Trong một diễn biến bất ngờ, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/6 đã công bố lệnh miễn trừ đặc biệt cho Anh khỏi mức thuế nhôm thép lên tới 50%. Động thái này mang lại sự “nhẹ nhõm” cho Thủ tướng Anh Keir Starmer, trong bối cảnh ngành công nghiệp nước này đang gia tăng áp lực yêu cầu sớm triển khai hiệp định thương mại với Mỹ.
![]() |
Anh vẫn chịu áp lực lớn dù được Mỹ miễn thuế nhôm thép |
Theo sắc lệnh hành pháp được công bố, lý do cho việc miễn áp dụng mức thuế nhôm thép là nhằm tạo điều kiện cho “Hiệp định Thịnh vượng Kinh tế Mỹ - Anh” được triển khai. Tuy nhiên, cho đến khi thỏa thuận có hiệu lực đầy đủ, thép và nhôm từ Anh vẫn sẽ phải chịu mức thuế 25% như cũ.
Được ký kết vào ngày 8/5 giữa ông Trump và ông Starmer, hiệp định thương mại song phương được kỳ vọng sẽ mở đường cho việc miễn hoàn toàn thuế nhập khẩu thép của Anh vào Mỹ, với điều kiện London phải đảm bảo nguồn cung thép không có sự tham gia của Trung Quốc nhằm đáp ứng yêu cầu an ninh quốc gia của Washington.
Thế nhưng kể từ sau lễ ký kết, các cuộc đàm phán chi tiết nhằm đưa thỏa thuận vào thực thi vẫn rơi vào trạng thái trì trệ. Trong sắc lệnh mới, ông Trump lưu ý rằng quyền miễn trừ có thể bị rút lại nếu Anh “không tuân thủ đầy đủ các điều khoản liên quan”.
Miễn trừ tạm thời từ phía Mỹ được công bố sau cuộc gặp tại Paris giữa Bộ trưởng Thương mại Anh Jonathan Reynolds và người đồng cấp Mỹ Jamieson Greer. Ông Reynolds sau đó khẳng định hai bên đang nỗ lực triển khai hiệp định “nhanh nhất có thể”, song không đưa ra thời gian cụ thể.
Phía Anh cũng nhấn mạnh đây là bước tiến quan trọng trong việc tháo gỡ rào cản cho ngành công nghiệp trong nước. Một tuyên bố của chính phủ cho biết: “Chúng tôi vui mừng vì thép Anh không bị áp thuế bổ sung. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Mỹ để triển khai hiệp định, qua đó gỡ bỏ hoàn toàn mức thuế 25% hiện hành”.
Ngoài lĩnh vực thép, thỏa thuận còn đề xuất giảm thuế nhập khẩu ô tô Anh từ mức 25% xuống còn 10% đối với tối đa 100.000 xe mỗi năm. Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô như Jaguar Land Rover vẫn chưa được cung cấp thông tin chi tiết về cách phân bổ hạn ngạch và tiêu chí đủ điều kiện.
Trước khi Mỹ công bố miễn trừ, nhiều lãnh đạo doanh nghiệp Anh bày tỏ sự mất kiên nhẫn. Tại phiên điều trần ở Quốc hội hôm thứ Ba, đại diện các doanh nghiệp kêu gọi chính phủ hành động nhanh chóng để đưa thỏa thuận vào hiện thực.
Ông Duncan Edwards - Giám đốc điều hành tổ chức thương mại xuyên Đại Tây Dương BritishAmerican Business - chỉ trích rằng, việc chính phủ tuyên bố đã đạt được hiệp định nhưng chưa thể thực thi gây ra “vấn đề nghiêm trọng về uy tín”. Ông nhận định, Thủ tướng Starmer đã “quảng bá quá đà” về thỏa thuận này.
Trong khi đó, ông Murray Paul - Giám đốc đối ngoại tại Jaguar Land Rover - cảnh báo, doanh nghiệp đang “mất đơn hàng một cách nhanh chóng” và quan hệ thương mại với Mỹ gần như tê liệt hoàn toàn. “Tôi có niềm tin vào thỏa thuận, nhưng nó cần được triển khai ngay – cực kỳ khẩn cấp”, ông nói.
Theo đó, thỏa thuận được công bố hồi tháng trước thực chất không phải là văn kiện có tính ràng buộc pháp lý. Một dòng ghi chú trong phụ lục thỏa thuận nhấn mạnh: “Cả Hoa Kỳ và Vương quốc Anh đều công nhận rằng văn bản này không cấu thành một hiệp định có hiệu lực pháp lý”.