Những tổn hại nào mà Nga phải gánh chịu sau một tuần bắt đầu cuộc chiến với Ukraine?

19:49 03/03/2022

Quyết định xung đột vũ khí với Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin không phải tự dưng mà có. Tuy nhiên, khi tên lửa và các đoàn xe tăng bọc thép lăn bánh, phần lớn cơ sở chính sách đối ngoại của Nga tỏ ra mất cảnh giác.

Một khu vực ở trung tâm Kharkiv nằm trong đống đổ nát sau khi nhà chức trách cho rằng đó là một cuộc tấn công tên lửa vào ngày 1 tháng 3. Các chuyên gia Nga cho rằng bạo lực có nguy cơ khiến bất kỳ người Ukraine nào còn lại ủng hộ Moscow chống lại họ. © Reuters

Một khu vực ở trung tâm Kharkiv nằm trong đống đổ nát sau khi nhà chức trách cho rằng đó là một cuộc tấn công tên lửa vào ngày 1 tháng 3. Các chuyên gia Nga cho rằng bạo lực có nguy cơ khiến bất kỳ người Ukraine nào còn lại ủng hộ Moscow chống lại họ. Ảnh: Reuters

Nhiều chuyên gia đã tin rằng việc xây dựng này là một hình thức đe dọa nhằm rút ra những nhượng bộ từ Washington. Bộ phận giới thượng lưu kinh doanh của Nga tỏ ra lo ngại sự suy thoái kinh tế từ các hình phạt mới của phương Tây.

Hiện các nhà phân tích Nga đang xem xét những khó khăn mà cuộc tấn công phải đối mặt cho đến nay và tác động của các lệnh trừng phạt sâu rộng do các cường quốc phương Tây và các nước khác áp đặt để đáp trả. Phạm vi của các biện pháp đối phó này - bao gồm cả ở châu Á có thể khiến chính Moscow phải ngạc nhiên.

Một số chuyên gia nói rằng, Điện Kremlin nhận thức rõ vị thế khó khăn mà họ phải gánh chịu. Nhà phân tích Alexey Leonkov cho biết: “Nga hiểu rằng có giới hạn đối với vũ khí và nếu bạn cố gắng vượt qua giới hạn đó, thì kết cục sẽ tồi tệ hơn so với việc bạn chưa bao giờ cầm vũ khí". 

Hành động của Nga chắc chắn đã vấp phải sự lên án rộng rãi của quốc tế trong bối cảnh các báo cáo về thương vong dân sự gia tăng. Đầu ngày thứ Năm (3/3), theo giờ châu Á, 141 quốc gia đã bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc để yêu cầu rút ngay lực lượng Nga khỏi Ukraine. Chỉ có 5 quốc gia, bao gồm cả Nga, bác bỏ nghị quyết, trong khi 35 quốc gia bỏ phiếu trắng, trong số đó có Trung Quốc và Ấn Độ.

Cuộc tấn công của Nga, bắt đầu vào đầu giờ ngày 24 tháng 2, đã diễn ra trên nhiều mặt trận. Các cuộc không kích đã nhắm vào cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng, bao gồm sân bay, hệ thống phòng không, sở chỉ huy, căn cứ hải quân và kho vũ khí. Các cuộc xâm lược đất liền đồng thời vào Ukraine đã đến từ phía bắc, phía Nam và phía Đông.

Tuy nhiên, mặc dù quân đội Nga đã giành được một số cơ sở, nhưng họ cũng đã phải chịu những tổn thất đáng kể. Moscow hiện đã thừa nhận 498 người chết và 1.597 người bị thương trong quân đội của mình. Ukraine tuyên bố thương vong thực sự của Nga cao hơn nhiều, nhưng không tiết lộ con số của mình.

Các nhà phân tích quân sự Nga cho rằng những trở ngại lớn còn ở phía trước. Vadim Kozyulin, Giáo sư tại Học viện Khoa học Quân sự Nga, cho biết, mặc dù các cuộc không kích giúp Nga thiết lập ưu thế trên không, nhưng chúng không làm các lực lượng vũ trang Ukraine mất tinh thần và mất phương hướng như dự đoán ban đầu. Ông nói: “Quân đội Ukraine vẫn đủ khả năng chiến đấu, mặc dù thực tế là một phần đáng kể của cơ sở hạ tầng quân sự đã bị phá hủy. Ông nói thêm rằng, vì một số mạng lưới liên lạc vẫn đang hoạt động tính đến thời điểm này, nên "rõ ràng không phải tất cả các mục tiêu quân sự đều bị phá hủy."

Một mục tiêu khác sẽ là chiếm các trung tâm dân cư lớn. Thay vì hạ vũ khí hàng loạt như một số người ở Moscow mong đợi, các lực lượng Ukraine đã củng cố trong các thành phố và đưa ra sự kháng cự quyết liệt. Chính quyền địa phương đã khuyến khích người dân tham gia cuộc chiến bằng cách giao súng trường tấn công.

Các binh sĩ Ukraine kiểm tra một chiếc xe bọc thép bị phá hủy, mà họ cho là thuộc về quân đội Nga, bên ngoài Kharkiv. © Reuters
Các binh sĩ Ukraine kiểm tra một chiếc xe tăng bọc thép bị phá hủy, mà họ cho là thuộc về quân đội Nga. Ảnh: Reuters.

Nhà phân tích Alexey Leonkov nói với Nikkei rằng, để tránh bị lôi kéo vào các trận chiến đô thị, quân đội Nga ban đầu tập trung vào việc ngăn chặn các thành phố khỏi lực lượng tiếp viện tiềm năng,  sau đó cử lực lượng đặc biệt đến giao tranh với quân phòng thủ Ukraine.

Nhưng Nga cũng đã tăng cường các cuộc tấn công vào các khu vực dân sự, với các cuộc tấn công vào quảng trường trung tâm của Kharkiv và tháp truyền hình chính của Kyiv hôm thứ Ba, khiến hàng chục người thương vong. Một cuộc không kích đã tấn công một nhà ga đường sắt Kyiv - nơi thường dân đang sơ tán hôm thứ Tư.

Điện Kremlin cũng phải đối mặt với các lệnh trừng phạt mới. Trong những ngày sau cuộc xâm lược, Mỹ và Liên minh châu Âu đã kiểm soát lĩnh vực tài chính của Nga, bao gồm cả việc cắt quyền truy cập của nước này vào Hiệp hội Viễn thông Liên Ngân hàng và Tài chính Quốc tế (SWIFT). Trong khi đó, các chính phủ bao gồm Nhật Bản và Đài Loan đã tham gia với chính quyền Biden trong việc áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhằm giảm khả năng tiếp cận của Nga với "các công nghệ thiết yếu".

Ivan Tkachev, biên tập viên kinh tế của tờ báo kinh doanh Nga RBK, nói với Nikkei rằng, rất ít người ở Moscow nghĩ được rằng Nhật Bản và Đài Loan sẽ tham gia hoàn toàn vào phương Tây về các lệnh trừng phạt mà hầu hết châu Á miễn cưỡng áp đặt vào năm 2014, sau khi Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine và gây ra xung đột ở vùng Donbas phía Đông của đất nước.

Quyết định xâm lược Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gây ra một loạt các biện pháp trừng phạt nhằm vào nền kinh tế nước ông. © Reuters
Quyết định chiến tranh với Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gây ra một loạt các biện pháp trừng phạt nhằm vào nền kinh tế nước Nga. Ảnh: Reuters.

Các quan chức Nga đã tuyên bố sẽ vượt qua áp lực, chỉ ra rằng dự trữ tài chính 640 tỷ USD của nước này là yếu tố đảm bảo cho sự ổn định kinh tế. Tuy nhiên, Tkachev cảnh báo rằng những khoản tiền đó không thể an toàn tuyệt đối. Ông cho biết, Ngân hàng trung ương Nga đang thực hiện "các biện pháp can thiệp bất thường" để giữ cho đồng rúp không bị sụp đổ hoàn toàn và điều này không thể kéo dài vô thời hạn

Ông nói: “Các nhà chức trách Nga có một câu thần chú rằng Nga đã sẵn sàng cho bất kỳ lệnh trừng phạt nào. Nhưng sự thật là việc chuẩn bị đầy đủ cho các biện pháp trừng phạt là không thể."

Khi nói đến việc thay thế các công nghệ bị hạn chế, Tkachev cho biết, Nga có thể sẽ quay sang Trung Quốc.  Nhưng việc tìm kiếm sự thay thế có thể nói dễ hơn làm.

Bất chấp lời lẽ ủng hộ của Bắc Kinh, Tkachev lưu ý rằng, các ngân hàng Trung Quốc từ trước đến nay luôn e ngại về việc vi phạm các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Moscow. Ông nói rằng, Nga "không nên mong đợi Trung Quốc trở thành bệ phóng của mình để trốn tránh các lệnh trừng phạt."

Cũng không rõ liệu Trung Quốc có đủ năng lực để đáp ứng mọi nhu cầu của Nga hay không. Tkachev cho biết, mặc dù Trung Quốc đã bắt đầu sản xuất chất bán dẫn chất lượng trong những năm gần đây, nhưng ngành công nghiệp Nga yêu cầu nhiều chip chuyên dụng hơn. Chúng vẫn được sản xuất áp đảo ở phương Tây, cùng với Nhật Bản và Đài Loan.

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)