Làn sóng AI đang làm bùng nổ số lượng tỷ phú mới

Những vòng gọi vốn khổng lồ của Anthropic, Safe Superintelligence, OpenAI, Anysphere và nhiều công ty khác đã nâng định giá lên mức kỷ lục, đồng thời tạo ra khối tài sản “trên giấy” khổng lồ cho nhà sáng lập và nhà đầu tư.

Theo CB Insights, hiện có 498 “kỳ lân” AI (công ty tư nhân định giá từ 1 tỷ USD trở lên) với tổng giá trị 2,7 nghìn tỷ USD, trong đó có 100 công ty được thành lập sau năm 2023. Ngoài ra, có hơn 1.300 startup AI đã đạt định giá trên 100 triệu USD.

Làn sóng AI đang làm bùng nổ số lượng tỷ phú mới

Bên cạnh đó, giá cổ phiếu của các tập đoàn AI niêm yết như Nvidia, Meta, Microsoft cũng tăng vọt, trong khi các công ty hạ tầng dữ liệu và kỹ sư AI nhận lương “khủng”. Ông Andrew McAfee - nhà nghiên cứu chính tại MIT - nhận định: “Chưa từng có thời kỳ nào trong hơn 100 năm qua chứng kiến việc tạo ra của cải nhanh và lớn đến vậy. Đây là điều chưa từng có tiền lệ”.

Những cái tên mới gia nhập câu lạc bộ tỷ phú

Trang tin Bloomberg ước tính, chỉ riêng 4 công ty AI tư nhân lớn nhất đã tạo ra ít nhất 15 tỷ phú, với tổng tài sản 38 tỷ USD. Đáng chú ý, con số này còn tiếp tục tăng khi hàng loạt thương vụ định giá mới xuất hiện.

Bà Mira Murati - cựu Giám đốc Công nghệ của OpenAI, đã thành lập Thinking Machines Lab tháng 2/2025, gọi vốn 2 tỷ USD ngay trong vòng seed, và đạt định giá 12 tỷ USD.

Anthropic AI đang đàm phán vòng gọi vốn 5 tỷ USD ở mức định giá 170 tỷ USD, gấp gần 3 lần so với hồi tháng 3/2025.

Anysphere từ định giá 9,9 tỷ USD hồi tháng 6/2025 đã nhanh chóng được chào mua ở mức 18 - 20 tỷ USD, biến vị CEO 25 tuổi, Michael Truell, thành tỷ phú.

Giàu có nhưng chưa “rút tiền” được

Theo đó, phần lớn tài sản AI hiện nằm trong cổ phần công ty tư nhân, khó có thể chuyển thành tiền mặt ngay. Khác với thời bong bóng dot-com, startup AI có thể ở trạng thái tư nhân lâu hơn nhờ dòng vốn liên tục từ quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ nhà nước, văn phòng gia đình và các nhà đầu tư công nghệ.

Tuy vậy, thị trường thứ cấp phát triển nhanh đang giúp các nhà sáng lập bán bớt cổ phần, hoặc vay thế chấp dựa trên chính cổ phần đó. Chẳng hạn, OpenAI đang đàm phán bán cổ phần thứ cấp cho nhân viên với mức định giá 500 tỷ USD, sau khi được định giá 300 tỷ USD vào tháng 3/2025.

Từ năm 2023 đến nay, đã có tới 73 “sự kiện thanh khoản” (M&A, IPO, sáp nhập ngược hoặc bán cổ phần kiểm soát). Meta từng đầu tư 14,3 tỷ USD vào Scale AI, dẫn tới thương vụ sáp nhập nhân sự, còn đồng sáng lập Lucy Guo sau đó đã mua biệt thự trị giá 30 triệu USD ở Hollywood Hills.

Bài học từ bong bóng dot-com

Dù chưa “giải ngân” được nhiều, giới siêu giàu AI vẫn có thể sẽ đi theo con đường của các triệu phú dot-com: ban đầu đầu tư vào các công ty công nghệ tương tự trong mạng lưới, rồi dần tìm đến dịch vụ quản lý tài sản chuyên nghiệp để đa dạng hóa và bảo vệ tài sản.

Ông Simon Krinsky - Giám đốc điều hành của Pathstone - nhận xét: “Cuối cùng, những nhà sáng lập AI giàu có sẽ nhận ra giá trị của dịch vụ tài chính truyền thống: từ thuế, thừa kế, lập kế hoạch di sản, tới tư vấn từ thiện và xây dựng danh mục đầu tư”.

Ông dự đoán, AI sẽ không chỉ tạo ra khách hàng mới cho ngành quản lý tài sản, mà còn có thể làm thay đổi cách ngành này vận hành – một vòng lặp đổi mới tương tự kỷ nguyên internet trước đây.

Nvidia, AMD thỏa thuận chia 15% doanh thu chip tại Trung Quốc cho Mỹ

Startup n8n tăng định giá lên 2,3 tỷ USD nhờ cơn sốt AI

Sự thật về Apple và cam kết đầu tư 600 tỷ USD tại Mỹ