Ngân hàng HSBC đưa cảnh báo rủi ro trong lĩnh vực bất động sản

Cụ thể theo bộ phận Global Research của Ngân hàng HSBC, lĩnh vực bất động sản có tác động không nhỏ đến nền kinh tế Việt Nam bởi những đóng góp cho tăng trưởng chung, nhất là trong bối cảnh giá nhà ở các thành phố lớn tăng lên đáng kể trong vòng hai năm qua, đặc biệt là phân khúc xa xỉ. Tuy nhiên, như một con dao hai lưỡi, ngành bất động sản cũng có những rủi ro dai dẳng, có thể gây ảnh hưởng xấu đến đà tăng trưởng của đất nước, đặc biệt là trước tình hình dịch COVID-19 dai dẳng như hiện nay.

Sau hiện tượng bong bóng nhà đất năm 2007-2012 kéo theo khủng hoảng ngân hàng kéo dài, ngành ngân hàng đã dần gượng dậy, dư nợ bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Trong khi một số ngân hàng không phân định rõ sự khác biệt giữa các khoản vay bất động sản thì báo cáo tài chính của nhóm ngân hàng thương mại Nhà nước “Big 4” lại cho thấy mối liên hệ giữa ngành bát động sản và ngành xây dựng. Xét cho cùng, Việt Nam vẫn dùng tăng trưởng tín dụng cao là đòn bẩy chính cho phát triển kinh tế. 

Với đà tăng “nóng” như hiện nay, không quá khó hiểu khi ngành bất động sản lọt vào “tầm ngắm” của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Giữa tháng 4/2021, Thống đốc NHNN - bà Nguyễn Thị Thu Hồng đã kêu gọi các ngân hàng thương mại tăng cường hoạt động kiểm soát rủi ro, thông báo đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát chặt tín dụng đổ vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó bao gồm bất động sản. Theo HSBC, tăng trưởng tín dụng nhanh chóng từ đầu năm 2021 được coi là nguyên nhân chính dẫn đến đà tăng “nóng” của bất động sản. Các số liệu cho thấy tăng trưởng tín dụng trong lĩnh vực bất động sản trong tháng 1 và tháng 2 tăng hơn 15% so với cùng kỳ năm trước, vượt ngưỡng mục tiêu 12% của NHNN.

Đây không phải lần đầu NHNN kiểm soát chặt thị trường bất động sản để giảm thiểu rủi ro. Trước đây, cơ quan này từng áp dụng những chính sách vĩ mô đảm bảo an toàn nhằm kiểm soát tín dụng chảy vào bất động sản, nhắm tới nhà đầu tư kinh doanh, không phải người vay mua nhà vì tỷ lệ thế chấp của Việt Nam còn khá thấp trong khu vực Đông Nam Á. Theo IMF, tỷ lệ cầm cố thế chấp bình quân của hộ gia đình ở khu vực Đông Nam Á là từ 40%-90% tổng nợ, trong khi tỷ lệ này ở Việt Nam chỉ khoảng 25%.

Linh Anh