Chủ nhật 06/07/2025 07:22
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Rủi ro thiếu hụt nguồn nhân lực

12/10/2020 00:00
Việc thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao đã, đang và sẽ tiếp tục là bài toán “đau đầu”, chứa đựng yếu tố rủi ro với các doanh nghiệp và giới đầu tư tại Việt Nam.

Khi được hỏi rủi ro gì sẽ đến với doanh nghiệp (DN) trong tương lai, ở góc độ của một nhà đầu tư nước ngoài, ông Jeffrey Alan Fielko, Giám đốc điều hành Tetra Pak Việt Nam (100% vốn Thụy Điển), tỏ ra băn khoăn về sự không sẵn sàng của lực lượng lao động và những mối lo về năng lực ứng dụng công nghệ của người lao động Việt.

Bài toán “đau đầu”

Còn theo ông Andy Han Suk Jung, Tổng giám đốc Sonkim Land, nhân lực đang là bài toán “đau đầu” cho rất nhiều lĩnh vực, ngành nghề ở Việt Nam. Các DN phải cạnh tranh trong bối cảnh người tài không nhiều.

Chia sẻ tại Diễn đàn về nhân sự Vietnam HR Awards Forum 2019 diễn ra ở Tp.HCM ngày 21/11, không ít nhà lãnh đạo DN trong và ngoài nước đã bày tỏ sự lo lắng về việc thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao như hiện nay.

Ông Ganesan Ampalavanar, Giám đốc điều hành Nestlé Việt Nam, lưu ý nền kinh tế Việt Nam đang phát triển rất nhanh và nhân tài là một thách thức lớn với tất cả các DN. Dù thế nào thì các DN cũng phải cố gắng tìm kiếm và đào tạo được nguồn nhân lực lâu dài cho mình.

Tuy nhiên, ông Huỳnh Hữu Khang, Giám đốc điều hành FWD Việt Nam, lại đặt ra câu hỏi: “Tìm đâu ra nhân tài ở Việt Nam khi mà nguồn chất xám có dấu hiệu chảy ra nước ngoài? Và chúng ta hỗ trợ nhân tài bằng cách nào, làm sao để họ phát huy được tài năng?”.

Theo ông Khang, đây là rủi ro lớn với nhiều DN hiện nay trước vấn đề làm sao tạo được môi trường tốt để tối đa hoá năng lực của nguồn nhân lực chất lượng cao vốn đang thiếu hụt tại Việt Nam.

Trong khi đó, những dự báo gần đây cho thấy với những hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới như FTA Việt Nam - EU (EVFTA) hay Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), nhu cầu về nhóm lao động trình độ cao là rất lớn.

Với EVFTA, theo dự báo từ năm 2020 trở đi, mỗi năm các DN ở Việt Nam sẽ cần thêm 18.000 - 19.000 việc làm mới, với CPTPP sẽ cần thêm 17.000 - 27.000 việc làm mới/năm.

Ở hai FTA thế hệ mới này, thời gian đầu, lao động thuộc ngành da giày, dệt may, chế biến thủy sản, lắp ráp điện tử… duy trì được việc làm và có cơ hội thu nhập cao hơn. Thế nhưng sau đó, cơ hội việc làm sẽ chuyển dịch sang nhóm lao động trình độ cao.

Trong tổng số 30 chương của CPTPP, chương 19 quy định về lao động được đánh giá là các điều khoản lao động quan trọng nhất trong FTA được ký kết cho đến nay. Trọng tâm của mô hình mới này đối với thương mại là sự cải tiến tiêu chuẩn lao động.

Nhân lực đang là bài toán “nhức đầu” cho nhiều ngành nghề ở Việt Nam

Phải sớm thích nghi

Trước những thách thức về nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao từ các FTA thế hệ mới, giới chuyên gia khuyến nghị Việt Nam cần phải xây dựng mục tiêu và kế hoạch phát triển về lao động. Đặc biệt là cần hỗ trợ các DN xây dựng hoàn thiện hệ thống quản lý tiêu chuẩn lao động theo chuẩn quốc tế và phải thích nghi với những tiêu chuẩn của thị trường đối tác.

Riêng về vấn đề năng suất, theo Giám đốc của Tetra Pak Việt Nam, đây là yếu tố then chốt đối với các DN trong tương lai. Sự phát triển về tiêu dùng của khách hàng đang đòi hỏi DN phải gắn kết hơn với đội ngũ nhân lực để gia tăng năng suất lao động tốt hơn nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường.

Tổng giám đốc của Sonkim Land lại cho rằng muốn tăng năng suất thì vai trò của người đứng đầu DN rất quan trọng, phải khơi gợi được cảm hứng cho nhân viên. Việc tương tác giữa công ty với khách hàng là quan trọng, nhưng việc tương tác giữa nhân viên với công ty lại càng quan trọng hơn.

Thực tế hiện nay cho thấy số lượng lao động đào tạo bậc trung tại Việt Nam chỉ có thể đáp ứng 20 - 30% nhu cầu nhân sự, trong khi trình độ đào tạo và nhóm có trình độ đào tạo bậc trung có ảnh hưởng mạnh nhất đến năng suất lao động.

Do mất cân đối cung cầu về nguồn lao động, chất lượng nguồn nhân lực sau đào tạo còn yếu nên nhân lực Việt được cho là nhiều về số lượng nhưng lại không ổn định và bền vững.

Phân tích một cách bao quát về thị trường nhân lực Việt với nhiều yếu tố thách thức, ông Puneet Swani - chuyên gia quốc tế về nhân sự cấp cao, đưa ra lời khuyên: nguồn nhân lực ở Việt Nam cần sớm thích nghi với xu hướng chuyển đổi số của nền kinh tế. Đặc biệt là khi nhân lực trẻ tại Việt Nam rất dồi dào, được ví như “lượng nhân công vàng”, các DN cần phải giúp họ có những kỹ năng mới.

“Nhiều nhân sự tỏ ra lo lắng trước tự động hóa, luôn tự hỏi cần phải có những kỹ năng gì trong tương lai? Các DN cần tương tác nhiều hơn với nhân sự trong công ty và đầu tư thích đáng cho tài năng của họ”, ông Puneet nói.

Dưới góc nhìn của một DN Việt chuyên về kết nối nhân lực chất lượng cao, bà Tiêu Yến Trinh, Tổng giám đốc CTCP Talentnet, nhấn mạnh không một DN nào có thể tồn tại nếu nguồn nhân lực không đáp ứng được định hướng phát triển của mình.

Vì vậy, rất cần thúc đẩy mối tương quan giữa lãnh đạo DN và cấp quản lý nhân sự, nâng cao tính cộng hưởng giữa chiến lược kinh doanh và chính sách phát triển con người, từ đó tạo ra giá trị thặng dư và phát triển bền vững cho DN.

Thế Vinh

Tin bài khác
6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất kể từ năm 2020 đến nay.
Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng vượt ra khỏi phạm vi địa phương để định hình như một thương hiệu quốc gia, hội nhập vững chắc vào thị trường quốc tế.
Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới sở hữu 2 sân bay quốc tế, 2 cảng biển loại và hệ thống giao thông khá đồng bộ, kết nối liên hoàn theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây. Tất cả sẽ tạo nền tảng vững chắc để Đà Nẵng phát triển trong giai đoạn tới.
Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, Hà Nội đang triển khai lộ trình cụ thể với nhiều mục tiêu tham vọng nhằm phát huy tối đa vai trò của khu vực tư nhân trong phát triển kinh tế - xã hội.
Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Đà phục hồi du lịch bùng nổ đang là bệ phóng cho hàng không Việt. Các hãng bay tăng cường đội tàu, mở rộng mạng lưới, khẳng định vị thế trên bản đồ khu vực.
TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

Trong 6 tháng đầu năm, GRDP của TP. Hồ Chí Minh cũ tăng 7,82%; nếu tính chung sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, mức tăng trưởng đạt 6,56%.
Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau khi hợp nhất với tỉnh Kon Tum thành tỉnh Quảng Ngãi (mới) sở hữu vị trí địa chiến lược quan trọng, kết nối Đông - Tây, Bắc – Nam, sự kết hợp độc đáo giữa kinh tế biển với kinh tế rừng và nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối thông suốt từ vùng núi đến vùng biển sẽ mở ra không gian rộng lớn và nhiều lợi thế để phát triển.
Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ốn, vốn FDI đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 3,677 tỷ USD, tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Chiều 3/7, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2025 với nhiều điểm sáng đáng chú ý, trong bối cảnh thế giới tiếp tục đối mặt với suy giảm tăng trưởng và bất định địa chính trị.
Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về 'deal' thuế quan đối ứng Mỹ - Việt?

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn cho rằng, việc thỏa thuận được mức thuế đối ứng hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là 20% là một thành công và kể cả mức 40% cho hàng transshipping cũng rất tích cực.
Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính vừa công bố hướng dẫn xử lý tài chính và tài sản công sau khi sắp xếp theo mô hình hai cấp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí.
Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Kỳ vọng kết quả cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

Tối 2/7 (giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump để trao đổi về quan hệ song phương và đàm phán thương mại, trong đó có nội dung trọng tâm liên quan đến thuế đối ứng giữa hai nước.
Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Cải cách chính sách PPP trong khoa học – công nghệ: Nhà nước hỗ trợ 70% vốn, chỉ định nhà đầu tư công nghệ

Điểm nổi bật của Luật PPP sửa đổi và Nghị định ban hành ngày 1/7/2025 mở đường cho đầu tư vào khoa học – công nghệ và chuyển đổi số là phân cấp mạnh, ưu đãi lớn, chỉ định nhà đầu tư có công nghệ chiến lược.
Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh, bỏ thuế khoán từ 2026

Từ năm 2026, hộ kinh doanh sẽ bị phân loại theo 4 mức doanh thu, thay thế thuế khoán nhằm tạo sự minh bạch và bình đẳng giữa hộ kinh doanh, doanh nghiệp và người lao động.
Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Bộ Công Thương kiến nghị hoàn thiện cơ chế hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2025–2030

Ngày 30/6/2025, Bộ Công Thương đã ban hành văn bản số 4756/BCT-PC nhằm phối hợp cung cấp thông tin tổng kết Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021–2025. Văn bản là phản hồi Công văn số 2965/BTP-PB&TG ngày 28/5/2025 của Bộ Tư pháp về hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.