Thứ bảy 13/12/2025 08:19
Hotline: 024.355.63.010
Email: banbientap.dnhn@gmail.com
Cuộc chiến giá khốc liệt trong ngành xe điện Trung Quốc đang khiến thị trường này rơi vào hỗn loạn. Giá xe giảm sâu, lợi nhuận bị bào mòn, cổ phiếu lao dốc và chính phủ Trung Quốc buộc phải ra tay can thiệp. Dù số lượng hãng xe điện đã bắt đầu giảm trong năm 2024, công suất sử dụng toàn ngành vẫn chỉ đạt chưa đầy 50%.
 |
| Thị trường xe điện Trung Quốc đang chao đảo |
Chính quyền Bắc Kinh gần đây đã triệu tập lãnh đạo các hãng xe lớn tới họp khẩn, kêu gọi chấm dứt cạnh tranh kiểu “bầy đàn”. Tuy nhiên, các biện pháp trước đây tỏ ra không mấy hiệu quả. Cổ phiếu BYD, doanh nghiệp đầu tàu của ngành, đã mất hơn 21,5 tỷ USD giá trị vốn hóa kể từ mức đỉnh tháng 5/2025.
Chuyên gia John Murphy từ Bank of America nhận định: “Nhu cầu yếu và giá giảm cực đoan đang đẩy ngành xe điện vào nguy cơ tái cấu trúc quy mô lớn”.
Giảm giá sâu đang làm xói mòn biên lợi nhuận, suy yếu thương hiệu và tạo rủi ro tài chính cho ngay cả những hãng xe có tiềm lực. Tờ Nhân dân Nhật báo cảnh báo rằng xe giá rẻ, chất lượng thấp có thể ảnh hưởng xấu tới hình ảnh "Made in China", nhất là khi các thương hiệu như BYD, Geely, Zeekr hay Xpeng đang bắt đầu ghi dấu ấn toàn cầu
Về phía người tiêu dùng, giá liên tục biến động khiến người mua do dự. Trên mạng xã hội Trung Quốc, nhiều người đặt câu hỏi liệu nên chờ thêm để có giá tốt hơn. Trong khi đó, áp lực tồn tại có thể buộc các hãng xe phải cắt giảm đầu tư vào chất lượng, an toàn và dịch vụ hậu mãi.
Chính quyền Bắc Kinh đã yêu cầu các hãng xe “tự điều chỉnh”, không bán dưới giá vốn, không giảm giá một cách phi lý. Trong đó, một “thủ thuật” bị chỉ trích là bán “xe không km”, những chiếc xe chưa qua sử dụng nhưng được đẩy sang thị trường xe cũ để tăng doanh số ảo.
Bên cạnh đó, dư thừa công suất còn là bài toán nan giải của ngành ô tô Trung Quốc, khi tỷ lệ sử dụng công suất toàn ngành chỉ đạt 49,5% trong năm 2024. Theo AlixPartners, cạnh tranh trong phân khúc xe điện và hybrid đang dẫn đến quá trình đào thải: 16 thương hiệu rút lui, 13 thương hiệu mới ra mắt trong cùng năm.
Chuyên gia Ron Zheng từ Roland Berger cho biết: “Ngành ô tô Trung Quốc dù có quy mô lớn nhưng tốc độ tăng trưởng đang chậm lại, buộc các hãng phải đặt ưu tiên giành thị phần lên hàng đầu”.
Trường hợp của Jiyue Auto, liên doanh giữa Geely và Baidu, cho thấy sự khắc nghiệt của thị trường này. Chỉ một năm sau khi ra mắt sản phẩm đầu tiên, hãng này đã phải thu hẹp sản xuất và tìm kiếm thêm nguồn vốn.
Chuyên gia Zhang Yichao nhận định: “Nếu không theo kịp cuộc đua về giá, các hãng nhỏ gần như không còn cơ hội tồn tại”. Trong khi đó, các thị trường xuất khẩu tiềm năng cũng đang dần thu hẹp. Mỹ đã đóng cửa với xe điện Trung Quốc, còn Nhật Bản, Hàn Quốc được dự báo sẽ làm điều tương tự nếu thấy rủi ro “xâm lấn”. Nga vốn từng là thị trường xuất khẩu lớn nhất thì nay cũng đang trở nên khó tiếp cận. Ngoài ra, thị trường Đông Nam Á không còn được xem là giải pháp bền vững.
Cuộc chiến giá cũng làm dấy lên lo ngại về tài chính chuỗi cung ứng. BYD từng bị nghi ngờ yêu cầu nhà cung cấp giảm giá vào cuối năm ngoái, dẫn đến các nghi vấn hãng này dùng công cụ tài chính để che giấu nợ. Báo cáo của GMT Research ước tính nợ ròng thực tế của BYD có thể lên tới 323 tỷ nhân dân tệ (khoảng 45 tỷ USD), gấp nhiều lần con số công bố chính thức.
Hệ thống phân phối cũng đang chịu thiệt hại. Từ tháng 4, ít nhất hai nhóm đại lý bán xe BYD tại Trung Quốc đã tuyên bố phá sản. Trước đó, vào giữa năm 2023, một hiệp ước “bình ổn giá” từng được 16 hãng xe lớn ký kết, trong đó có Tesla, Geely và BYD. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã hủy điều khoản về giá, viện dẫn lo ngại vi phạm luật cạnh tranh.
Kể từ đó, làn sóng giảm giá vẫn tiếp diễn không dừng.
