Thủ tướng có ý kiến về chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam Dự kiến hoàn thành 220km cao tốc Bắc-Nam vào dịp 30/4/2025 |
Trong chiến lược phát triển hạ tầng giao thông quốc gia, cao tốc Bắc-Nam luôn giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo kết nối giữa các tỉnh thành lớn và vùng sâu vùng xa. Được biết đến như một trong những dự án trọng điểm quốc gia, việc mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam lên 6 làn xe không chỉ là nhu cầu cấp bách hiện tại mà còn là giải pháp dài hạn giúp Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn trong kỷ nguyên hội nhập.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, việc mở rộng các tuyến cao tốc Bắc - Nam lên 6 làn xe là một phần trong kế hoạch nâng cấp, mở rộng hạ tầng giao thông trọng điểm giai đoạn 2021-2025. Dự án cao tốc Bắc-Nam có tổng chiều dài khoảng 2.055km, với quy mô được thiết kế từ 6-12 làn xe. Tuyến cao tốc này sẽ kéo dài từ cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đến thành phố Cà Mau, kết nối các vùng kinh tế trọng điểm, bao gồm thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
![]() |
Bộ Xây dựng đề xuất mở rộng cao tốc Bắc-Nam lên 6 làn xe. (Ảnh: Internet) |
Hiện tại, một số đoạn tuyến đã hoàn thành và đưa vào khai thác, trong khi nhiều tuyến khác đang được thi công và dự kiến hoàn thành vào năm 2025. Việc mở rộng lên 6 làn xe được coi là một bước đi chiến lược nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng cao và đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống giao thông quốc gia.
Căn cứ thực tiễn và yêu cầu phát triển kinh tế đất nước, nhu cầu vận tải trong thời gian tới dự kiến sẽ tăng nhanh, điều kiện nguồn lực không phải trở ngại lớn trong khi yêu cầu hoàn chỉnh đồng bộ, hiện đại tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, trước đó, Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ tổng thể phương án đầu tư nâng cấp các tuyến cao tốc có quy mô phân kỳ, trong đó kiến nghị ưu tiên nâng cấp, hoàn thiện các tuyến cao tốc 2 làn xe, 4 làn xe hạn chế có nhu cầu vận tải tăng cao.
Theo lãnh đạo Bộ Xây dựng việc cần xem xét mở rộng tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông để thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước kịp thời nâng cấp, mở rộng một số tuyến đường cao tốc phân kỳ theo quy mô quy hoạch; đáp ứng nhu cầu vận tải tăng phù hợp với tăng trưởng GDP của đất nước phấn đấu trên 10% trở lên; nâng cao năng lực khai thác, tăng cường an toàn giao thông, do quá trình khai thác một số tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư (4 làn xe hạn chế, không có dải dừng xe khẩn cấp liên tục), đã phát sinh một số bất cập; phù hợp với quy chuẩn đường cao tốc.
Các tuyến cao tốc Bắc-Nam phía Đông được đầu tư mở rộng sẽ tạo ra thị trường xây dựng, công ăn việc làm, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế khi xác định lại các mục tiêu đột phá, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; có thể sớm giải ngân được nguồn vốn trong năm 2025-2026; tạo ra tuyến đường có chất lượng dịch vụ khai thác tiện nghi, an toàn.
Ngoài ra, các dự án cao tốc này cũng tận dụng điều kiện sẵn có về giải phóng mặt bằng thuận lợi cho thi công. Đối với cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2021-2025 đang thi công có thể tận dụng về phương tiện, máy móc, nhân lực, lán trại sẵn có trên công trường để giảm được các chi phí liên quan huy động, giải thể công trường so với việc đầu tư sau này; tận dụng được các mỏ vật liệu có sẵn đang cung cấp cho dự án do thủ tục đóng/mở mỏ vật liệu xây dựng mất nhiều thời gian, chi phí, trường hợp mở rộng giai đoạn sau sẽ phát sinh các thủ tục, chi phí này.
Theo Bộ Xây dựng, một số đoạn như Mỹ Thuận - Cần Thơ - Cà Mau hiện tại chưa có nhu cầu vận tải lớn và việc thi công cũng gặp khó khăn về điều kiện mặt bằng và nguồn vật liệu. Ngoài ra, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư và phê duyệt các dự án mở rộng cũng sẽ đụng phải nhiều thủ tục hành chính cần phải điều chỉnh phù hợp với các quy định hiện hành.
Bên cạnh việc mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam, Bộ Xây dựng cũng đề xuất nâng cấp các tuyến cao tốc hiện tại với quy mô 2 làn và 4 làn xe, đặc biệt ở các khu vực có nhu cầu vận tải cao. Việc này không chỉ giúp tăng trưởng kinh tế mà còn tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng và vận tải.
Các tuyến cao tốc Bắc-Nam sau khi được mở rộng sẽ tạo ra sự phát triển đồng bộ giữa các khu vực. Các dự án xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng sẽ giúp kết nối các khu vực ven biển, giúp giao thương thuận tiện hơn, giảm thời gian vận chuyển và tối ưu hóa chi phí logistics cho các doanh nghiệp.
Với sự cấp thiết của dự án, Bộ Xây dựng đề nghị Chính phủ áp dụng các cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ thi công và giải ngân các dự án. Các cơ chế này sẽ bao gồm việc cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn và xây lắp, cũng như việc giảm bớt thủ tục hành chính liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng.