Chủ nhật 28/12/2025 02:13
Hotline: 024.355.63.010
Email: banbientap.dnhn@gmail.com
Tỷ phú Elon Musk - Giám đốc điều hành Tesla và SpaceX - vừa khiến chính trường Mỹ rung chuyển khi công khai chỉ trích siêu dự luật chi tiêu của Tổng thống Donald Trump, gọi đây là “một sự ghê tởm” và cảnh báo nó sẽ đẩy nước Mỹ đến bờ vực phá sản. Phát ngôn của ông Musk không chỉ làm dấy lên tranh cãi trên mạng xã hội mà còn khoét sâu những mâu thuẫn âm ỉ trong nội bộ đảng Cộng hòa, giữa lúc thời hạn thông qua dự luật đang cận kề.
Ngày 3/6, trên nền tảng mạng xã hội X do chính mình sở hữu, tỷ phú Elon Musk viết: “Tôi xin lỗi, nhưng tôi không thể chịu đựng thêm được nữa. Dự luật chi tiêu của Quốc hội đầy rẫy lợi ích nhóm này là một sự ghê tởm. Xấu hổ cho những ai bỏ phiếu ủng hộ nó. Các người biết điều đó là sai”.
 |
| Ông Elon Musk bất ngờ “quay xe”, chỉ trích siêu dự luật chi tiêu của ông Donald Trump |
Ông tiếp tục gay gắt trong một bài viết khác: “Quốc hội đang đẩy nước Mỹ vào cảnh phá sản”. Vị tỷ phú giàu nhất hành tinh thậm chí kêu gọi cử tri loại bỏ các chính trị gia “phản bội người dân Mỹ” trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau.
Siêu dự luật chi tiêu mà tỷ phú Elon Musk nhắm đến đã được Hạ viện thông qua hồi tháng 5 với 215 phiếu thuận và 214 phiếu chống và đang chờ Thượng viện xem xét. Nội dung bao gồm gia hạn cắt giảm thuế từ năm 2017, tăng mạnh chi tiêu quốc phòng và an ninh biên giới; đồng thời bãi bỏ một số ưu đãi năng lượng sạch - những chính sách vốn được xem là đối lập với mục tiêu phát triển bền vững của Tesla. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính dự luật này có thể khiến nợ công Mỹ đội lên hơn 36.000 tỷ USD, làm thâm hụt ngân sách tăng thêm khoảng 3.800 tỷ USD.
Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, loạt phát biểu của ông Musk khiến nhiều quan chức chính quyền cảm thấy bất ngờ, đặc biệt trong bối cảnh ông vừa kết thúc vai trò cố vấn đặc biệt trong Ủy ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE). Thư ký báo chí Karoline Leavitt cho biết, Tổng thống Donald Trump “đã biết rõ quan điểm của ông Elon Musk từ trước” nhưng điều đó “không làm thay đổi quyết tâm theo đuổi một dự luật lớn và đẹp của ông”.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson thậm chí tiết lộ, đã có một cuộc điện đàm “rất thân mật” với ông Musk chỉ một ngày trước khi ông lên tiếng phản đối. “Ông Elon đã hiểu sai rồi, được chứ? Tôi không coi đây là chuyện cá nhân, nhưng việc ông ấy phản đối công khai như vậy thực sự khiến tôi thất vọng”, ông Johnson nói và ám chỉ rằng Tesla - doanh nghiệp được hưởng mức ưu đãi thuế lên tới 7.500 USD cho xe điện - sẽ chịu ảnh hưởng nếu dự luật được thông qua.
Thượng nghị sĩ John Thune mô tả sự phản đối của ông Musk chỉ là “sự khác biệt về quan điểm” và khẳng định Đảng Cộng hòa vẫn sẽ thúc đẩy tiến trình thông qua trước ngày 4/7.
Vấn đề không chỉ nằm ở phản ứng từ giới công nghệ mà còn lan sang nội bộ Đảng Cộng hòa. Một nhóm thượng nghị sĩ bảo thủ, bao gồm ông Mike Lee, Ron Johnson và Rand Paul, tuyên bố sẽ không ủng hộ nếu dự luật không có biện pháp mạnh tay cắt giảm thâm hụt. Một số khác như Thượng nghị sĩ Jerry Moran, lo ngại về tác động của dự luật đến hệ thống y tế và nhóm người khuyết tật, đặc biệt là chương trình Medicaid.
Trong nội bộ Đảng Cộng hòa, các nhánh khác nhau đang đấu tranh để định hình nội dung cuối cùng của dự luật. Một phe muốn giữ nguyên trợ cấp y tế cho người nghèo và ưu đãi đầu tư năng lượng xanh, trong khi phe còn lại đòi mạnh tay hơn với cắt giảm chi tiêu. Thượng nghị sĩ Thom Tillis cho rằng, cần xem xét loại bỏ một số ưu đãi như miễn thuế cho tiền boa, lương làm thêm giờ và trợ cấp an sinh xã hội - những nội dung ông cho là "ưu tiên của phe Dân chủ", để mở đường cho một thỏa hiệp lưỡng đảng trong tương lai.
Với đa số 53-47 tại Thượng viện, Đảng Cộng hòa chỉ có thể mất tối đa ba phiếu nếu muốn thông qua dự luật nhờ lá phiếu quyết định của Phó tổng thống JD Vance trước thời hạn 4/7.
Chỉ mới vài tháng trước, tỷ phú Elon Musk còn được xem là một trong những “đồng minh chiến lược” của ông Trump khi chi gần 300 triệu USD ủng hộ chiến dịch tranh cử và các ứng viên Cộng hòa. Tuy nhiên, những phát ngôn gần đây cho thấy vị tỷ phú đang có xu hướng “thoát ly” khỏi vòng xoáy chính trị và quay trở lại tập trung cho vai trò CEO của Tesla.
Sự quay đầu đột ngột này không chỉ khiến Nhà Trắng lúng túng mà còn làm lộ rõ những bất đồng sâu sắc trong chính nội bộ Đảng Cộng hòa. Trong khi một số người vẫn xem ông Musk là tiếng nói độc lập cần lắng nghe, nhiều người khác lại coi ông như một nhân tố khó lường, sẵn sàng phá vỡ mọi kịch bản chính trị được tính toán từ trước.
Với thời hạn ngày 4/7 đang đến gần và những mâu thuẫn chưa được hóa giải, tương lai của “siêu dự luật” mà ông Donald Trump đặt kỳ vọng lớn có thể đối mặt nguy cơ bị đình trệ, tỷ phú Elon Musk với một vài dòng tweet một lần nữa trở thành người khuấy đảo bàn cờ chính trị nước Mỹ.
