Thứ hai 07/07/2025 20:49
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Nâng cao chất lượng lúa và thương hiệu gạo Việt Nam

Lợi ích lớn nhất của "Đề án phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030" là nâng cao được chất lượng lúa và thương hiệu gạo Việt Nam, theo TS. Trần Minh Hải - Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn.
Bài liên quan
Triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang kêu gọi hợp tác quốc tế và tuân thủ kế hoạch
Việt Nam đang đứng ở thời điểm vàng để thực hiện đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú: Đồng bộ chính sách tín dụng ưu đãi cho Đề án 1 triệu ha lúa

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Nâng cao chất lượng lúa và thương hiệu gạo Việt Nam
TS. Trần Minh Hải - Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao được Bộ NN&PTNT phối hợp các địa phương, tổ chức, DN triển khai 7 mô hình thí điểm tại 5 tỉnh, thành vùng ĐBSCL là Đồng Tháp, Kiên Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng, Trà Vinh. Bước đầu, kết quả từ các mô hình thí điểm này đã mang lại hiệu quả cao, tăng lợi nhuận cho nông dân và giảm phát thải trong sản xuất lúa.

Phát triển hợp tác xã là nền tảng cốt lõi cho Đề án

Việc phát triển các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp được xác định là yếu tố cốt lõi để thực hiện thành công Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Đây là nhận định của ông Trần Minh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn, trong một hội thảo gần đây.

Ông Hải nhấn mạnh, việc gia tăng số lượng thành viên HTX không chỉ là một giải pháp để mở rộng diện tích sản xuất mà còn tạo điều kiện áp dụng cơ giới hóa và công nghệ hiện đại vào nông nghiệp. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy, mỗi HTX ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) chỉ có trung bình khoảng 80 thành viên, thấp hơn nhiều so với mức trung bình cả nước là 200 thành viên và con số 1.500 thành viên tại Thái Lan.

Để khắc phục hạn chế này, ông Hải đề xuất xây dựng các HTX vừa, với quy mô từ 50-100 thành viên. Mô hình này không chỉ phù hợp với yêu cầu của Luật HTX 2023 mà còn giúp nâng cao năng lực sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường trong và ngoài nước.

Theo ông Hải, khi các HTX trở thành những tổ chức mạnh, quản lý hiệu quả và đáp ứng tốt nhu cầu thị trường, chúng sẽ phát huy vai trò cốt lõi trong nền kinh tế nông thôn hiện đại. Những HTX đủ mạnh có thể xây dựng và phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, góp phần cải thiện đời sống thành viên và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Ông cũng nhấn mạnh rằng sự phát triển của HTX cần song hành với các chính sách hỗ trợ từ phía Nhà nước và các tổ chức tài chính. Việc tạo điều kiện thuận lợi cho sự liên kết giữa HTX và doanh nghiệp (DN) là rất cần thiết.

Để khuyến khích các DN hợp tác với HTX, Nhà nước cần hỗ trợ vốn, giảm lãi suất và triển khai các chính sách ưu đãi.

Ví dụ, tại Cần Thơ, UBND thành phố đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu, tham mưu các chính sách hỗ trợ lãi suất cho HTX và nông dân trong vùng Đề án 1 triệu ha.

Bên cạnh đó, ông Hải đề xuất các ngân hàng cần linh hoạt hơn trong việc giải ngân. Việc cho vay thông qua DN liên kết hoặc các tổ chức trung gian đại diện nông dân có thể là giải pháp tối ưu, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả sử dụng vốn. Đây được xem là mô hình thế chấp theo chuỗi, đảm bảo sự an toàn cho các bên tham gia.

Đề án 1 triệu ha lúa tập trung vào giảm phát thải, không chỉ là tín chỉ carbon

Việc Ngân hàng Thế giới (WB) cam kết mua tín chỉ carbon với giá 10 USD/tín chỉ (tương đương 1 tấn carbon) đã làm dấy lên những kỳ vọng về khả năng mang lại nguồn thu nhập lớn từ tín chỉ carbon cho nông dân Việt Nam. Theo cách tính sơ bộ, với 1 triệu ha lúa, nông dân có thể thu về khoảng 100 triệu USD mỗi năm. Tuy nhiên, theo TS. Trần Minh Hải, quan điểm này đang bị "thổi phồng" và hiểu sai bản chất của đề án.

TS. Trần Minh Hải khẳng định: "Đề án 1 triệu ha mà các tỉnh đang triển khai không chỉ nhằm vào việc bán tín chỉ carbon. Đó là một cách hiểu chưa đúng". Ông giải thích, cơ chế cốt lõi của đề án là áp dụng ba quy trình giảm phát thải do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành, nhằm giảm lượng khí nhà kính phát sinh từ hoạt động sản xuất lúa gạo.

Ông Hải đưa ra tính toán cụ thể: Mỗi ha lúa mỗi vụ thường thu hoạch được khoảng 8 tấn lúa, đồng nghĩa với việc phát thải khoảng 8 tấn carbon. Nếu áp dụng đầy đủ các quy trình giảm phát thải, có thể giảm được tối đa 30%, tương đương 2,5 tấn carbon. Tuy nhiên, giá tín chỉ carbon trên thị trường vẫn chưa được xác định rõ ràng. Bộ Nông nghiệp đang làm việc với các tổ chức quốc tế, và mức giá dự kiến có thể là 20 USD/tín chỉ.

"Nếu giá là 20 USD, với 2 tấn carbon giảm được, nông dân sẽ chỉ thu về 40 USD mỗi ha mỗi vụ, tương đương khoảng 960.000 đồng. Như vậy, nếu chỉ tập trung vào bán tín chỉ carbon để tạo nguồn thu thì lợi nhuận sẽ rất hạn chế", ông Hải nhấn mạnh.

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Nâng cao chất lượng lúa và thương hiệu gạo Việt Nam
Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Nâng cao chất lượng lúa và thương hiệu gạo Việt Nam

Theo TS. Hải, mục tiêu quan trọng nhất của đề án 1 triệu ha lúa là xây dựng một nền nông nghiệp bền vững, giảm chi phí đầu vào, giảm tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng lúa gạo và gia tăng giá trị thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Đề án cũng đặt trọng tâm vào việc tổ chức lại sản xuất trên quy mô lớn, đầu tư đồng bộ hạ tầng, tăng cường liên kết giữa hợp tác xã và doanh nghiệp. "Giảm chi phí trung gian và tăng thu nhập cho người nông dân mới là giá trị cốt lõi của đề án", TS. Hải phân tích.

Ông nhấn mạnh rằng việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững không chỉ mang lại lợi ích tài chính ngắn hạn mà còn tạo ra thặng dư lâu dài cho nền kinh tế nông nghiệp. Điều này bao gồm việc cải thiện hạ tầng, nâng cao năng lực sản xuất và bảo vệ môi trường, góp phần thúc đẩy vị thế gạo Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.

Tin bài khác
Chính sách thuế mới: Hộ kinh doanh và doanh nghiệp cần lưu ý gì ?

Chính sách thuế mới: Hộ kinh doanh và doanh nghiệp cần lưu ý gì ?

Trong bối cảnh chính sách thuế mới liên tục được cập nhật, Luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa khuyến nghị hộ kinh doanh và doanh nghiệp cần hiểu luật, minh bạch tài chính, tối ưu chi phí hợp pháp.
Chuyên gia đề xuất hoàn thiện khung pháp lý cho mô hình bất động sản Livehouse

Chuyên gia đề xuất hoàn thiện khung pháp lý cho mô hình bất động sản Livehouse

Livehouse là mô hình bất động sản tích hợp lưu trú, kinh doanh và giải trí, mang đến giải pháp nhà ở linh hoạt cho người đô thị và cần khung pháp lý rõ ràng.
Ưu tiên thủ tục hải quan cho doanh nghiệp công nghệ cao và bán dẫn

Ưu tiên thủ tục hải quan cho doanh nghiệp công nghệ cao và bán dẫn

Luật Hải quan sửa đổi mở đường cho doanh nghiệp công nghệ cao, bán dẫn và đổi mới sáng tạo: ưu tiên thủ tục, xuất nhập khẩu tại chỗ và tăng cường hỗ trợ giúp tháo gỡ điểm nghẽn chuỗi cung ứng và khởi nghiệp.
"Chính phủ cần chia sẻ chi phí nếu muốn doanh nghiệp mạnh dạn phát hành trái phiếu xanh"

"Chính phủ cần chia sẻ chi phí nếu muốn doanh nghiệp mạnh dạn phát hành trái phiếu xanh"

Đây cũng là nhận định của ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng Thư ký Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam tại Tọa đàm trực tuyến “Phát triển thị trường trái phiếu xanh: Tìm kiếm cơ hội trong hành trình tiến đến Net Zero” diễn ra sáng ngày 26/6.
TS. Võ Trí Thành đề xuất “không hồi tố” để hộ kinh doanh không còn nơm nớp sợ thuế

TS. Võ Trí Thành đề xuất “không hồi tố” để hộ kinh doanh không còn nơm nớp sợ thuế

TS. Võ Trí Thành ủng hộ nguyên tắc không truy thu hồi tố với hộ kinh doanh, song cho rằng vẫn cần thêm niềm tin chính sách để người dân yên tâm công khai doanh thu.
Vì sao hàng triệu hộ kinh doanh đang “né” chính sách thuế và hóa đơn điện tử?

Vì sao hàng triệu hộ kinh doanh đang “né” chính sách thuế và hóa đơn điện tử?

Bà Lê Thị Duyên Hải cho rằng, cần xây dựng luật riêng cho hộ kinh doanh và truyền thông rõ ràng về hóa đơn điện tử để giảm lo ngại bị lộ doanh thu.
Ông Nguyễn Văn Phúc: Đừng bắt hộ kinh doanh chơi luật doanh nghiệp nếu chưa có lối riêng

Ông Nguyễn Văn Phúc: Đừng bắt hộ kinh doanh chơi luật doanh nghiệp nếu chưa có lối riêng

Theo ông Nguyễn Văn Phúc nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội cần hệ thống pháp lý minh bạch, hỗ trợ hợp lý để hộ kinh doanh phát triển ổn định.
GS.TS Trần Đình Hợi: AI sẽ là “chìa khóa vàng” thúc đẩy chính phủ số Việt Nam

GS.TS Trần Đình Hợi: AI sẽ là “chìa khóa vàng” thúc đẩy chính phủ số Việt Nam

Theo GS.TS Trần Đình Hợi, vai trò của AI trong xây dựng chính phủ số hiệu quả, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm, từ bài học Estonia gợi mở cho Việt Nam.
Hàng giả vẫn "sống khỏe" nhờ kẽ hở luật và lòng tham tiêu dùng

Hàng giả vẫn "sống khỏe" nhờ kẽ hở luật và lòng tham tiêu dùng

Ông Lê Huy Anh – Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhấn mạnh: Cuộc chiến chống hàng giả hiện nay không chỉ dừng lại ở xử lý vi phạm mà còn là dịp nhìn lại và bịt kín những lỗ hổng luật pháp đang bị các đối tượng lợi dụng.
Sẽ xóa bỏ độc quyền vàng miếng hướng đến thị trường cạnh tranh, minh bạch

Sẽ xóa bỏ độc quyền vàng miếng hướng đến thị trường cạnh tranh, minh bạch

NHNN đã sớm xây dựng và hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP theo hướng thị trường hóa có lộ trình, kiểm soát chặt chẽ. Để làm rõ hơn về những điểm mới, định hướng sửa đổi tại Dự thảo, ông Đào Xuân Tuấn – Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối NHNN đã có những chia sẻ với báo chí.
96.500 doanh nghiệp rời thị trường và những “vướng víu chính sách”

96.500 doanh nghiệp rời thị trường và những “vướng víu chính sách”

Theo TS. Võ Trí Thành, nguyên nhân nhiều doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường không chỉ do sức mua giảm mà còn từ chi phí mặt bằng, hàng hóa nhập lậu và chính sách thuế thương mại điện tử.
Xóa bỏ thuế khoán trước năm 2026: Không còn khoán, chỉ còn minh bạch

Xóa bỏ thuế khoán trước năm 2026: Không còn khoán, chỉ còn minh bạch

'Nghị quyết 68 yêu cầu xóa bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh trước năm 2026 là bước cải cách then chốt để minh bạch hóa, thúc đẩy hộ chuyển lên doanh nghiệp", Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn chia sẻ với DNHN.
Giá vàng chênh lệch – "miếng mồi béo bở" cho đầu cơ và trốn thuế

Giá vàng chênh lệch – "miếng mồi béo bở" cho đầu cơ và trốn thuế

Chênh lệch giá vàng đang tạo cơ hội cho đầu cơ, trốn thuế và thất thu ngân sách. Chuyên gia về thuế - Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tú đề xuất siết thuế và cải cách thị trường vàng.
Việt Nam có thể bỏ lỡ cơ hội vàng trong chuyển dịch năng lượng tái tạo

Việt Nam có thể bỏ lỡ cơ hội vàng trong chuyển dịch năng lượng tái tạo

PGS.TS Đặng Trần Thọ, Viện trưởng Viện Công nghệ Năng lượng – Đại học Bách Khoa Hà Nội, cảnh báo Việt Nam đang chững lại trong chuyển dịch năng lượng xanh do thiếu cơ chế giá điện mới và hạ tầng pháp lý phù hợp.
TS. Trần Xuân Lượng: Mở khóa mặt bằng sản xuất, không còn "xin - cho"

TS. Trần Xuân Lượng: Mở khóa mặt bằng sản xuất, không còn "xin - cho"

Theo TS. Trần Xuân Lượng quản lý tốt đất công nghiệp, loại bỏ cơ chế “xin – cho”, tạo môi trường minh bạch, doanh nghiệp tiếp cận đất đai hiệu quả, thúc đẩy sản xuất phát triển.