Nghệ An nỗ lực tìm giải pháp “hồi sinh” dự án “đường chiến lược phía Nam thành Vinh”

00:00 12/10/2020

Đường Lê Mao kéo dài được xác định là “đường chiến lược” nhằm kích cầu sự phát triển kinh tế - xã hội vùng phía Nam TP. Vinh. Song, khi giai đoạn 2 đang thực hiện dang dở thì dự án trọng điểm này rơi vào tình trạng “đắp chiếu” suốt 15 năm qua, vì thiếu quỹ đất tái định cư và nguồn vốn để giải phóng mặt bằng (GPMB). Hiện chính quyền địa phương đang nỗ lực tìm giải pháp để tiếp tục thực hiện dự án, nhằm phát triển không gian đô thị và ổn định quy hoạch xây dựng hạ tầng vùng trung tâm TP. Vinh

Phổi cảnh đường Lê Mao, TP. Vinh

Dân ủng hộ chủ trương, mong sớm được tái định cư...

Dự án đường Lê Mao giai đoạn 2 của TP. Vinh chính thức được UBND tỉnh Nghệ An quyết định phê duyệt đầu tư vào ngày 04/08/2005. Dự án có chiều dài 1.197m, điểm đầu giao với đường Trần Phú, điểm cuối giao với đường ven sông Vinh, được thực hiện theo hình thức BT (Hợp đồng xây dựng - chuyển giao), do Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội (nay là Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30) thực hiện. Để triển khai được dự án, có 54 hộ dân phải di dời để GPMB. Song, kể từ khi khởi công xây dựng vào ngày 29/12/2011 đến nay, dự án mới hoàn thành được hơn 70%, còn đoạn cuối (từ cổng chào Khu đô thị sinh thái Vinh Tân đến đường ven sông Vinh) với chiều dài 384m hiện vẫn chưa GPMB. Theo dự án được lập và phê duyệt thì kinh phí để triển khai lấy từ 2 nguồn, đó là: Kinh phí GPMB do ngân sách của tỉnh bố trí và kinh phí xây dựng do nhà đầu tư chịu trách nhiệm.

Vì nằm trong quy hoạch dự án đường Lê Mao giai đoạn 2, không thể tu sửa nên người dân đành lấy bạt che mái nhà đã xuống cấp để ở 

Đoạn cuối của dự án còn có hơn 18.216m2 đất thuộc địa bàn khối Tân Phượng, phường Vinh Tân (TP.Vinh) chưa thực hiện GPMB, trong đó có 28 hộ dân với 12.901m2. Nguyên nhân dẫn đến việc chưa GPMB là do thiếu kinh phí và thiếu quỹ đất tái định cư.

Cuộc sống "tạm bợ" của người dân nằm trong vùng quy hoạch dự án đường Lê Mao giai đoạn 2 thuộc khối Tân Phượng

Theo ý kiến của các hộ dân nằm trong vùng quy hoạch đoạn cuối dự án cho biết, họ rất đồng tình với chủ trương GPMB mà UBND TP. Vinh đưa ra. Đồng thời, các hộ cũng mong muốn được di dời đến nơi tái định cư để sớm ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, thành phố chưa đủ kinh phí và chưa bố trí được điểm tái định cư nên phần còn lại của giai đoạn 2 dự án đường Lê Mao kéo dài vẫn “án binh bất động”.

Nhà cửa nứt nẻ, xuống cấp nhưng không thể sửa chữa vì nằm trong quy hoạch dự án đường Lê Mao

Tiếp xúc với PV, ông Võ Đình Vọng, trú tại khối Tân Phượng cho hay: “Từ khi có quy hoạch dự án đường Lê Mao kéo dài đi qua, người dân khối Tân Phượng chúng tôi rất phấn khởi và hoàn toàn ủng hộ chủ trương. Vì chúng tôi nhận thức rằng, đây là dự án trọng điểm, khi hoàn thành sẽ kích cầu sự phát triển kinh tế - xã hội và mở rộng không gian đô thị về phía Nam cho TP. Vinh. Bởi thế, chúng tôi luôn phối hợp với các cơ quan chức năng để thực hiện việc kiểm kê tài sản và sẵn sàng di dời đến nơi ở mới, bàn giao mặt bằng để dự án được thực hiện đúng tiến độ. Tuy nhiên, kế từ khi có quyết định phê duyệt đầu tư dự án đến nay đã 15 năm, có đến 2 – 3 lần các cơ quan chức năng tiến hành kiểm kê, nhưng dự án vẫn “giậm chân tại chỗ”.

Nhà ở của người dân xuống cấp

“Trong 15 năm qua, 28 hộ dân bị ảnh hưởng bởi quy hoạch dự án đường Lê Mao kéo dài ở khối Tân Phượng chúng tôi rơi vào tình cảnh “đi không được, ở không xong”. Thực tế, từ khi có quy hoạch đến nay, các hộ dân chúng tôi không thể tu sửa hay xây dựng lại nhà cửa để đảm bảo an toàn trong cuộc sống. Đồng thời, các quyền lợi trên mảnh đất của mình như tách thửa để cho con cái xây dựng gia đình mới đều không được, vì đất nằm trong quy hoạch dự án. Chính vì thế, nhiều hộ gia đình có 3 - 4 thế hệ phải sống chung trong một căn nhà chật hẹp, xuống cấp. Trước tình cảnh đó, một số hộ khi xây dựng gia đình cho con cái xong đành phải chọn phương án cho con đi thuê trọ nơi khác. Thiết mong cấp có thẩm quyền sớm thực hiện việc GPMB, tái định cư, để người dân chúng tôi ổn định cuộc sống. Vì sinh sống trong vùng quy hoạch “treo” suốt 15 năm qua, người dân chúng tôi phải đối diện với nỗi khổ trăm bề” – ông Vương Đình Phúc, người dân khối Tân Phương cho biết.

Lối đi vào nhà của người dân ở khối Tân Phượng

Chính quyền nỗ lực tìm giải pháp để tiếp tục thực hiện dự án…

Cận cảnh căn nhà lụp sụp của một người dân khối Tân Phượng

Liên quan đến dự án này, vào ngày 26/5/2016, trả lời người dân, ông Lê Sỹ Chiến, Phó Chủ tịch UBND TP. Vinh khẳng định: “Trong thời gian qua, mặc dù rất cố gắng nhưng kinh phí để giải phóng mặt bằng bố trí vẫn chưa đủ. Vì vậy, công trình chưa triển khai tiếp được. Thời gian tới, UBND Thành phố sẽ tiếp tục đề nghị Sở Tài chính, UBND tỉnh ưu tiên bố trí kinh phí để GPMB. Sau khi GPMB xong, nhà đàu tư sẽ thi công trong vòng 180 ngày…”. Tuy vậy, đến nay người dân vẫn phải chờ...

Theo tìm hiểu của chúng tôi, vào cuối năm 2017, sau khi tiến hành điều tra, khảo sát, đo đạc và kiểm đếm, UBND thành phố Vinh cũng đã có thông báo về việc thu hồi đất gửi đến các hộ dân. Trong đó nêu rõ điểm tái định cư dự kiến là khu vực phía Tây Nam của Khu đô thị sinh thái Vinh Tân, nhưng rồi lại “bặt vô âm tín”…

Một phần đường Lê Mao đã hoàn thành đưa vào sử dụng

Để giải thoát tình trạng “treo” cho dự án, vào ngày 10/11/2016, ông Nguyễn Xuân Đường, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An chủ trì buổi làm việc xem xét về tình hình thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Lê Mao, TP. Vinh (giai đoạn 2 và 3). Kết luận tại buổi làm việc, ông Đường khẳng định: Dự án đường Lê Mao kéo dài giai đoạn 2 và 3 là dự án trọng điểm làm thay đổi bộ mặt thành phố, ổn định quy hoạch xây dựng hạ tầng vùng trung tâm thành phố. Vì thế, ngay sau cuộc làm việc này, chủ đầu tư, chính quyền địa phương và các sở, ban, ngành cần tập trung hoàn thành các thủ tục cần thiết để bố trí quỹ đất, thực hiện di dời tái định cư cho 28 hộ dân còn lại, đảm bảo hoàn thành công tác GPMB, bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư trước 31/12/2016.

Tưởng rằng, với sự chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh như trên, dự án này sẽ “khơi thông” để phía Nam TP. Vinh được thuận lợi trong quá trình phát triển kinh – xã hội. Song, sau cuộc họp này, dự án vẫn tiếp tục rơi vào “thinh lặng”. Bởi thế, đến ngày 25/1/2017, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Huỳnh Thanh Điền lại có kết luận chỉ đạo: “Đối với mặt bằng thi công đoạn còn lại của giai đoạn 2 dự án đường Lê Mao, giao UBND TP. Vinh chủ trì, phối hợp Sở Tài chính, Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 thống nhất phương án khu tái định cư, phê duyệt quy hoạch chuyển khu đất từ dự án Khu đô thị sinh thái Vinh Tân sang tái định cư, phê duyệt đền bù GPMB, bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư trước ngày 30/3/2017 để triển khai thi công. Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 phối hợp chặt chẽ với UBND TP. Vinh để thực hiện”. Thế nhưng, dự án vẫn tiếp tục…“đắp chiếu”.

Giai đoạn 2 của dự án đường Lê Mao khi thi công đến đây thì rơi vào tình trạng "đắp chiếu"

Tiếp đến, vào ngày 31/1/2019, UBND tỉnh Nghệ An lại có Công văn số 746/UBND-CN, cho gia hạn lần cuối, yêu cầu công trình xây dựng đường Lê Mao giai đoạn 2 theo hình thức BT phải hoàn thành và đưa vào sử dụng trước ngày 31/12/2019. Đến ngày 13/3/2019 tại cuộc họp giữa UBND TP. Vinh và các đơn vị liên quan, Chủ tịch UBND thành phố đã giao nhiệm vụ cho Phòng Quản lý đô thị phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Vinh, Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 khẩn trương thống nhất vị trí tái định cư tại Khu đô thị sinh thái Vinh Tân để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh quy hoạch và dự kiến bố trí tái định cư cho từng hộ gia đình, yêu cầu hoàn thành trước ngày 10/4/2019. Đồng thời thực hiện các thủ tục liên quan đến công tác bồi thường GPMB, lập phương án tái định cư trước ngày 30/4/2019.

Để tiếp tục “gỡ rối” cho phần còn lại của giai đoạn 2 dự án đường Lê Mao kéo dài, vào 29/4/2020, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Ngọc Hoa kết luận tại Thông báo số 225/TB-UBND với nội dung: Thống nhất với đề nghị của UBND TP. Vinh về việc chuyển đổi hình thức đầu tư 384m đường còn lại từ hình thức BT sang đầu tư công.

Phần còn lại của giai đoạn 2 dự án đường Lê Mao chưa được GPMB (đoạn từ cổng Khu đô thị sinh thái Vinh Tân (ảnh trên) đến đường ven sông Vinh (ảnh dưới)) có chiều dài 384m đi qua khối Tân Phượng

Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan, UBND TP. Vinh rà soát các nội dung của hợp đồng BT với Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 để tham mưu chấm dứt hợp đồng đảm bảo đúng quy trình, quy định hiện hành.

Giao UBND TP. Vinh lập hồ sơ thủ tục đầu tư xây dựng 384m đường Lê Mao giai đoạn 2 còn lại, phối hợp các sở, ngành liên quan để thực hiện theo đúng trình tự quy định của Luật Đầu tư công. Đồng thời, chuẩn bị các phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư để thông tuyến đường Lê Mao đến đường giao thông du lịch ven sông Vinh.

Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 30 lập hồ sơ điều chỉnh một phần diện tích của Khu đô thị sinh thái Vinh Tân để UBND thành phố Vinh tạo quỹ đất bố trí tái định cư, trong đó điều chỉnh quy hoạch 6.800m2 đất cây xanh, thể dục thể thao và trụ sở UBND phường mới ra khỏi ranh giới dự án. UBND thành phố Vinh, Sở Xây dựng phối hợp Nhà đầu tư để triển khai thực hiện.

Thống báo kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Ngọc Hoa

Đối với việc lựa chọn phương án đầu tư xây dựng tuyến đường Lê Mao giai đoạn 3 (đề xuất nguồn vốn vay ODA hay đầu tư theo hình thức BT), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Ngọc Hoa chỉ đạo: Phải căn cứ trên tiến độ thực hiện, đảm bảo yêu cầu thời gian đầu tư nhanh nhất, để thông tuyến đường Lê Mao nối đường tránh Vinh.

Dự án đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy đồng ý chủ trương tại Thông báo số 205-TB/TU ngày 30/3/2016. Hiện tại, các quy định của pháp luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư và hướng dẫn sử dụng tài sản công để thanh toán cho Nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng BT đã hoàn thiện, đầy đủ căn cứ pháp lý để tiếp tục thực hiện. UBND tỉnh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các sở, ngành căn cứ quy định hiện hành về đầu tư theo hình thức đối tác công tư và Thông báo số 205-TB/TU ngày 30/3/2016 của Tỉnh ủy để hướng dẫn UBND TP. Vinh và Nhà đầu tư thực hiện theo hình thức BT, đảm bảo chặt chẽ, đúng quy trình, quy định.

Tin rằng, với sự nỗ lực của chính quyền các cấp, dự án “đường chiến lược” Lê Mao nhằm kích cầu sự phát triển kinh tế - xã hội vùng phía Nam TP. Vinh sẽ sớm được “hồi sinh” và hoàn thành đưa vào sử dụng.

Văn Cương