Bộ trưởng Công Thương thừa nhận có sự quản lý “vừa đá bóng, vừa thổi còi”

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh

Sáng 28/5, tại nghị trường, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh đã giải trình về một số vấn đề các đại biểu Quốc hội nêu, liên quan đến vấn đề quản lý nhà nước, quyền sở hữu nhà nước với doanh nghiệp.

Theo Bộ trưởng Trần Tuần Anh, báo cáo đã phân tích 2 giai đoạn trước năm 2012 và từ năm 2012-2016, Bộ trưởng dẫn hàng loạt luật và nghị định, cho biết giai đoạn 2012-2016 có sự thay đổi thể chế, pháp quy liên quan đến quản lý nhà nước, thực hiện chức năng chủ sở hữu nhà nước.

Bộ trưởng cho biết, cũng như trong nhận định đánh giá báo cáo giám sát khẳng định thời gian vừa qua với những chức năng nhiệm vụ lớn trong đó có những nhiệm vụ cân đối vĩ mô, phát triển ngành những yêu cầu trong quản lý vốn nhà nước về cơ bản hoàn thiện, từng bước có hiệu quả.

Liên quan chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước cũng phân tích làm rõ minh hoạ nội dung cụ thể trong đó có nhiều tồn tại, yếu kém khách quan, chủ quan.

Bên cạnh việc đồng tình với những đánh giá, Bộ trưởng Công Thương cũng nêu ra, phân tích ba nguyên nhân cơ bản.

Thứ nhất, thể chế và quy phạm pháp luật liên tục được cải tiến, bổ sung từ thực tiễn, hàng loạt văn bản luật và dưới luật còn xung đột, thậm chí khoảng trống dẫn đến hoạt động của doanh nghiệp nhà nước thời gian qua còn nhiều khó khăn, bất cập, chồng chéo giữa quản lý nhà nước của các bộ, ngành với vai trò quản trị chủ quản của doanh nghiệp nhà nước.

Do đó, một mặt hoạt động của doanh nghiệp thiếu sự tự chủ vì chịu sự can thiệp của cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan hành chính mặt khác đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp ỷ lại.

Thứ hai, Bộ trưởng thừa nhận có thực tế “vừa đá bóng, vừa thổi còi”, nhiều chủ trương lớn được nghiên cứu xây dựng ở doanh nghiệp nhà nước rồi thẩm định bởi cơ quan quản lý nhà nước nên hoạt động đầu tư sản xuất, kinh doanh không đảm bảo hiệu quả, nhiều trường hợp “dắt trâu qua rào”, những dự án quy mô đầu tư lớn nhưng chất lượng không cao dẫn đến bị mất mất vốn, sai phạm.

Thứ ba, cơ chế có sự chồng lấn dẫn đến sự cố tình làm sai trong chủ trương đầu tư và dự án đầu tư, điển hình 12 dự án ngành Công thương báo cáo Quốc hội cử tri cả nước.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề nghị cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ hoàn thiện mặt thể chế, khuôn khổ pháp lý cho Uỷ ban vốn nhà nước. Đồng thời, bày tỏ sự đồng tình với ý kiến của đại biểu Hoàng Quang Hàm (đoàn Phú Thọ) không phải thoái vốn bán đi lĩnh vực kinh doanh rất hiệu quả rồi đầu tư vốn ở những lĩnh vực mà hiệu quả không cao bằng.

Trong phần chất vấn trước đó, đại biểu Leo Thị Lịch cũng đề cập đến tình trạng chậm thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu nhà nước của các Bộ và cho biết nhiều bộ, ngành không muốn rời xa các doanh nghiệp vốn được coi là sân sau. “Đây là biểu hiện của lợi ích nhóm hay nguyên nhân dẫn tới nhóm lợi ích khi một số cơ quan quản lý Nhà nước vừa đá bóng, vừa thổi còi”, bà Lịch nói.  

Nguyễn Thảo