Vẫn nóng chuyện sở hữu condotel

Do pháp lý cho condotel còn đang vướng và mâu thuẫn giữa các Luật như Luật Đất đai, Luật Du lịch, Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh bất động sản (BĐS)…, nên tình trạng giao dịch sản phẩm này tại Khánh Hòa, Đà Nẵng, Phú Quốc đang có dấu hiệu chững lại.

Sở hữu lâu dài?

Đánh giá về chế độ sử dụng đất, tại một hội thảo mới đây, Gs. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, cho biết Việt Nam đã công nhận đất ở được sử dụng lâu dài, lý do chính là để phù hợp với tư duy truyền thống của người Việt.

Ưu điểm là làm cho người sử dụng đất đai có trách nhiệm hơn, luôn muốn sử dụng triệt để trong thời hạn mình đã bỏ tiền ra để được sử dụng đất, tránh được hiện tượng đầu cơ đất đai và tích trữ nguồn lực tài chính vào đất đai.

Tuy nhiên, khi ban hành Luật Nhà ở năm 2014, cơ quan soạn thảo đã đề xuất sở hữu đất chung cư là sở hữu có thời hạn sẽ có tác dụng tôn tạo, sửa chữa chung cư… nhưng Quốc hội không đồng ý và cho rằng đất chung cư cũng là vô thời hạn.

“Với loại hình condotel vừa có thể để ở được, vừa kinh doanh, quan điểm của tôi là đất ở cho lâu dài, condotel cũng nên cho lâu dài”, ông Võ nói.

Trước đó, cũng tại Diễn đàn BĐS năm 2019, phản đối quan điểm của nhiều chuyên gia cho rằng sở hữu condotel nên có thời hạn, Gs. Đặng Hùng Võ gay gắt: “Chế độ sử dụng đất đối với BĐS đa dụng là gì, ta phải trả lời cái đó?”.

Theo ông Võ, chế độ sử dụng đất là mấu chốt của BĐS nghỉ dưỡng, bởi với BĐS nghỉ dưỡng, nhà đầu tư rất cần được sử dụng đất lâu dài. Có lâu dài mới lôi kéo được nhà đầu tư thứ cấp. Nhà đầu tư cá nhân chỉ chờ sổ đỏ lâu dài là họ sẽ bỏ tiền đầu tư ngay.

“Còn 50 năm thì người ta sẽ cân nhắc nhiều. Hầu như chỉ có nhà đầu tư chuyên nghiệp mới vào, còn người dân sẽ bảo “thôi, không dài hạn thì tôi chả chơi”. Thực tế hiện nay cho thấy tất cả dự án có quyền sử dụng đất dài hạn đều rất tốt, tốt hơn nhiều so với 50 năm”, ông Võ nhấn mạnh.

Lấy ví dụ Đà Nẵng vừa qua thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài đã cấp cho một dự án và cấp lại chỉ còn 39 năm, ông Võ khẳng định đây là biểu hiện rất nguy hiểm cho thị trường BĐS nghỉ dưỡng.

Còn nhiều ý kiến về sở hữu condotel

Ông Võ cho rằng nếu vì tranh luận quyền của bộ này, bộ kia mà đưa ra cơ chế eo hẹp thì chắc chắn chính những cơ quan đó là người chịu trách nhiệm trước toàn dân trước việc bóp chết thị trường BĐS nghỉ dưỡng.

Xây trên đất gì, cấp sổ trên đất ấy

Chia sẻ kinh nghiệm ở các nước khác, bà Dương Thuỳ Dung, Giám đốc cấp cao công ty TNHH CBRE, cho biết trên thị trường vẫn có cả sở hữu lâu dài và sở hữu có thời hạn. Tại Việt Nam, nhiều dự án sở hữu lâu dài nhưng tại một số dự án trọng điểm cũng chỉ được sở hữu 50 năm.

Tại những thị trường đã phát triển, BĐS nghỉ dưỡng chỉ có thời hạn còn 30 năm, nhà đầu tư chỉ quan tâm đến tính pháp lý, yếu tố lợi nhuận. “Sở hữu vĩnh viễn không phải là lựa chọn duy nhất, đặc biệt nếu bạn là nhà đầu tư”, bà Dung kết luận.

Dưới góc độ luật sư, liên quan đến khung pháp lý dành cho BĐS có thời hạn hiện nay, ông Trần Tấn Tài, Giám đốc công ty luật City, cho biết khách hàng thường quan tâm đến pháp lý và giá cả. Nếu sở hữu lâu dài thì giá sẽ khác và sở hữu có thời hạn sẽ có giá thấp hơn.

“Nếu chúng ta công nhận condotel là lâu dài, lại vướng Luật Đầu tư thì phải xem lại xem có phù hợp không. Cần xem đến đất dịch vụ, bản chất của du lịch là dịch vụ, chúng ta xem đó là thương mại”, ông Tài nói.

Ông Trần Minh Hoàng, Phó Tổng thư ký Hội Môi giới BĐS Tp. HCM, đưa ra vấn đề: nói đến chuyện pháp lý của condotel là 50 năm nhưng nhà đầu tư condotel sẽ được Nhà nước cấp sổ đỏ 50 năm hay chỉ ký hợp đồng với chủ đầu tư 50 năm? Bởi hiện nay, mỗi địa phương lại vận dụng khác nhau.

“Điều này ảnh hưởng nhiều đến thị trường, tôi đề nghị cần làm rõ việc Nhà nước cấp sổ 50 năm cho người mua condotel để bảo hộ quyền tài sản của người dân thay vì được bảo hộ của chủ đầu tư”, ông Hoàng nói.

Trước đó, tại Diễn đàn đầu tư BĐS 2019, ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam, cho biết đã trao đổi với một số doanh nghiệp đang phát triển các dòng sản phẩm condotel, đa số không yêu cầu condotel phải được cấp sổ đỏ vĩnh viễn.

Theo ông Nam, Chính phủ không nói condotel chỉ được cấp sổ đỏ có thời hạn. Thực tế ở Hà Nội, ở Hạ Long vẫn có condotel được cấp sổ đỏ vĩnh viễn. Lý do là các condotel này được xây dựng trên đất ở.

“Cho nên tôi ủng hộ quan điểm của Bộ TN&MT: xây trên đất gì thì cấp sổ trên đất ấy. Condotel xây trên đất dịch vụ có thời hạn thì cấp sổ có thời hạn, xây trên đất ở thì cấp sổ vĩnh viễn”, ông Nam nhấn mạnh.

Minh Sơn