Thứ bảy 19/07/2025 22:06
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

“Chủ sở hữu hưởng lợi” – Vén màn sở hữu thực sự của doanh nghiệp

Lần đầu tiên, khái niệm "Chủ sở hữu hưởng lợi" được luật hóa khiến người "đứng sau" doanh nghiệp phải lộ diện

Luật Doanh nghiệp sửa đổi năm 2025 chính thức bổ sung khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp” – một bước đi mang tính đột phá nhằm minh bạch hóa cơ cấu sở hữu doanh nghiệp và ngăn chặn tình trạng lập doanh nghiệp “ma”, núp bóng người khác để trốn tránh nghĩa vụ pháp lý, nghĩa vụ thuế và che giấu dòng tiền bất hợp pháp. Đây là lần đầu tiên pháp luật Việt Nam chính thức công nhận và điều chỉnh người “đứng sau” doanh nghiệp – dù không đứng tên trên giấy tờ nhưng thực chất là người sở hữu, kiểm soát, chi phối và hưởng lợi.

Việc bổ sung khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi” không phải ngẫu nhiên. Đây là yêu cầu đã được đặt ra từ nhiều năm trước trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với thế giới, đặc biệt là các cam kết về minh bạch doanh nghiệp, phòng chống rửa tiền theo khuyến nghị của Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính về chống rửa tiền (FATF). Các tổ chức tài chính quốc tế, nhà đầu tư nước ngoài và thậm chí cả các cơ quan thuế tại nhiều nước đã không ít lần lên tiếng về việc khó truy vết dòng tiền và xác định chủ thực sự của doanh nghiệp Việt khi mà một cá nhân có thể đứng tên hàng chục công ty, hoặc một công ty có cổ phần vòng vo qua nhiều lớp trung gian.

“Chủ sở hữu hưởng lợi” – Vén màn sở hữu thực sự của doanh nghiệp
Luật Doanh nghiệp sửa đổi 2025 buộc "người đứng sau" doanh nghiệp phải lộ diện (Ảnh: internet)

Luật buộc doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm

Luật yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện hàng loạt nghĩa vụ cụ thể: Kê khai thông tin chủ sở hữu hưởng lợi trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp; cập nhật thường xuyên nếu có thay đổi; lưu trữ danh sách này trong hồ sơ nội bộ và cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu. Thông tin cần kê khai bao gồm họ tên, ngày sinh, quốc tịch, giới tính, địa chỉ liên hệ, số giấy tờ pháp lý, tỷ lệ sở hữu hoặc quyền kiểm soát. Những doanh nghiệp không thực hiện hoặc khai gian dối sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật.

Ở góc độ thị trường, việc minh bạch hóa chủ sở hữu cũng là công cụ bảo vệ nhà đầu tư, cổ đông và đối tác. Khi biết rõ ai là người thực sự đứng sau một doanh nghiệp, các bên có thể đánh giá rủi ro, uy tín và năng lực tài chính chính xác hơn. Nhà đầu tư nước ngoài sẽ có thêm niềm tin khi dữ liệu doanh nghiệp Việt được công khai, minh bạch và thống nhất theo chuẩn mực quốc tế.

Tất nhiên, sẽ có những bỡ ngỡ ban đầu. Không ít doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay chưa hiểu đúng “chủ sở hữu hưởng lợi” là gì, thậm chí nhầm lẫn với cổ đông, thành viên góp vốn thông thường. Một số người từng dùng tên người thân hoặc nhân viên để né trách nhiệm pháp lý, che giấu thu nhập hoặc hợp thức hóa dòng tiền nay sẽ phải cân nhắc lại. Tuy nhiên, đây là thách thức cần thiết để thị trường trưởng thành. Cũng giống như quy định về công khai báo cáo tài chính, kê khai thuế điện tử hay minh bạch sở hữu nhà đất, quy định về “chủ sở hữu hưởng lợi” là bước đi tất yếu trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế hiện đại.

Luật đã “vén màn” và đặt ra "luật chơi". Trách nhiệm giờ đây thuộc về doanh nghiệp – nếu minh bạch, không ai phải e ngại. Nếu gian dối, rủi ro sẽ ngày càng lớn khi hệ thống quản lý ngày càng thông minh, kết nối dữ liệu chặt chẽ và hậu kiểm được tăng cường.

"Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp có tư cách pháp nhân (sau đây gọi là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp) là cá nhân có quyền sở hữu trên thực tế vốn điều lệ hoặc có quyền chi phối đối với doanh nghiệp đó, trừ trường hợp người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.” - Theo Điểm d Khoản 1 Điều 1 Luật Doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung năm 2025
Tin bài khác
Dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi): Đề xuất bổ sung 9 nhóm hành vi gây lãng phí

Dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi): Đề xuất bổ sung 9 nhóm hành vi gây lãng phí

Bộ Tài chính đang tổ chức lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi). Đáng chú ý, tại Điều 17 của dự thảo, Bộ đã đề xuất quy định 9 nhóm hành vi gây lãng phí.
Hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà sẽ có chính sách hỗ trợ

Hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà sẽ có chính sách hỗ trợ

Bộ Công Thương vừa trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Quyết định về chính sách hỗ trợ hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ kèm hệ thống lưu trữ điện.
Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 206/2025/QH15 - cơ chế đặc biệt với mục tiêu xử lý những vướng mắc, khó khăn phát sinh từ các quy định pháp luật hiện hành đang cản trở tiến trình phát triển kinh tế - xã hội.
Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Bộ Xây dựng vừa công bố 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở, trong đó có 3 thủ tục do cấp bộ thực hiện và 3 thủ tục do cấp tỉnh triển khai. Các thủ tục này tập trung vào hoạt động chấp thuận đầu tư, giao chủ đầu tư và điều chỉnh quyết định đối với các dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang và nhà ở xã hội.
Luật Hàng không sửa đổi: Tạo đột phá trong thu hút đầu tư và quản lý hạ tầng

Luật Hàng không sửa đổi: Tạo đột phá trong thu hút đầu tư và quản lý hạ tầng

Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) được xây dựng theo hướng linh hoạt, tiệm cận mô hình quốc tế, nhằm khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư, trong khi vẫn giữ vai trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước đối với lĩnh vực then chốt này.
Từ 18/8, quản lý mỹ phẩm theo chuẩn quốc tế

Từ 18/8, quản lý mỹ phẩm theo chuẩn quốc tế

Từ ngày 18/8/2025, theo Thông tư 34/2025/TT-BYT của Bộ Y tế, mỗi sản phẩm mỹ phẩm trước khi lưu hành tại thị trường Việt Nam bắt buộc phải có phiếu công bố riêng.
Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu đối với doanh nghiệp thành lập từ hộ, cá nhân kinh doanh – động thái được kỳ vọng sẽ tạo đột phá trong lộ trình chuyển đổi hàng triệu hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp, góp phần thu hẹp khu vực kinh tế phi chính thức và mở rộng cơ sở thuế.
Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ dự thảo sửa đổi Nghị định nhằm giảm mức truy thu bổ sung tiền sử dụng đất từ 5,4% xuống 3,6% mỗi năm – hoặc thậm chí có thể bỏ hoàn toàn quy định này.
Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất quy định về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.
Từ 1/8: Chính thức thu thuế VAT tự động với hàng giá trị thấp qua chuyển phát nhanh

Từ 1/8: Chính thức thu thuế VAT tự động với hàng giá trị thấp qua chuyển phát nhanh

Từ ngày 1/8/2025, Cục Hải quan chính thức áp dụng thuế giá trị gia tăng (VAT) tự động đối với hàng hóa giá trị thấp nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh, áp dụng cho mọi hình thức vận chuyển gồm đường hàng không, đường bộ và đường sắt.
Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

UBND TP. Hà Nội vừa thông qua nhiều chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho các cá nhân, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm tái chế từ nhựa, giấy, thủy tinh... sau thu gom.
Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Chiều 11/7, Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các luật vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Trong số này có Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025 là mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, bổ sung mặt hàng nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml theo tiêu chuẩn quốc gia.
Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 trao nhiều quyền tự chủ cho doanh nghiệp Nhà nước, từ chiến lược kinh doanh, quyết định đầu tư đến tiền lương, tiền thưởng.