chính phủ cần phải thích nghi để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của công dân về sự tiện lợi, minh bạch và hiệu quả trong mọi tương tác. Đây là bước đi chiến lược, định hình tương lai của nền hành chính công hiện đại.

Trong hành trình chuyển đổi số đó, trí tuệ nhân tạo (AI) đóng một vai trò cực kỳ quan trọng và mang tính đột phá. AI không chỉ giúp tự động hóa các quy trình hành chính phức tạp, từ đó cắt giảm đáng kể chi phí vận hành và giải phóng nguồn lực con người, mà còn là chìa khóa để tăng cường tính minh bạch trong mọi hoạt động công vụ. Khi AI được ứng dụng, khả năng sai sót giảm đi, dữ liệu được xử lý nhanh chóng và chính xác, từ đó nâng cao niềm tin của người dân vào bộ máy nhà nước.

Hơn thế nữa, việc tích hợp sâu rộng AI vào các hoạt động của chính phủ sẽ tối ưu hóa toàn bộ hệ thống công vụ, mang lại trải nghiệm tương tác vượt trội cho công dân. Từ việc nộp hồ sơ trực tuyến, tra cứu thông tin đến nhận phản hồi tự động, AI giúp các dịch vụ công trở nên thông suốt, nhanh chóng và thân thiện hơn bao giờ hết. Điều này không chỉ nâng cao sự hài lòng của người dân mà còn góp phần xây dựng một nền hành chính hiện đại, hiệu quả và lấy người dân làm trung tâm.

GS.TS Trần Đình Hợi: AI sẽ là “chìa khóa vàng” thúc đẩy chính phủ số Việt Nam
GS.TS Trần Đình Hợi – Viện trưởng Viện Nước, Môi trường và Biến đổi Khí hậu. (Ảnh: Phan Chính)

Phóng viên: Thưa ông, mô hình quốc gia nào đã thành công vang dội trong việc tích hợp sâu rộng trí tuệ nhân tạo vào cấu trúc hành chính, giúp số hóa gần như toàn bộ dịch vụ công và giảm đáng kể việc người dân phải đến trực tiếp cơ quan công quyền?

GS.TS Trần Đình Hợi: Theo tôi Estonia là một hình mẫu nổi bật trong việc ứng dụng công nghệ vào quản trị nhà nước, đặc biệt là với việc xây dựng thành công chính phủ số. Điểm đặc biệt và đột phá nhất của quốc gia này chính là việc phát triển hệ sinh thái Kratt AI. Khác với cách tiếp cận thông thường coi AI chỉ là công cụ hỗ trợ, Estonia đã tích hợp Kratt AI như một phần cốt lõi, xuyên suốt trong bộ máy hành chính của mình. Điều này giúp AI không chỉ thực hiện các tác vụ kỹ thuật mà còn tham gia vào quá trình vận hành, ra quyết định và cung cấp dịch vụ công một cách trực tiếp và hiệu quả.

Sự tích hợp sâu rộng này đã mang lại những kết quả ấn tượng: Estonia đã số hóa tới 99% dịch vụ công, biến ước mơ về một chính phủ không giấy tờ, không cần trực tiếp đến cơ quan công quyền thành hiện thực. Nhờ Kratt AI, người dân Estonia có thể thực hiện hầu hết mọi giao dịch hành chính một cách dễ dàng và thuận tiện từ xa, giảm thiểu đáng kể thời gian và công sức. Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy tiềm năng to lớn của AI trong việc tạo ra một nền hành chính minh bạch, hiệu quả và lấy người dân làm trung tâm.

Phóng viên: Với kinh nghiệm quốc tế và sự phát triển nhanh chóng của AI, ông có khuyến nghị cụ thể nào cho Việt Nam trong việc thúc đẩy chuyển đổi số, đặc biệt là ứng dụng AI vào quản trị nhà nước?

GS.TS Trần Đình Hợi: Đối với Việt Nam, có bốn điểm chính chúng ta cần tập trung. Đầu tiên là liên thông dữ liệu và hoàn thiện định danh số. Việc này là nền tảng để mọi dịch vụ công được kết nối và cá nhân hóa.

Thứ hai, chúng ta cần mạnh dạn thí điểm AI trong hành chính công. Có thể bắt đầu với tự động hóa xử lý hồ sơ, phân tích phản ánh của người dân hay dự báo nhu cầu dịch vụ công.

Thứ ba là hoàn thiện khung pháp lý về AI trong khu vực công. Điều này bao gồm việc xây dựng bộ quy tắc đạo đức, cơ chế minh bạch và khung thử nghiệm công nghệ để đảm bảo AI được triển khai an toàn, hiệu quả.

Cuối cùng và không kém phần quan trọng là phát triển năng lực số cho đội ngũ công vụ. Cán bộ, công chức cần được đào tạo bổ sung về kỹ năng số và hiểu biết về AI để có thể tận dụng tối đa những lợi ích mà công nghệ mang lại.

Phóng viên: Những gợi mở chính sách này rất thiết thực. Vậy theo ông, đâu là thách thức lớn nhất mà Việt Nam sẽ phải đối mặt khi triển khai những khuyến nghị này và làm thế nào để vượt qua chúng?

GS.TS Trần Đình Hợi: Thách thức lớn nhất trong hành trình chuyển đổi số, đặc biệt là trong lĩnh vực chính phủ, có lẽ nằm ở việc thay đổi tư duy và văn hóa làm việc. Chuyển đổi số không đơn thuần là câu chuyện về việc triển khai công nghệ mới hay đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật. Nó đòi hỏi một sự chuyển dịch sâu rộng về cách thức vận hành, buộc chúng ta phải từ bỏ những thói quen cũ, những quy trình lạc hậu đã tồn tại từ lâu. Điều này đòi hỏi sự sẵn sàng thích nghi và dũng cảm đối mặt với cái mới từ mọi cấp độ.

GS.TS Trần Đình Hợi: AI sẽ là “chìa khóa vàng” thúc đẩy chính phủ số Việt Nam
AI sẽ là lực đẩy trong xây dựng chính phủ số hiệu quả. (Ảnh: Minh họa)

Để vượt qua những rào cản này, cần có sự quyết tâm chính trị mạnh mẽ và sự đồng lòng từ các cấp lãnh đạo đến từng cán bộ, công chức. Đây là yếu tố then chốt để tạo ra động lực và thúc đẩy sự thay đổi. Song song đó, việc đầu tư đúng mức vào hạ tầng công nghệ và phát triển nguồn nhân lực số là điều không thể thiếu. Ngoài ra, một yếu tố cực kỳ quan trọng khác là xây dựng niềm tin của người dân vào các dịch vụ số. Khi người dân tin tưởng vào tính bảo mật, tiện lợi và hiệu quả của các dịch vụ trực tuyến, quá trình chuyển đổi số mới thực sự đạt được thành công bền vững.

Phóng viên: Nhìn về tương lai, ông kỳ vọng như thế nào về tác động của AI đối với quá trình phát triển chính phủ số của Việt Nam?

GS.TS Trần Đình Hợi: Tôi hoàn toàn tin tưởng vào tiềm năng vượt trội của trí tuệ nhân tạo (AI) trong công cuộc chuyển đổi số của Việt Nam. Nếu chúng ta có một lộ trình triển khai bài bản, chiến lược, AI sẽ là động lực mạnh mẽ để xây dựng một nền hành chính công thực sự hiệu quả, minh bạch và lấy người dân làm trung tâm. Đây không chỉ là một kỳ vọng mà là một tầm nhìn có thể hiện thực hóa, nơi công nghệ phục vụ tối đa cho lợi ích cộng đồng.

Cụ thể, AI sẽ giúp chính phủ hiểu rõ hơn nhu cầu thực tế của người dân thông qua việc phân tích dữ liệu chuyên sâu, từ đó đưa ra các quyết sách dựa trên thông tin chính xác, khách quan thay vì dựa vào cảm tính hay phỏng đoán. Đồng thời, AI còn cho phép cung cấp dịch vụ một cách liền mạch, tiện lợi hơn, loại bỏ những rào cản hành chính và rút ngắn thời gian chờ đợi. Từ khâu đăng ký, xử lý hồ sơ đến giải quyết các vấn đề phức tạp, AI sẽ tự động hóa và tối ưu hóa từng bước, mang lại trải nghiệm tối ưu cho người dùng.

Việc ứng dụng AI một cách sâu rộng và hiệu quả chính là chìa khóa chiến lược để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trên trường quốc tế. Một nền hành chính hiện đại, linh hoạt và minh bạch sẽ thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế và quan trọng hơn cả là cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống cho người dân trong kỷ nguyên số. AI không chỉ là công cụ mà còn là một đối tác tin cậy, giúp Việt Nam vững bước trên con đường phát triển bền vững.

Xin cảm ơn giáo sư!

Tin bài khác
Không thể làm chính sách năng lượng bằng tư duy duy ý chí

Không thể làm chính sách năng lượng bằng tư duy duy ý chí

"Việc xây dựng chính sách năng lượng cần tiếp cận một cách khoa học và tổng thể, thay vì bị chi phối bởi những góc nhìn hạn hẹp, thiếu cơ sở thực tiễn", theo TS. Nguyễn Quân - Nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Chủ tịch Hiệp hội Tự động hóa Việt Nam.
Chuyên gia Savills phân tích tác động đa chiều từ đề xuất thuế bất động sản mới

Chuyên gia Savills phân tích tác động đa chiều từ đề xuất thuế bất động sản mới

Theo bà Giang Huỳnh - chuyên gia Savills TP. Hồ Chí Minh, đề xuất áp thuế thu nhập bất động sản 20% trên lãi thực tế của Bộ Tài chính đang gây nhiều chú ý đặc biệt.
Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB ông Nguyễn Bá Hùng: Định hình tương lai xanh và bền vững cho kinh tế Việt Nam

Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB ông Nguyễn Bá Hùng: Định hình tương lai xanh và bền vững cho kinh tế Việt Nam

Theo ông Nguyễn Bá Hùng, ADB cam kết 5 tỷ USD cho năng lượng tái tạo và 8 tỷ USD cho hạ tầng xanh tại Việt Nam, cải cách ngân hàng và phát triển bền vững.
GS. Trần Thọ Đạt: Có hai kịch bản cho mục tiêu kinh tế số đạt 20% GDP

GS. Trần Thọ Đạt: Có hai kịch bản cho mục tiêu kinh tế số đạt 20% GDP

GS. Trần Thọ Đạt cho rằng, để đạt mục tiêu 20% GDP từ kinh tế số vào năm 2025, đứng trước hai kịch bản: một đầy thách thức, một hoàn toàn khả thi.
Hà Nội cấm xe máy xăng từ 2026: Người dân cần chuẩn bị gì?

Hà Nội cấm xe máy xăng từ 2026: Người dân cần chuẩn bị gì?

Hà Nội bắt đầu cấm xe máy xăng từ 1/7/2026 trong vành đai 1, hướng tới giao thông xanh. Chính sách gây nhiều tranh luận và đòi hỏi hạ tầng đồng bộ.
PGS.TS Nguyễn Đình Thọ: Thị trường carbon là công cụ hiện thực hoá Net Zero 2050

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ: Thị trường carbon là công cụ hiện thực hoá Net Zero 2050

Theo PGS.TS Nguyễn Đình Thọ tiềm năng, thách thức phát triển thị trường carbon Việt Nam. Đây là công cụ then chốt hiện thực hóa Net Zero 2050, đòi hỏi khung pháp lý chặt chẽ.
TS. Lê Xuân Nghĩa: Chậm trễ bán tín chỉ carbon gây thiệt thòi bảo vệ rừng

TS. Lê Xuân Nghĩa: Chậm trễ bán tín chỉ carbon gây thiệt thòi bảo vệ rừng

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa- Viện trưởng Viện Tư vấn Phát triển Tài chính Carbon, việc chậm trễ bán tín chỉ carbon gây thiệt thòi cho người dân tộc thiểu số bảo vệ rừng.
PGS. TS Ngô Trí Long: Ba "điểm nghẽn" kinh điển đang kìm hãm sự phát triển của Việt Nam

PGS. TS Ngô Trí Long: Ba "điểm nghẽn" kinh điển đang kìm hãm sự phát triển của Việt Nam

Theo PGS. TS Ngô Trí Long, để chuyển đổi số nâng cao động lực tăng trưởng đột phá, phải giải quyết “điểm nghẽn của các điểm nghẽn” là thể chế, thay đổi tư duy.
Phó Chủ tịch VATA Phan Thanh Uy: Cần lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh ngành vận tải

Phó Chủ tịch VATA Phan Thanh Uy: Cần lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh ngành vận tải

Ngành vận tải ô tô đối mặt khủng hoảng nhân lực và sức ép chuyển đổi sang năng lượng xanh. Phó Chủ tịch VATA chỉ rõ bất cập và đề xuất lộ trình chuyển đổi bền vững.
TS. Đặng Xuân Thành: Việt Nam trước nguy cơ mắc kẹt bẫy thu nhập trung bình

TS. Đặng Xuân Thành: Việt Nam trước nguy cơ mắc kẹt bẫy thu nhập trung bình

Theo TS. Đặng Xuân Thành, mặc dù đạt được nhiều thành tựu kinh tế ấn tượng, mô hình tăng trưởng hiện tại của Việt Nam đang bộc lộ những giới hạn, và nếu không có chiến lược đột phá, đất nước sẽ đối mặt với nguy cơ rơi vào “bẫy thu nhập trung bình”.
Gỡ rối pháp lý đất đai: Doanh nghiệp “vướng" đủ đường

Gỡ rối pháp lý đất đai: Doanh nghiệp “vướng" đủ đường

Hệ thống pháp luật chồng chéo đang gây tắc nghẽn hàng loạt dự án bất động sản. Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Tuấn - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội đã kiến nghị sửa luật để gỡ vướng pháp lý đất đai cho doanh nghiệp.
Vì sao Việt Nam khó chen chân vào chuỗi chế tác vàng khu vực?

Vì sao Việt Nam khó chen chân vào chuỗi chế tác vàng khu vực?

Ngành vàng Việt Nam đối mặt rào cản pháp lý, nhưng tiềm năng vươn tầm chế tác khu vực là rất lớn. Doanh nghiệp kỳ vọng chính sách cởi mở hơn để bứt phá.
TS. Cấn Văn Lực: TP. Hồ Chí Minh là siêu đô thị "lớn nhưng còn nghèo", cần lối đi riêng

TS. Cấn Văn Lực: TP. Hồ Chí Minh là siêu đô thị "lớn nhưng còn nghèo", cần lối đi riêng

TS. Cấn Văn Lực nhận định, TP. Hồ Chí Minh là siêu đô thị “lớn nhưng còn nghèo” và cần một chiến lược đặc thù, không thể rập khuôn các mô hình như Bangkok hay Jakarta.
Tăng cường pháp chế trong doanh nghiệp nhỏ và vừa: Khi tuân thủ trở thành động lực phát triển

Tăng cường pháp chế trong doanh nghiệp nhỏ và vừa: Khi tuân thủ trở thành động lực phát triển

Trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng chịu sự điều chỉnh chặt chẽ của pháp luật, pháp chế doanh nghiệp đã trở thành một nhu cầu thiết yếu, đặc biệt đối với khối doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa – Giám đốc Công ty Luật TNHH Luật sư X, Chủ tịch Học viện Đào tạo Pháp chế ICA – đã chia sẻ với với Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập về thực trạng và các giải pháp pháp lý dành cho cộng đồng doanh nghiệp hiện nay.
UNFPA: Việt Nam đang ở "ngã rẽ" quan trọng về dân số

UNFPA: Việt Nam đang ở "ngã rẽ" quan trọng về dân số

Chia sẻ với báo chí, ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện của Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam cho biết UNFPA sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trong việc thực hiện tinh thần của các quy định mới, hướng tới một xã hội mà trong đó “mỗi người – mỗi lựa chọn – mỗi tương lai” đều được tôn trọng, bảo vệ.