Cơn bão số 3 (Yagi) vào tháng 9/2024 đã gây thiệt hại nặng nề cho ngành logistics và chuỗi cung ứng tại khu vực phía Bắc và Bắc Trung Bộ Việt Nam. Các cảng biển, kho bãi, và nhà xưởng đều chịu ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến hoạt động sản xuất và vận chuyển hàng hóa bị gián đoạn trên diện rộng. Theo một khảo sát từ CEL, 15,4% công ty trong khu vực bị gián đoạn nghiêm trọng, trong khi 53,6% gặp phải những chậm trễ nhưng vẫn có thể kiểm soát được. Chỉ 6,2% doanh nghiệp cho biết họ không bị ảnh hưởng.
Trong số các công ty bị ảnh hưởng nặng nề, những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chuỗi cung ứng và logistics chịu thiệt hại lớn nhất. Có tới 73,3% doanh nghiệp trong ngành này gặp khó khăn nghiêm trọng, đặc biệt là các nhà khai thác cảng, các công ty cung cấp dịch vụ logistics bên thứ ba, vận tải và chuỗi cung ứng lạnh. Sự cố mất điện, hư hỏng hàng hóa và sạt lở đường sá càng làm trầm trọng thêm tình hình, khiến nhiều doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động.
Logistics Việt Nam đón những tín hiệu tích cực từ xuất khẩu. |
Mặc dù thiệt hại là rất lớn, nhưng nhờ vào việc huy động nguồn lực nhanh chóng, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu khôi phục. Gần 44,6% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ kỳ vọng sẽ phục hồi hoạt động trong vòng 1-2 tuần. Tại Cảng Hải Phòng, các hoạt động đã được khôi phục nhanh chóng chỉ sau vài ngày bão đi qua, đảm bảo không làm trì hoãn tiến độ bốc xếp hàng hóa và duy trì chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp trong khu vực Quảng Ninh và Hải Phòng.
Trên quy mô toàn cầu, sản lượng hàng hóa container qua các cảng lớn đã tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024, đặc biệt là tại các khu vực trọng điểm. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho ngành logistics Việt Nam, khi nhu cầu xuất khẩu hàng hóa dự kiến sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt là từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, nhu cầu nhập khẩu vào Mỹ cũng đang được dự báo sẽ gia tăng trong mùa mua sắm cuối năm, góp phần thúc đẩy hoạt động vận tải quốc tế.
Các chuyên gia nhận định rằng, với việc tham gia vào 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) cùng với lợi thế về vị trí địa lý, Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành trung tâm logistics của khu vực và toàn cầu. Điều này thu hút sự quan tâm từ các tập đoàn vận tải lớn như FESCO của Nga, Alibaba của Trung Quốc và Flexport của Mỹ, khi họ đang tăng cường đầu tư vào Việt Nam để khai thác tiềm năng thương mại xuyên biên giới.
Tuy nhiên, trong dài hạn, ngành logistics Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức về hạ tầng và kết nối. Ông Trần Khánh Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cảng biển Đông Nam Á, nhấn mạnh rằng, để vượt qua những khó khăn này, cần có sự đầu tư mạnh mẽ từ nhà nước và sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp với Chính phủ. Chỉ khi đó, ngành logistics mới có thể phát triển bền vững và tận dụng được các cơ hội từ thị trường toàn cầu.