Thứ bảy 29/03/2025 06:29
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

Ông Phạm Xuân Hòe - nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng: Cần giám sát hợp nhất Tập đoàn tài chính

19/12/2024 09:26
Theo ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng, những thách thức trong việc giám sát các tập đoàn tài chính, nguy cơ từ việc thao túng ngân hàng và giải pháp giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp.
"Vấn đề nổi cộm trong ngành tài chính ngân hàng là sở hữu chéo và thiếu minh bạch" Luật sư Trương Thanh Đức: Cần siết quản lý để chặn sở hữu chéo ngân hàng

Ông có thể chia sẻ về vấn đề nổi cộm hiện nay trong hệ thống ngân hàng và tập đoàn tài chính?

Ông Phạm Xuân Hòe: Vấn đề hiện nay trong ngành ngân hàng và tài chính đang ngày càng trở nên phức tạp, đặc biệt là khi có sự liên kết chặt chẽ giữa các ngân hàng và các tập đoàn tài chính lớn. Những mối quan hệ này tạo ra một hệ thống tài chính dễ bị thao túng và không dễ dàng kiểm soát. Thực tế cho thấy, một trong những vấn đề nổi bật hiện nay chính là sự can thiệp của các tập đoàn vào hoạt động ngân hàng, từ việc chi phối các quyết định tài chính cho đến việc phân bổ vốn không công bằng. Khi các ngân hàng chịu sự chi phối của các tập đoàn này, những quyết định tài chính thường bị ảnh hưởng bởi lợi ích riêng, làm lệch lạc hoạt động tài chính trong hệ thống.

Ví dụ điển hình về mối liên kết này có thể thấy qua vụ việc tại SCB (Ngân hàng Sài Gòn), một ngân hàng có sự liên kết mật thiết với Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Trong giai đoạn trước, SCB đã cấp vốn một cách ưu đãi cho các công ty con trong tập đoàn, tạo ra một mô hình tài chính vô cùng méo mó và khó kiểm soát. Việc này không chỉ gây ra sự bất công trong việc phân bổ nguồn lực mà còn tạo ra rủi ro lớn cho hệ thống tài chính, khi các công ty con của tập đoàn này được tiếp cận vốn một cách dễ dàng, trong khi các doanh nghiệp bên ngoài không thể tiếp cận nguồn vốn ngân hàng một cách công bằng.

Hệ lụy từ những hành động này rất rõ ràng, khi các doanh nghiệp bên ngoài không có sự liên kết với các tập đoàn tài chính lớn như Vạn Thịnh Phát sẽ gặp khó khăn trong việc huy động vốn, mặc dù họ có nhu cầu thực sự. Các ngân hàng, bị chi phối bởi các tập đoàn, dễ dàng cấp tín dụng ưu đãi cho các công ty con của họ, trong khi các doanh nghiệp khác lại phải vật lộn với các điều kiện vay vốn khắc nghiệt hơn. Điều này không chỉ tạo ra sự méo mó trong thị trường tài chính mà còn làm tăng sự bất bình đẳng trong việc tiếp cận nguồn lực tài chính, gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế nói chung.

Ông Phạm Xuân Hòe - nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng: Cần giám sát hợp nhất Tập đoàn tài chính
Ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng

Vậy theo ông, cơ chế hiện nay có đáp ứng được yêu cầu giám sát và kiểm soát các hoạt động này không?

Ông Phạm Xuân Hòe: Hiện nay, cơ chế giám sát tài chính ở Việt Nam vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt là sự phân tách giám sát theo từng lĩnh vực chuyên môn riêng biệt như ngân hàng, bảo hiểm và chứng khoán. Mỗi lĩnh vực này lại thuộc trách nhiệm giám sát của một cơ quan quản lý khác nhau: Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm giám sát hoạt động ngân hàng, trong khi Bộ Tài chính quản lý bảo hiểm và chứng khoán. Tuy nhiên, việc phân tách này khiến cho việc giám sát tổng thể các hoạt động tài chính trở nên khó khăn, thiếu sự liên kết và đồng bộ trong việc quản lý.

Điều này càng trở nên phức tạp khi các công ty con trong các tập đoàn tài chính có liên kết chặt chẽ với nhau, đặc biệt là các tập đoàn tư nhân. Những công ty con này thường hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau, từ ngân hàng đến bảo hiểm hay chứng khoán, nhưng do sự thiếu hụt một cơ chế giám sát hợp nhất, các mối quan hệ giữa các công ty con không được theo dõi đầy đủ và chặt chẽ. Việc này khiến cho việc phát hiện các hành vi thao túng, lũng đoạn hoặc vi phạm pháp luật trở nên khó khăn hơn, dẫn đến các nguy cơ tiềm ẩn cho toàn hệ thống tài chính.

Một trong những hệ quả nghiêm trọng của vấn đề này là nguy cơ các tập đoàn tài chính có thể lẩn tránh sự giám sát của các cơ quan quản lý bằng cách tạo ra các mối liên kết phức tạp giữa các công ty con. Nếu không có một cơ chế giám sát hợp nhất, việc kiểm soát các hoạt động tài chính của các tập đoàn này sẽ không đầy đủ, dễ dàng dẫn đến những hành vi sai phạm hoặc rủi ro hệ thống mà khó có thể phát hiện kịp thời. Do đó, việc thiết lập một cơ chế giám sát tài chính hợp nhất, đảm bảo sự liên kết và đồng bộ giữa các cơ quan quản lý là điều cần thiết để đảm bảo sự minh bạch và ổn định của nền tài chính quốc gia.

Quay lại với vấn đề tín dụng, ông có nhận định gì về tình hình tín dụng hiện nay và những khó khăn mà các ngân hàng gặp phải?

Ông Phạm Xuân Hòe: Tình hình tín dụng hiện nay đang có xu hướng tăng trưởng, với báo cáo từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy tín dụng đã tăng 11% trong năm nay. Đây là một tín hiệu tích cực cho nền kinh tế, nhưng điều quan trọng là việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp không phải là điều dễ dàng. Để duy trì lượng vốn, một số ngân hàng đã phải tăng lãi suất huy động, tuy nhiên, nếu tiếp tục tăng lãi suất cho vay, điều này sẽ tạo ra những tác động tiêu cực đối với các doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn.

Các doanh nghiệp hiện nay đang phải đối mặt với không ít thách thức, từ chi phí đầu vào tăng cao đến sức ép từ thị trường. Do đó, tôi cho rằng các ngân hàng cần có những biện pháp hỗ trợ thiết thực, chia sẻ lợi nhuận của mình để giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này. Một trong những cách làm hiệu quả là giảm lãi suất cho vay, qua đó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn, từ đó duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh và góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Vậy, liệu các ngân hàng có thể giảm lãi suất cho vay trong bối cảnh hiện nay không, thưa ông?

Ông Phạm Xuân Hòe: Để giảm lãi suất cho vay, các ngân hàng thương mại cần thực hiện một chiến lược chia sẻ lợi nhuận của mình với các doanh nghiệp. Một trong những giải pháp hiệu quả là các ngân hàng không chỉ giảm lãi suất huy động mà còn cần phải điều chỉnh lãi suất cho vay, đảm bảo sự đồng bộ giữa lãi suất đầu vào và đầu ra. Việc này không chỉ giúp giảm chi phí tài chính cho các doanh nghiệp mà còn hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn do chi phí sản xuất tăng cao và thị trường tiêu thụ chưa ổn định. Chỉ khi có sự điều chỉnh hợp lý ở cả hai đầu vào và đầu ra, các ngân hàng mới có thể đảm bảo việc cung cấp tín dụng một cách hiệu quả và hỗ trợ nền kinh tế phát triển bền vững.

Tuy nhiên, để việc giảm lãi suất cho vay thực sự hiệu quả, cần có sự chỉ đạo quyết liệt từ Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước phải đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát và điều phối các chính sách này, đảm bảo rằng các ngân hàng thương mại thực hiện việc giảm lãi suất đúng đối tượng và đúng mục đích. Điều này không chỉ nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn, mà còn giúp duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính quốc gia. Các biện pháp này cần được thực hiện một cách bài bản, có sự giám sát chặt chẽ để tránh việc các ngân hàng chỉ tập trung vào lợi nhuận mà bỏ qua mục tiêu hỗ trợ nền kinh tế.

Ông Phạm Xuân Hòe - nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng: Cần giám sát hợp nhất Tập đoàn tài chính
Chuyên gia Phạm Xuân Hòe

Ngoài ra, ông có thể chia sẻ thêm về giải pháp chính sách tiền tệ trong giai đoạn này?

Ông Phạm Xuân Hòe: Chính sách tiền tệ hiện nay vẫn còn dư địa để điều chỉnh, mặc dù không nhiều. Tỷ giá đồng USD đã có sự ổn định đáng kể, giúp hạn chế tác động từ các yếu tố bên ngoài. Lạm phát cũng đang được kiểm soát khá tốt, điều này tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc điều hành chính sách tiền tệ. Mặc dù vậy, Ngân hàng Nhà nước vẫn có thể tiếp tục thực hiện các biện pháp linh hoạt để cung ứng thêm tiền vào nền kinh tế, nhằm giảm áp lực tài chính cho các doanh nghiệp mà không làm gia tăng lãi suất huy động. Chính sách này sẽ giúp duy trì sự ổn định của nền kinh tế và góp phần thúc đẩy các hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Bằng cách tiếp tục bơm vốn cho nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước có thể tạo ra một nguồn lực tài chính quan trọng cho các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ và vừa đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng. Điều này giúp giảm bớt các khó khăn trong việc duy trì hoạt động sản xuất và phục hồi kinh tế. Đồng thời, việc điều hành chính sách tiền tệ một cách thận trọng và hiệu quả còn góp phần đảm bảo mục tiêu tín dụng của năm mà không làm gia tăng lãi suất, giúp ổn định thị trường tài chính và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển bền vững.

Về vấn đề thẻ tín dụng, ông nghĩ sao khi người tiêu dùng hiện nay không mặn mà với sản phẩm này?

Ông Phạm Xuân Hòe: Thẻ tín dụng hiện nay không được người tiêu dùng sử dụng rộng rãi, một phần là do mức lãi suất quá cao nếu không thanh toán đúng hạn. Lãi suất cao khiến người tiêu dùng cảm thấy lo ngại và không muốn mạo hiểm sử dụng thẻ tín dụng. Thực tế, việc không thanh toán đúng hạn có thể dẫn đến mức lãi suất tích lũy rất lớn, khiến cho khoản nợ ngày càng khó trả. Vì vậy, không phải ai cũng muốn sử dụng thẻ tín dụng, đặc biệt là những người có thu nhập không ổn định, vì họ sợ không thể trả nợ đúng hạn và phải chịu mức lãi suất cao.

Mặc dù vậy, các công ty tài chính vẫn tiếp tục cung cấp các khoản vay tiêu dùng, nhưng điều này đi kèm với mức lãi suất rất cao. Việc cho vay tiêu dùng với lãi suất cao thường chỉ phù hợp với những người có thu nhập ổn định và có khả năng thanh toán nợ đúng hạn. Những người tiêu dùng có thu nhập thấp hoặc không ổn định thường rất khó tiếp cận các sản phẩm vay này, vì họ không thể đảm bảo khả năng trả nợ trong thời gian quy định. Điều này khiến cho thị trường tín dụng tiêu dùng trở nên hẹp và không thể phát triển mạnh mẽ nếu không có sự điều chỉnh.

Để thị trường thẻ tín dụng có thể phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai, cần có sự điều chỉnh phù hợp về lãi suất và cơ chế thanh toán. Các công ty tài chính cần thiết lập các chính sách vay hợp lý hơn, đặc biệt là điều chỉnh lãi suất sao cho phù hợp với khả năng thanh toán của người tiêu dùng. Nếu không có những cải cách này, người tiêu dùng sẽ tiếp tục ngần ngại sử dụng thẻ tín dụng, và thị trường tín dụng tiêu dùng sẽ không thể phát triển bền vững. Cần phải có sự thay đổi trong cách thức cho vay và điều chỉnh cơ chế thanh toán để tạo ra một thị trường tín dụng ổn định và có lợi cho cả người tiêu dùng lẫn các công ty tài chính.

Cuối cùng, ông có lời khuyên gì cho các ngân hàng về việc chia nhỏ kỳ hạn tiền gửi?

Ông Phạm Xuân Hòe: Việc chia nhỏ kỳ hạn tiền gửi là một giải pháp linh hoạt và cần thiết trong bối cảnh hiện nay, đặc biệt khi lãi suất thị trường có sự biến động. Điều này không chỉ giúp người gửi có thể linh hoạt hơn trong việc quản lý tài sản mà còn giảm thiểu rủi ro khi phải gửi tiền với kỳ hạn dài và lãi suất thấp. Khi kỳ hạn gửi được chia nhỏ, người gửi có thể dễ dàng rút vốn hoặc tái đầu tư khi cần thiết mà không phải lo lắng về việc lãi suất giảm trong suốt thời gian gửi tiền. Hơn nữa, giải pháp này tạo điều kiện cho người gửi có thể tối ưu hóa lợi nhuận của mình khi có cơ hội gửi lại vào những kỳ hạn với lãi suất cao hơn trong tương lai.

Đối với các ngân hàng, việc áp dụng chia nhỏ kỳ hạn tiền gửi sẽ giúp giữ được nguồn vốn ổn định và tăng tính linh hoạt trong việc huy động vốn. Điều này giúp ngân hàng tránh tình trạng phải huy động vốn dài hạn với mức lãi suất cao trong khi không thể dự đoán được tình hình tài chính trong tương lai. Bằng cách duy trì một lượng tiền gửi với kỳ hạn ngắn và linh hoạt, các ngân hàng có thể giảm áp lực về lãi suất huy động, đồng thời có khả năng điều chỉnh lãi suất cho vay một cách hợp lý hơn.

Xin cảm ơn ông!

Tin bài khác
GS. Trần Chủng: Cần giải quyết bài toán vốn cho nhà đầu tư giao thông

GS. Trần Chủng: Cần giải quyết bài toán vốn cho nhà đầu tư giao thông

Theo GS. Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông, vốn là thách thức nhất trong dự án PPP, cần cải cách pháp lý để thúc đẩy đầu tư.
TS. Nguyễn Trí Hiếu: Vàng là bảo hiểm an toàn cho người dân

TS. Nguyễn Trí Hiếu: Vàng là bảo hiểm an toàn cho người dân

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – ngân hàng, vàng không chỉ là kênh đầu tư mà còn là loại bảo hiểm hữu ích cho người dân, đặc biệt là những người không có bảo hiểm xã hội hoặc nhân thọ.
PGS. TS Trần Đình Thiên: Dòng tiền đầu tư công quyết định tăng trưởng kinh tế

PGS. TS Trần Đình Thiên: Dòng tiền đầu tư công quyết định tăng trưởng kinh tế

Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, dòng tiền đầu tư công mạnh mẽ, cùng các chính sách tài chính, tín dụng, sẽ là yếu tố quyết định tốc độ tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.
"Nếu có được một triệu chuyên gia AI..."

"Nếu có được một triệu chuyên gia AI..."

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT tin rằng, nếu có được một triệu chuyên gia AI, Việt Nam sẽ thực sự sánh vai với cường quốc hàng đầu về công nghệ.
Chuyên gia Phạm Xuân Hòe: Dòng tiền vào nền kinh tế đang thiếu hụt

Chuyên gia Phạm Xuân Hòe: Dòng tiền vào nền kinh tế đang thiếu hụt

Theo ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng Nhà nước, dòng tiền vào nền kinh tế đang thiếu hụt, gây khó khăn cho tăng trưởng. Ngoài ra còn các vấn đề như tín dụng tăng nhanh, tiền chảy ra ngoài và mức đầu tư thấp.
TS. Lê Đức Khánh: Chứng khoán năm 2025 sẽ đi xa hơn các năm trước

TS. Lê Đức Khánh: Chứng khoán năm 2025 sẽ đi xa hơn các năm trước

TS. Lê Đức Khánh nhận định, năm 2025 sẽ là năm đầy cơ hội cho thị trường chứng khoán Việt Nam với sự tăng trưởng GDP cao, sự phát triển mạnh mẽ của các ngành tài chính, chứng khoán, ngân hàng và bất động sản khu công nghiệp.
TS. Cấn Văn Lực: Nhà đầu tư cần tinh tế, đa dạng hóa để giảm rủi ro

TS. Cấn Văn Lực: Nhà đầu tư cần tinh tế, đa dạng hóa để giảm rủi ro

TheoTS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng ngân hàng BIDV các nhà đầu tư Việt Nam sẽ vượt qua thách thức từ nền kinh tế toàn cầu, đồng thời tận dụng các cơ hội trong bối cảnh khó khăn.
Thị trường chứng khoán năm 2025 -  Cơ hội tăng trưởng và đổi mới

Thị trường chứng khoán năm 2025 - Cơ hội tăng trưởng và đổi mới

Theo Bà Phạm Thị Thuỳ Linh, Trưởng Ban Phát triển Thị trường Chứng khoán Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, với mục tiêu nâng hạng và thu hút vốn ngoại, thị trường chứng khoán Việt Nam đang hướng tới tương lai đầy hứa hẹn. Cải cách, công nghệ và sản phẩm mới là chìa khóa thành công.
GS.TSKH Nguyễn Mại: Tập đoàn lớn cần dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng trưởng

GS.TSKH Nguyễn Mại: Tập đoàn lớn cần dẫn dắt doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng trưởng

Theo GS.TSKH Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) tập đoàn kinh tế lớn trong nước cũng cần đóng vai trò dẫn dắt trong việc hợp tác và hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Phát triển kinh tế tư nhân: Tư duy kinh tế thị trường là yếu tốt quyết định

Phát triển kinh tế tư nhân: Tư duy kinh tế thị trường là yếu tốt quyết định

Trong bối cảnh Việt Nam tiếp tục thực hiện những cải cách kinh tế và hội nhập quốc tế, vai trò của kinh tế tư nhân ngày càng trở nên quan trọng. Tuy nhiên, như TS. Đỗ Thiên Anh Tuấn - Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright nhấn mạnh trên KTSG Online, sự phát triển này không thể thiếu tư duy kinh tế thị trường. Nếu thiếu tư duy kinh tế thị trường đúng đắn, kinh tế tư nhân không chỉ bị kìm hãm mà còn có thể gây ra những bất ổn kéo dài.
TS. Võ Trí Thành: Ngành xây dựng tiếp thu công nghệ tốt nhưng cần tiến xa hơn

TS. Võ Trí Thành: Ngành xây dựng tiếp thu công nghệ tốt nhưng cần tiến xa hơn

Theo TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, ngành xây dựng Việt Nam đã tiếp thu công nghệ rất tốt, nhưng vẫn cần nỗ lực hơn nữa trong việc phát triển công trình số và công trình xanh.
Giải pháp nào để kinh tế tư nhân thực sự bứt phá?

Giải pháp nào để kinh tế tư nhân thực sự bứt phá?

Theo các chuyên gia, để kinh tế tư nhân có cơ hội trở thành trụ cột vững chắc của nền kinh tế, đóng góp ngày càng lớn vào tăng trưởng GDP thì Nhà nước phải cải thiện thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh công bằng giữa doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước và FDI.
Thí điểm sàn giao dịch tiền số, cách tiếp cận toàn diện và cân bằng

Thí điểm sàn giao dịch tiền số, cách tiếp cận toàn diện và cân bằng

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và tài chính, tiền kỹ thuật số đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phát triển bền vững của loại tài sản này, Việt Nam cần phải xây dựng một khung pháp lý vững chắc và thận trọng. Ông Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, đã chia sẻ quan điểm trên nhandan.vn về việc thí điểm sàn giao dịch tiền số tại Việt Nam, khẳng định sự cần thiết của một cách tiếp cận toàn diện và cân bằng.
Tín dụng ưu đãi và nhà ở xã hội: Giải pháp căn cơ cho người trẻ?

Tín dụng ưu đãi và nhà ở xã hội: Giải pháp căn cơ cho người trẻ?

Nhằm hỗ trợ người dưới 35 tuổi có cơ hội sở hữu nhà ở, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ban hành Chỉ thị 05 với trọng tâm là triển khai gói tín dụng ưu đãi. Chính sách này không chỉ mang lại cơ hội cho người trẻ hiện thực hóa ước mơ an cư mà còn tác động mạnh mẽ đến thị trường bất động sản và hệ thống tài chính.
Phó Tổng Thư ký VCCI Đậu Anh Tuấn: Cắt giảm thủ tục hành chính tạo môi trường kinh doanh minh bạch hơn

Phó Tổng Thư ký VCCI Đậu Anh Tuấn: Cắt giảm thủ tục hành chính tạo môi trường kinh doanh minh bạch hơn

Theo ông Đậu Anh Tuấn Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cắt giảm thủ tục hành chính góp phần tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng hơn.