Shark Nguyễn Hòa Bình: Hà Nội sẽ trở thành thủ đô khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Trong bối cảnh Hà Nội đang gấp rút cụ thể hóa Nghị quyết 57-NQ/TW về xây dựng và phát triển Thủ đô, loạt dự thảo nghị quyết mới không chỉ mang ý nghĩa pháp lý mà còn là thước đo năng lực hành động. Điểm then chốt là làm sao để biến “tinh thần đổi mới” thành cơ chế thực sự khả thi, tạo sức hút cho các dòng vốn và tài năng toàn cầu.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập sau hội thảo, Shark Nguyễn Hoà Bình cho biết, những đề xuất này xuất phát từ chính trải nghiệm thực tế của cộng đồng startup và nhà đầu tư, nhằm giúp Hà Nội nhanh chóng bắt kịp các trung tâm khởi nghiệp hàng đầu khu vực.

Shark Nguyễn Hòa Bình: Thủ đô sẽ không chỉ là trung tâm khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam mà còn của cả khu vực.

Phóng viên: Thưa ông, 6 dự thảo nghị quyết lần này được dư luận đặc biệt quan tâm. Ông đánh giá thế nào?

Shark Nguyễn Hoà Bình: Tôi cho rằng cả 6 dự thảo đều có tính tổng thể, liên thông và mang tinh thần khuyến khích khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Đây là cách tiếp cận đúng trong kỷ nguyên Hà Nội đang vươn mình trở thành trung tâm sáng tạo mới của khu vực. Tuy nhiên, để thực sự hấp dẫn startup, Hà Nội phải có những điểm đột phá.

Phóng viên: Cụ thể, đâu là những điểm cần ưu tiên điều chỉnh, thưa ông?

Shark Nguyễn Hoà Bình: Trước hết là Sandbox (mô hình thử nghiệm có kiểm soát). Startup không thể chờ đợi quá lâu. Tôi kiến nghị quy trình phê duyệt phải tinh gọn: HĐND chỉ thông qua danh mục miễn trừ pháp lý, còn UBND và Sở KH&CN xử lý hồ sơ. Quan trọng là phải đặt giới hạn xử lý – tối đa 6 tháng. Nếu Hà Nội chậm, startup sẽ chọn những thành phố khác cởi mở hơn. Song song đó, lĩnh vực thử nghiệm cần mở rộng sang những ngành mới nổi như không gian tầm thấp, mặt nước… có thể phối hợp với Bộ Quốc phòng. Và Hà Nội cũng cần chủ động quảng bá quốc tế, để các startup nước ngoài coi Thủ đô là “bệ thử công nghệ” cho những ý tưởng táo bạo.

Shark Nguyễn Hòa Bình được biết đến là một "tri kỷ" đầy nhiệt huyết của cộng đồng startup Việt.

Phóng viên: Với nghị quyết về đổi mới sáng tạo, ông có quan điểm thế nào?

Shark Nguyễn Hoà Bình: Tôi rất ủng hộ, bởi chính NextTech cũng đang ươm tạo tài năng khởi nghiệp qua NextStart. Tuy nhiên, để thành công thì cơ chế vốn phải hợp lý. Tôi kiến nghị Nhà nước giữ tỷ lệ góp vốn không quá 51%, vì đây không phải lĩnh vực trọng yếu. Khi xã hội hóa tốt, tỷ lệ này nên giảm dần, giống mô hình Ngân hàng Nhà nước nắm NAPAS. Ngoài ra, tôi đề xuất mô hình Dual-Hub (trung tâm kép): bên cạnh Hòa Lạc, cần có thêm một trung tâm ngay trong nội đô, chẳng hạn Cầu Giấy hoặc Hoàn Kiếm, nơi tập trung trường đại học, doanh nghiệp CNTT, Fintech. Đây mới thực sự là điểm hẹn của nhân tài và ý tưởng.

Phóng viên: Nhiều người quan tâm nhất là cơ chế Quỹ đầu tư mạo hiểm. Ông có đề xuất gì?

Shark Nguyễn Hoà Bình: Từ kinh nghiệm điều hành Next100 Ventures, đã đầu tư hơn 40 startup trong 15 năm – tôi nhận thấy mô hình hợp tác công – tư chỉ phù hợp giai đoạn thí điểm. Sau 3–5 năm, Hà Nội cần nâng cấp thành quỹ chuyên nghiệp (Limited Partners), rồi xa hơn là Fund-of-Funds như Temasek ở Singapore. Điều quan trọng là phải thay đổi tư duy: không chỉ trông vào ngân sách và vài nhà đầu tư, mà phải khuyến khích dòng vốn nhàn rỗi từ vàng, bất động sản, chảy vào khởi nghiệp sáng tạo. Và tôi nhấn mạnh một giải pháp đột phá: miễn thuế Capital Gain cho các quỹ mạo hiểm. Nếu thua, quỹ tự mất tiền; nếu thắng, Nhà nước thu được thuế từ doanh nghiệp thành công, còn Hà Nội có thêm startup lớn mạnh. Đó là cơ chế “chỉ có lợi, không có hại”.

Phóng viên: Vậy ông kỳ vọng gì cho Hà Nội trong tương lai gần?

Shark Nguyễn Hoà Bình: Tôi tin rằng nếu Hà Nội linh hoạt trong Sandbox, cởi mở trong đổi mới sáng tạo và táo bạo trong cơ chế quỹ mạo hiểm, Thủ đô sẽ không chỉ là trung tâm khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam mà còn của cả khu vực.

Trân trọng cảm ơn ông!