![]() |
| Shayne Coplan, tỷ phú đầu tiên của thế hệ Gen Z |
Ở tuổi 27, Coplan trở thành một trong những nhân vật gây chú ý nhất của Thung lũng Silicon (Mỹ). Anh luôn di chuyển với tốc độ nhanh. Năm ngoái, anh tham dự một buổi tối kết nối tại Manhattan do một quỹ đầu tư mạo hiểm tổ chức. Anh mặc quần jeans và áo khoác da. Anh rời đi giữa bữa chính để kịp đến một buổi hòa nhạc tại Brooklyn. Sự vội vã của anh phản chiếu phong cách của một doanh nhân trẻ vừa trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.
Coplan xây dựng sự nghiệp dựa trên Polymarket. Nền tảng được ra mắt năm 2020 với mô hình cho phép người dùng đặt cược vào khả năng xảy ra của các sự kiện đời thực. Người dùng dự đoán mọi thứ, từ bầu cử ở Brazil đến khả năng gia đình Obama ly hôn. Polymarket sử dụng công nghệ blockchain để hiển thị theo thời gian thực kỳ vọng của thị trường về các sự kiện. Coplan cho rằng nền tảng này mang đến góc nhìn khách quan. Dự đoán được tổng hợp từ hàng ngàn quan điểm và không bị chi phối bởi ý thức hệ hay các chương trình nghị sự chính trị.
Sau khi nhận khoản đầu tư 2 tỷ đô la từ ICE, Polymarket đạt định giá 8 tỷ đô la. Trước ICE, nền tảng đã thu hút nhiều nhà đầu tư nổi tiếng như Founders Fund của Peter Thiel. Donald Trump Jr. trở thành cố vấn thông qua quỹ đầu tư bảo thủ 1789 Capital. Ông cũng tư vấn cho Kalshi, một nền tảng dự đoán đối thủ. Polymarket không phải là nền tảng tiên phong nhưng nhanh chóng trở thành thị trường dự đoán được thế hệ Z quan tâm nhiều nhất.
Coplan có mái tóc xoăn và phong cách gợi nhớ các nhà sáng lập trẻ của Nude Project. Anh lớn lên tại khu Upper West Side của Manhattan. Khu vực này thuộc nhóm trung lưu và thượng lưu. Anh bộc lộ sự yêu thích công nghệ từ nhỏ. Năm 15 tuổi, anh tham gia ICO của Ethereum năm 2014 và bắt đầu khám phá blockchain từ rất sớm.
Gia đình của Coplan ít được biết đến. Coplan từng kể anh là thiếu niên năng động, tự học và chịu ảnh hưởng bởi các tư tưởng tự do cá nhân. Anh theo học khoa học máy tính tại Đại học New York nhưng bỏ học vì tin rằng con đường sự nghiệp của anh nằm ngoài khuôn khổ truyền thống. Dự án đầu tiên là TokenUnion, nền tảng thưởng cho người dùng khi nắm giữ một số token nhất định. Đây là một dạng chương trình khách hàng thân thiết bằng tiền điện tử.
Khi đại dịch COVID-19 bùng phát năm 2020, Coplan bị mắc kẹt trong căn hộ tại New York. Anh không có văn phòng và không gian làm việc. Phòng tắm là nơi duy nhất yên tĩnh và đủ riêng tư để anh tập trung. Tại đây, ý tưởng Polymarket được hình thành. Anh chịu ảnh hưởng từ nghiên cứu của nhà kinh tế học Robin Hanson về thị trường dự đoán. Anh cũng bị cuốn hút bởi tư tưởng của Friedrich Hayek, người cho rằng các hệ thống phi tập trung phân phối thông tin hiệu quả hơn các quyết định tập trung.
Trong giai đoạn 2021–2022, Polymarket hoạt động theo tinh thần “làm trước, xin lỗi sau”. Nền tảng vận hành vượt ra khỏi khung pháp lý truyền thống. Chiến lược này hiệu quả cho đến khi Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Hoa Kỳ (CFTC) phạt 1,4 triệu đô la và buộc công ty chặn truy cập người dùng Mỹ. Đây là trở ngại lớn vì Mỹ là một trong các thị trường quan trọng nhất. Coplan chấp nhận thỏa thuận và duy trì nền tảng tại các thị trường ngoài phạm vi kiểm soát trực tiếp của cơ quan quản lý.
Polymarket không chững lại. Công ty mở rộng ra quốc tế, gia tăng số lượng sự kiện dự đoán và cải thiện giao diện người dùng. Nền tảng bổ sung phương thức thanh toán bằng thẻ tín dụng liên kết stablecoin để giảm rào cản tham gia. Người dùng không cần hiểu blockchain. Đến năm 2023, Polymarket huy động thêm hơn 70 triệu đô la từ các vòng gọi vốn tiếp theo.
Bước ngoặt đến năm 2024 khi Polymarket dự đoán chính xác chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống. Coplan nói rằng Polymarket đã đưa ra dự đoán trước tất cả các tổ chức khác. Anh mô tả nền tảng này như “cỗ máy tìm kiếm sự thật do cộng đồng vận hành”.
Tuy nhiên, thành công kéo theo hệ quả. Một tuần sau bầu cử, FBI đột kích căn hộ của Coplan. Cơ quan chức năng cáo buộc anh vẫn cho phép người dùng Mỹ tham gia bất chấp lệnh cấm. Polymarket gọi đây là hành động trả đũa chính trị từ chính quyền Biden. Coplan cho rằng nhà chức trách bất bình với ảnh hưởng truyền thông của Polymarket trong chiến dịch bầu cử.
Sự trở lại của Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng thay đổi môi trường pháp lý. Các cuộc điều tra nhằm vào Polymarket bị hủy bỏ. Chính quyền mới tạo điều kiện tích cực hơn cho các mô hình tài chính thử nghiệm. Tận dụng thời điểm này, Polymarket mua lại QCEX, một công ty được CFTC cấp phép, với giá 112 triệu đô la. Thương vụ này cho phép Polymarket hoạt động hợp pháp tại Mỹ sau ba năm bị hạn chế. Khoản đầu tư của ICE trở thành bàn đạp đưa công ty vào giai đoạn mới.
Coplan từng nói anh muốn trở thành “Mark Zuckerberg tiếp theo”. Anh trở thành hình mẫu của tỷ phú thế hệ Z. Anh có khả năng nắm bắt xu hướng chính trị và tâm lý của thế hệ trẻ. Anh biến sự thiếu kiên nhẫn của thế hệ mình thành động lực đổi mới. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu anh có thể kiểm soát được sự bốc đồng khi đã đứng trên đỉnh cao hay không.
| Ngoài công nghệ, Coplan đam mê âm nhạc và nghệ thuật. Trên nền tảng X, anh chia sẻ rằng anh yêu nghệ thuật và sưu tầm tranh. Các đặc vụ FBI tìm thấy nhiều tác phẩm nghệ thuật khi đột kích căn hộ của anh. Sự kết hợp giữa doanh nhân công nghệ và người sưu tầm nghệ thuật tạo nên một chân dung khác biệt về tỷ phú Gen Z đầu tiên của thế giới. |