Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác tài chính - ngân sách nhà nước năm 2024 của Bộ Tài chính chiều 31/12. |
Theo ước tính, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong năm 2024 đạt 786,07 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm 2023. Cán cân thương mại hàng hóa ước tính thặng dư 24 tỷ USD, đánh dấu kim ngạch xuất nhập khẩu cao nhất từ trước đến nay.
Để đạt được những kết quả khả quan này, Tổng cục Hải quan đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tạo thuận lợi thương mại. Cụ thể, Tổng cục đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để nâng cao hiệu quả của Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN. Tính đến 26/12/2024, đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành được kết nối với hơn 76,2 nghìn doanh nghiệp.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan còn tham mưu cho Bộ Tài chính và Chính phủ trong việc cải cách công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Tổng cục cũng chủ động theo dõi và báo cáo Thủ tướng Chính phủ về các vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Trong năm qua, Tổng cục cũng đã hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hải quan, tập trung vào việc cải cách và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Đồng thời, triển khai mô hình cửa khẩu thông minh tại tỉnh Lạng Sơn và đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác kiểm tra và giám sát.
Ngành Hải quan cũng đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu, đặc biệt là đối với nông sản - mặt hàng thế mạnh của Việt Nam. Các thủ tục thông quan đối với hàng nông sản và hàng dễ hư hỏng được ưu tiên, cùng với việc tăng cường thời gian thông quan qua các cửa khẩu.
Kết quả thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu trong năm 2024 ước đạt 426.000 tỷ đồng, tương đương 113,3% dự toán, tăng 15% so với năm trước. Công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, đặc biệt là phòng chống ma túy qua biên giới cũng đạt nhiều thành công.
Trong khoảng thời gian từ 16/12/2023 đến 15/12/2024, ngành Hải quan đã phát hiện và xử lý 17.998 vụ vi phạm pháp luật hải quan với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 31.351 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 27 vụ và chuyển đề nghị khởi tố 173 vụ khác. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước từ công tác này là 893,21 tỷ đồng. Đồng thời, ngành Hải quan đã phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 293 vụ liên quan đến ma túy, trong đó cơ quan hải quan chủ trì 110 vụ, thu giữ 2.278,75 kg ma túy các loại.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng đã thực hiện hiệu quả các chương trình hợp tác quốc tế, khẳng định vai trò của Hải quan Việt Nam trong khu vực và thế giới, đặc biệt qua việc tổ chức thành công Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33.
Theo Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ, để hoàn thành nhiệm vụ trong năm 2025, toàn ngành sẽ quyết liệt triển khai việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước và Bộ Tài chính. Mục tiêu là xây dựng lực lượng Hải quan chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu cải cách và hiện đại hóa hải quan. Tổng cục cam kết đảm bảo bộ máy mới đi vào hoạt động ngay, không để xảy ra đứt gãy trong công việc, tránh ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội và người dân.
Ngành Hải quan cũng sẽ tập trung nguồn lực để rà soát, đề xuất và tổ chức triển khai xây dựng hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật liên quan đến công tác hải quan. Cụ thể, năm 2025 sẽ hoàn thiện 8 luật, 61 nghị định, 15 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 83 văn bản cấp Bộ và 373 quy trình nghiệp vụ. Bên cạnh đó, ngành sẽ đặc biệt chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo để đảm bảo thu ngân sách nhà nước và đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, đặc biệt là phòng chống mua bán, vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động thương mại, toàn ngành sẽ đảm bảo vận hành ổn định hệ thống công nghệ thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, đồng thời rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân. Tổng cục cũng sẽ trình Bộ Tài chính đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống công nghệ thông tin nhằm hiện thực hóa Hải quan số và Hải quan thông minh.
Một trong những dự án quan trọng là hoàn thành xây dựng trụ sở cơ quan Hải quan tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng. Ngành sẽ chuẩn bị sẵn sàng về tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực để triển khai nhiệm vụ ngay khi Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đi vào hoạt động từ đầu năm 2026.