Trong tháng 10, tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt 178,5 nghìn tỷ đồng, chiếm 10,5% dự toán và tăng 8,8% so với mức thu bình quân của 9 tháng đầu năm. Đặc biệt, thu nội địa trong tháng 10 đạt 154,1 nghìn tỷ đồng, tương đương 10,7% dự toán, tăng 13,3% so với mức thu bình quân 9 tháng (136 nghìn tỷ đồng/tháng). Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy sự hồi phục mạnh mẽ trong thu nội địa, một trong những nguồn thu chính của ngân sách nhà nước.
Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự gia tăng thu nội địa là một số khoản thu phát sinh trong quý 3, như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng. Những khoản thu này được kê khai và nộp ngân sách trong quý 4, cho thấy doanh nghiệp và hộ kinh doanh đang hoạt động tích cực trở lại sau giai đoạn khó khăn.
Tuy nhiên, thu từ dầu thô trong tháng 10 ước đạt 4,8 nghìn tỷ đồng, chỉ đạt 10,4% dự toán và giảm 1,9% so với mức thu bình quân 9 tháng. Đặc biệt, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu giảm nhẹ so với cùng kỳ, cho thấy sự biến động trong thị trường quốc tế có thể ảnh hưởng đến thu ngân sách.
Theo thông tin từ Bộ Tài chính, lũy kế thu ngân sách nhà nước tính đến tháng 10/2024 ước đạt 1.654,2 nghìn tỷ đồng, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, thu ngân sách trung ương vượt dự toán với 101,7%, trong khi thu ngân sách địa phương đạt 92,7% dự toán. Điều này cho thấy sự chênh lệch trong khả năng thu ngân sách giữa các cấp chính quyền, một vấn đề cần được Chính phủ xem xét để điều chỉnh chính sách phù hợp hơn.
Thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.654,2 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 97,2% dự toán (Ảnh: Minh họa). |
Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách miễn, giảm và gia hạn thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khắc phục khó khăn do thiên tai và biến động kinh tế. Tính đến hết tháng 10, tổng số tiền miễn, giảm và gia hạn thuế ước tính đạt khoảng 149,1 nghìn tỷ đồng. Đây là một trong những động thái quan trọng để duy trì sự ổn định kinh tế, đồng thời thúc đẩy đầu tư và tiêu dùng.
Bên cạnh việc thu ngân sách, chi ngân sách nhà nước cũng cần được xem xét cẩn thận. Theo Bộ Tài chính, tổng chi ngân sách lũy kế 10 tháng đạt khoảng 1.399,7 nghìn tỷ đồng, chỉ bằng 66% dự toán và tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy Chính phủ vẫn đang thận trọng trong việc chi tiêu, đặc biệt là trong bối cảnh ngân sách đang bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.
Chi đầu tư phát triển, một lĩnh vực cần được ưu tiên, ước đạt khoảng 355,6 nghìn tỷ đồng, chỉ bằng 52,5% dự toán Quốc hội quyết định. Tỷ lệ giải ngân đầu tư công cũng giảm so với cùng kỳ năm trước, cho thấy sự chậm trễ trong tiến độ thực hiện các dự án quan trọng. Chính phủ cần phải có các giải pháp khắc phục tình trạng này, nhằm đảm bảo việc giải ngân đúng tiến độ, tạo động lực cho nền kinh tế.
Trong bối cảnh hiện tại, nền kinh tế Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức, như tổng cầu tiêu dùng phục hồi chậm, áp lực lạm phát gia tăng do biến động giá cả. Sự tăng trưởng không đồng đều giữa các ngành và lĩnh vực có thể dẫn đến những rủi ro trong việc thực hiện ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, cũng cần nhấn mạnh rằng những chính sách tài khóa linh hoạt và chủ động của Chính phủ đã tạo ra nhiều cơ hội cho sự phục hồi kinh tế. Việc tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên, cùng với việc thực hiện các chính sách tài khóa hỗ trợ, có thể tạo ra cú hích cho nền kinh tế, thúc đẩy sự tăng trưởng bền vững.
Tình hình ngân sách nhà nước tính đến tháng 10/2024 cho thấy sự nỗ lực không ngừng của Chính phủ trong việc điều hành ngân sách, nhằm đảm bảo sự phát triển kinh tế xã hội. Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức phía trước, nhưng với những biện pháp phù hợp, Việt Nam có thể tận dụng cơ hội để thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội và ổn định kinh tế trong bối cảnh đầy biến động này.
Chính phủ cần tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến tình hình kinh tế, từ đó có những điều chỉnh kịp thời để thực hiện tốt các mục tiêu tài chính - ngân sách đã đề ra. Qua đó, tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.