Trung Quốc âm thầm miễn thuế với khoảng 1/4 hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ

Trung Quốc âm thầm miễn thuế với khoảng 1/4 hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.

Giữa lúc cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung vẫn đang căng thẳng, Trung Quốc đã lặng lẽ miễn thuế cho khoảng 131 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, tương đương gần 40 tỷ USD, chiếm khoảng 24% tổng kim ngạch nhập khẩu từ Mỹ trong năm 2024, theo ước tính từ dữ liệu hải quan do Bloomberg tổng hợp.

Dù không có tuyên bố chính thức nào được đưa ra từ phía Bắc Kinh, danh sách các sản phẩm được miễn thuế — bao gồm dược phẩm, hóa chất công nghiệp và thiết bị y tế — đã được các doanh nghiệp nội địa chia sẻ và lưu hành âm thầm trong tuần vừa qua. Có ít nhất sáu công ty xác nhận đã nhập khẩu thành công hàng hóa từ danh sách này mà không bị đánh thuế, theo các nguồn tin chia sẻ với Bloomberg.

Động thái này được cho là nhằm giảm thiểu thiệt hại cho nền kinh tế Trung Quốc, trong bối cảnh các mức thuế cao nhất trong nhiều thập kỷ do chính quyền của Tổng thống Donald Trump áp đặt đang gây áp lực lên cả sản xuất, tiêu dùng và niềm tin thị trường nội địa. Giới phân tích nhận định, đây là bước đi mang tính chiến lược hơn là thiện chí, nhằm “phản chiếu” các biện pháp miễn trừ của Mỹ.

Chiến thuật phòng thủ để bảo vệ chuỗi cung ứng chiến lược

Theo ông Gerard DiPippo, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc thuộc Tập đoàn RAND, Trung Quốc đang cố gắng tránh tình trạng đứt gãy trong chuỗi cung ứng với các mặt hàng không dễ dàng thay thế. “Đây không phải là tín hiệu gửi tới Mỹ, mà là hành động thuần túy vì lợi ích kinh tế quốc nội”, ông nói.

Một số mặt hàng có khả năng được miễn thuế bao gồm ethane, nguyên liệu đầu vào quan trọng trong sản xuất nhựa, vốn được Trung Quốc nhập chủ yếu từ Mỹ. Hai nhà sản xuất nhựa lớn trong nước đã được cấp quyền miễn trừ đặc biệt với mặt hàng này, theo dữ liệu từ hãng phân tích Vortexa. Ngoài ra, các sản phẩm như thiết bị y tế và dịch vụ thuê máy bay cũng đang được xem xét để miễn thuế.

Danh sách miễn thuế được cho là linh hoạt và có thể được điều chỉnh liên tục, tùy theo nhu cầu sản xuất của Trung Quốc. Các công ty nước ngoài hoạt động tại đây đã được chính quyền yêu cầu liệt kê các sản phẩm nhập khẩu thiết yếu mà không thể thay thế nội địa – một bước đi cho thấy Trung Quốc đang chủ động bảo vệ nền kinh tế khỏi tổn thương sâu hơn.

Áp lực gia tăng, Bắc Kinh phát tín hiệu sẵn sàng đàm phán

Cùng thời điểm Trung Quốc âm thầm triển khai miễn thuế, Bộ Thương mại nước này cũng ra tuyên bố cho biết đang đánh giá khả năng khởi động đàm phán thương mại với Mỹ, một tín hiệu tích cực hiếm hoi sau nhiều tháng leo thang căng thẳng. Bộ này cho biết Washington đã gửi thông điệp thông qua các kênh không chính thức, bày tỏ mong muốn đối thoại.

Tuyên bố này ngay lập tức khiến thị trường tài chính phản ứng tích cực. Các chỉ số chứng khoán khu vực tăng điểm, trong khi đồng nhân dân tệ tăng giá nhẹ trên thị trường ngoại hối. Đây được coi là dấu hiệu cho thấy cả hai bên đều đang tìm kiếm “lối thoát mềm” khỏi tình trạng đối đầu kéo dài, dù không bên nào chính thức nhượng bộ.

Cuộc chiến thuế quan đã giáng đòn nặng lên kinh tế Trung Quốc. Chỉ số PMI sản xuất của nước này chính thức rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 12/2023, trong khi đơn hàng xuất khẩu mới giảm mạnh nhất kể từ đợt phong tỏa toàn diện ở Thượng Hải. Các ngân hàng lớn như UBS và Goldman Sachs đều đã hạ dự báo tăng trưởng của Trung Quốc xuống chỉ còn 4%, thấp hơn đáng kể so với mục tiêu 5% mà Bắc Kinh đề ra.

Giáo sư Wu Xinbo từ Đại học Phúc Đán nhận định việc miễn thuế là “hợp lý về mặt chiến thuật”. “Thuế quan, về bản chất, là một biện pháp tự gây tổn thương. Và chúng tôi đang tìm cách kiểm soát thiệt hại một cách tối đa”, ông cho biết.