Doanh nghiệp nhà nước xin cơ chế: Dứt khoát chấm dứt xin-cho !

Mới đây Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem) vừa xin sửa luật thuế để áp thuế cao hơn đối với phân đạm nhập khẩu để giá thành phân đạm của Vinachem sản xuất cạnh tranh được với hàng nhập khẩu, tạo điều kiện cho tập đoàn xử lý các doanh nghiệp (DN) yếu kém. Nêu ý kiến về vấn đề này tại buổi Tọa đàm về nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, ông Phùng Văn Hùng, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, mọi kiến nghị của DN đều được hoan nghênh.

“Khi Vinachem kiến nghị sửa đổi Luật số 71 do Quốc hội khóa 13 ban hành để sửa đổi bổ sung một số điều về luật thuế, tôi nghĩ rằng trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước cần phải xem xét" - ông Hùng nói.

Theo ông Hùng, việc Vinachem kiến nghị sửa đổi thuế giá trị gia tăng của phân bón nhập khẩu là một vấn đề rất lớn cần xem xét. “Luật số 71 đã đưa phân bón vào đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nhằm tạo điều  kiện cho giá phân bón được giảm xuống và đáp ứng mong mỏi của bà con là mua phân bón với giá hợp lý, phục vụ quá trình sản xuất. Tuy nhiên quá trình triển khai Luật này, các DN khó khăn trong cạnh tranh với phân bón nhập khẩu. Tôi cho rằng đây là một vấn đề cần xem xét”- ông Hùng nêu quan điểm.

Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, trong quá trình triển khai thực hiện những chính sách pháp luật ban hành có thể có những điều cần phải điều chỉnh kịp thời để phù hợp. Về kiến nghị của Tập đoàn Hóa chất, theo ông Hùng, trước tiên Chính phủ cần nghiên cứu, đánh giá tác động của đề xuất này. “Nếu chúng ta đáp ứng được đề nghị của Tập đoàn, từ đó kiến nghị sang Quốc hội xem xét, sửa đổi luật thuế. Đây là quá trình được quy định trong luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật" - ông Hùng nói.

Cho ý kiến về vấn đề này, ông Lưu Bích Hồ, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển nhấn mạnh: “Trước hết, đã có luật dứt khoát phải làm theo luật".

“Ở nước ta, việc thi hành và tuân thủ luật pháp còn yếu. Do đó cần phải kiên quyết khắc phục tình trạng không làm theo luật. Không chỉ về phía DN, mà còn về phía các cơ quan quản lý cần phải nghiêm khắc, nghiêm túc trong vấn đề này, dứt khoát chấm dứt xin-cho với nghĩa là không hợp lý. Xin-cho dứt khoát không được. Xin-cho thể hiện không bình đẳng, không minh bạch, sinh ra tiêu cực và tham nhũng" - ông Lưu Bích Hồ nêu quan điểm.

“Tôi hoàn toàn ủng hộ ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ vừa qua là kiên quyết thực hiện thị trường dân chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc giải quyết những yếu kém của DNNN và trong việc thực hiện cổ phần hóa. Các ngành, các bộ, cơ quan quản lý cùng DN phải thấu triệt và chấp hành. Cần có những giải pháp xử lý, ít nhất không làm được thì những người chịu trách nhiệm đứng sang một bên để cho người khác làm, như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã nói" - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển tiếp tục nhấn mạnh.

Về câu chuyện của Vinachem, chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ cho rằng cần xem xét rất cụ thể, rất cẩn thận, bởi nhiều DN cũng rơi vào tình trạng như vậy. “Chúng ta hội nhập, chúng ta phải tuân thủ, nên xin giảm thuế là rất khó. Tôi rất đồng tình với ý kiến của ông Phùng Văn Hùng, tuy nhiên đề nghị Quốc hội phải cân nhắc, xem xét thật kỹ để đồng bộ với các DN khác, các tình hình đã xảy ra ở nhiều nơi chứ không chỉ riêng Vinachem” - ông Lưu Bích Hồ đề nghị.

Ở góc độ Bộ Tài chính, ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính DN cho biết, vấn đề Vinachem đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng đối với phân bón, sản xuất phân bón... là một trong những ý kiến của rất nhiều DN trong Hiệp hội Phân bón Việt Nam. “Vì vậy chúng ta cần rà soát kỹ, nếu việc tăng thuế này đem lại lợi ích cao hơn cho các DN, đặc biệt hỗ trợ cho phát triển nông nghiệp nông thôn theo đúng định hướng công nghệ cao và công nghệ sạch, chúng ta cần xem xét đánh giá tác động để ủng hộ" - ông Tiến nêu ý kiến.

Tuy nhiên theo ông Tiến, hiện nay Vinachem có 4 dự án đang khó khăn, thua lỗ. Việc cơ cấu sắp xếp lại DN này phải tôn trọng theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đúng theo Nghị quyết của Đảng và chỉ đạo của Quốc hội, đó là theo cơ chế thị trường. Nhà nước, ngân sách không bỏ vốn vào.

“Theo thị trường có nghĩa, đầu tiên phải cắt giảm chi phí, đổi mới lại cách quản trị, những gì không hơp lý phải bỏ đi. Thứ hai, giá thành sản xuất phải có sức cạnh tranh bán được, nếu sản xuất ra không bán được thì phải dùng biện pháp khác mạnh hơn, chứ không chỉ giải pháp về thuế. Thuế chỉ là một trong những giải pháp hỗ trợ chung và bình đẳng cho các thành phần kinh tế. Luật đã quy định, các thành phần kinh tế phải hoạt động bình đẳng theo luật" - ông Tiến giải thích.

Theo Cục trưởng Cục Tài chính DN, căn cơ nhất là DN phải xem xét lại mình có gì chưa trọn vẹn, chưa đúng thị trường, còn bao cấp không, “cái gì đang trông chờ vào Nhà nước thì bỏ ngay, tập trung nhìn thẳng vào sự thật” - ông Tiến nhấn mạnh.

Ông Tiến cho biết, ngày 28/9 tới đây sẽ diễn ra hội nghị Thủ tướng Chính phủ với DNNN. Một trong những tinh thần của Hội nghị là quán triệt tư tưởng nhận thức Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội là các DNNN phải đi theo thị trường.

“Nếu không làm được, không cạnh tranh được với thành phần kinh tế tư nhân thì hãy giải phóng nguồn lực của mình để cho thành phần kinh tế khác phát triển" - Cục trưởng Cục Tài chính DN Đặng Quyết Tiến thẳng thắn nói.

Xuân Hưng