ASEAN khó tránh khỏi những ảnh hưởng từ cuộc chiến giữa Nga và Ukraine
Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine có thể ở xa khu vực Đông Nam Á, nhưng khu vực này không tránh khỏi những ảnh hưởng nhất định có thể phát sinh từ cuộc xâm lược.
Nhìn bề ngoài, cả Nga và Ukraine đều có ít quan hệ kinh tế với khối 10 nước ASEAN. Nga chỉ chiếm 0,53% tổng giá trị thương mại hàng hóa của ASEAN vào năm 2020 và Ukraine chỉ chiếm 0,1%, theo ASEANstats, cổng dữ liệu của khối 10 nước khu vực Đông Nam Á. Mối quan hệ kinh tế thậm chí còn nhỏ hơn về đầu tư: Nga chỉ chiếm 0,046% đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ASEAN và 0,003% của Ukraine.
Nhưng một cái nhìn sâu hơn vào dữ liệu cho thấy các mối quan hệ kinh tế sẽ bị ảnh hưởng mạnh mẽ hơn so với nhìn bằng mắt.
Một ví dụ là phân bón. ASEAN nhập khẩu 9,74% giá trị phân bón từ Nga, nguồn cung lớn thứ ba sau Trung Quốc và Canada. Với việc nông nghiệp vẫn là một phần quan trọng của nền kinh tế ở nhiều nước Đông Nam Á, bất kỳ sự gián đoạn nào đối với nguồn cung phân bón có thể cản trở năng suất.
Xét trên cơ sở từng quốc gia, thương mại điện tử của Việt Nam với Nga khá nổi bật. Việt Nam đã xuất khẩu máy móc và thiết bị điện trị giá 1,5 tỷ USD, bao gồm cả điện thoại thông minh, sang Nga vào năm 2020. Thương mại này có thể bị xóa sổ nếu Mỹ áp đặt Quy tắc sản phẩm trực tiếp nước ngoài tập trung vào Nga - quy tắc tương tự mà nước này đã áp dụng cho Huawei của Trung Quốc - mà sẽ hạn chế xuất khẩu các sản phẩm sử dụng công nghệ của Hoa Kỳ.
Đối với nhập khẩu của ASEAN, Ukraine cung cấp phần lớn lúa mì, yến mạch và các loại ngũ cốc khác cho khối, chiếm 9,21% tổng giá trị thương mại vào năm 2020. Nga cung cấp thêm 3,99%. Kết hợp lại, các quốc gia tham chiến là nguồn nhập khẩu ngũ cốc lớn thứ ba cho một khu vực đang tăng tiêu thụ các sản phẩm lúa mì.
Các nhà kinh tế cho rằng gián đoạn nguồn cung các mặt hàng như vậy từ Nga và Ukraine có thể dẫn đến áp lực lạm phát trên toàn cầu, điều mà Đông Nam Á - vốn đang chứng kiến lạm phát cao hơn - không thể tránh được.
"Hầu hết hàng hóa nông nghiệp xuất khẩu rời khỏi các cảng Biển Đen, trung tâm của nơi có thể xảy ra xung đột quân sự. Bên cạnh vấn đề cảng, còn có nguy cơ thiệt hại đối với mùa màng của Ukraine sau các cuộc chiến trên mặt đất. Với quy mô và mức độ nghiêm trọng của rủi ro, chúng tôi cũng đã nâng cao dự báo giá ngắn hạn cho hầu hết các ngành nông nghiệp. hàng hóa tăng khoảng 25%", Capital Economics cho biết trong một bản ghi nhớ hôm thứ Năm (24/2).
Một áp lực lạm phát khác còn bắt nguồn từ thị trường năng lượng toàn cầu. Giá dầu và khí đốt đã tăng vọt ngay cả trước khi hoạt động quân sự của Nga bắt đầu do lo ngại rằng một cuộc xung đột có thể làm gián đoạn nguồn cung cấp.
Priyanka Kishore, trưởng bộ phận kinh tế Ấn Độ và Đông Nam Á tại Oxford Economics, cho biết: “Với rủi ro đối với giá dầu toàn cầu đang tăng, có thể cần phải điều chỉnh thêm [=dự báo giá dầu và lạm phát". Bà lưu ý rằng tác động của giá dầu cao hơn sẽ "thay đổi trong ASEAN nhưng lạm phát cao hơn cũng ảnh hưởng đến chi tiêu và tăng trưởng của các hộ gia đình".
Trên mặt trận chính trị, trong khi ASEAN luôn tôn trọng chủ trương các nước và cố gắng tránh xa các cuộc xung đột từ các nước siêu cường, thì Nga vẫn không né tránh việc thúc đẩy mối quan hệ với khối 10 nước.
Trong những ngày đầu của đại dịch COVID-19, Moscow đã tham gia vào ngoại giao vắc xin bằng cách cung cấp vắc xin Sputnik V của mình cho các nước như Việt Nam và Philippines. Vào tháng 12, Nga và ASEAN đã tổ chức cuộc tập trận hải quân chung đầu tiên, bao gồm các tàu chiến của bảy quốc gia thành viên ASEAN.
Vũ khí là đóng góp nổi bật nhất của Nga cho khối. Moscow là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Đông Nam Á từ năm 1999 đến 2018, chiếm 26% tổng số vũ khí của khu vực, theo báo cáo năm 2019 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm.
Tuy nhiên, các hợp đồng vũ khí của Nga gần đây đã gặp khó khăn, một phần do khả năng Mỹ trừng phạt các quốc gia kinh doanh vũ khí từ Moscow. Ví dụ, Indonesia trên thực tế đã hủy bỏ thỏa thuận năm 2018 để mua máy bay chiến đấu phản lực Su-35 của Nga, thay vào đó ký một thỏa thuận vào tháng 2 cho máy bay phản lực Rafale của Pháp và được Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ bật đèn xanh để mua máy bay phản lực F-15.
Mức độ khác nhau của quan hệ kinh tế và chính trị với Nga có thể gây ra rạn nứt trong ASEAN trong phản ứng của họ trước căng thẳng leo thang, tương tự như cách khối này chia rẽ trong cuộc khủng hoảng Myanmar.
Cùng chuyên mục
Sự thống trị về nhiên liệu hạt nhân của Nga trở thành thách thức lớn với các nước phương Tây
Cơ quan xếp hạng tín dụng đánh giá Nga đã vỡ nợ trên trái phiếu nước ngoài lần đầu tiên kể từ năm 1918, Nga phản đối
Nga có thể cắt nguồn cung khí đốt tự nhiên cho các công ty năng lượng từ Hà Lan và Đan Mạch
Các công ty Nhật Bản nỗ lực tập trung vào phân tích rủi ro địa chính trị
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen thừa nhận tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga là bất hợp pháp
-
TS Cấn Văn Lực: 7 trợ lực quan trọng cho thị trường trong năm 2024
-
Giải pháp PUDO: Tăng cường logistics cho thương mại điện tử và giảm thiểu rủi ro giao hàng không thành công
-
"Việt Nam còn nhiều việc phải làm cho hội nhập kinh tế nhưng đang đi đúng hướng"
-
Đáp ứng đủ nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn là mệnh lệnh!
-
Quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu 'rõ ràng đang thất bại'?