Nguy cơ hỗn loạn tài chính toàn cầu nếu Mỹ tham chiến tại Trung Đông

Rủi ro địa chính trị và áp lực từ giá dầu bao trùm thị trường

Thị trường tài chính toàn cầu đang đứng trước nguy cơ biến động mạnh nếu Mỹ có hành động quân sự trực tiếp nhằm vào Iran. Các chuyên gia cảnh báo, chỉ cần một động thái quân sự từ phía Washington cũng đủ tạo ra một “cú sốc tâm lý” khiến giới đầu tư bán tháo, đặc biệt trong bối cảnh giá dầu có thể tăng vọt và các chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump đang tạo áp lực lớn lên kinh tế toàn cầu.

Nguy cơ hỗn loạn tài chính toàn cầu nếu Mỹ tham chiến tại Trung Đông

Dù giá dầu đã giảm gần 2% trong phiên thứ Tư (18/6), khi nhà đầu tư đánh giá lại khả năng Mỹ tham chiến, giá dầu thô hiện vẫn cao hơn gần 9% so với trước khi Israel mở màn tấn công Iran hôm thứ Sáu tuần trước. Tình hình càng thêm bất định khi Tổng thống Trump phát biểu rằng Iran đã ngỏ ý muốn đàm phán, trong khi Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei lại bác bỏ yêu cầu “đầu hàng vô điều kiện” của Mỹ.

Trong khi đó, các chỉ số chính của Mỹ như S&P 500 vẫn duy trì quanh mức cao kỷ lục, khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại thị trường đang quá lạc quan và có thể dễ dàng bị tổn thương nếu bất ổn lan rộng.

Nhà đầu tư thận trọng, tài sản trú ẩn lên ngôi

Giữa bối cảnh căng thẳng gia tăng, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm do dòng tiền đổ về các tài sản an toàn. Đồng USD tăng khoảng 1% so với yên Nhật và franc Thụy Sĩ trong vài ngày gần đây, dù có điều chỉnh nhẹ trong phiên gần nhất ngày 18/6.

Đáng chú ý, vàng được dự báo sẽ tăng mạnh nếu xung đột tiếp tục leo thang. “Nếu chiến tranh là điều không thể tránh khỏi, thị trường sẽ phản ứng tiêu cực ngay lập tức”, chuyên gia kinh tế Peter Cardillo từ Spartan Capital nhận định.

Giá dầu thô hiện vẫn cao hơn gần 9% so với trước khi Israel mở màn tấn công Iran hôm thứ Sáu (13/6) .Ảnh: Trading Economics

Theo Barclays, giá dầu có thể tăng lên mức 85 USD/thùng nếu xuất khẩu dầu của Iran bị cắt giảm một nửa. Trong kịch bản xấu nhất là chiến sự lan rộng toàn khu vực, giá dầu có thể vượt 100 USD/thùng. Citigroup cũng cảnh báo, giá dầu cao sẽ tạo cú sốc cung nghiêm trọng cho nền kinh tế thế giới, làm tăng lạm phát và giảm tăng trưởng, gây khó khăn lớn cho các ngân hàng trung ương vốn đã bị “bủa vây” bởi bất ổn từ chính sách thuế.

Hiện tại, thị trường hợp đồng cược Polymarket cho thấy xác suất Mỹ hành động quân sự với Iran trước tháng 7 là 63%, giảm nhẹ từ mức 82% hôm thứ Ba (17/6), nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức 35% trước khi xung đột nổ ra.

Thị trường hợp đồng cược Polymarket cho thấy xác suất Mỹ hành động quân sự với Iran trước tháng 7 là 63%, giảm nhẹ từ mức 82% hôm thứ Ba (17/6) .Ảnh: Reuters

Nỗi lo cộng hưởng từ giá dầu và thuế quan

Thị trường chứng khoán Mỹ đã có phản ứng phân hóa rõ rệt trước căng thẳng Trung Đông. Chỉ số ngành năng lượng S&P 500 tăng hơn 2% trong bốn phiên gần nhất, với cổ phiếu Exxon Mobil tăng 3,8% và Valero Energy tăng 5%. Trong khi đó, chỉ số chung S&P 500 lại giảm 0,7% cùng kỳ, phản ánh lo ngại của giới đầu tư về ảnh hưởng từ giá dầu cao và rủi ro địa chính trị ngày càng lớn.

Các mã cổ phiếu quốc phòng, vốn đã được hưởng lợi từ xung đột Nga – Ukraine, cũng ghi nhận mức tăng nhẹ sau khi Israel tiến hành không kích. Chỉ số ngành hàng không và quốc phòng S&P 500 đã tăng hơn 30% kể từ sau thông báo áp thuế hôm 2/4 của Tổng thống Trump.

Mặc dù vậy, S&P 500 vẫn chỉ cách đỉnh lịch sử tháng Hai khoảng 2%. Một số nhà đầu tư cho rằng thị trường vẫn đang cố gắng “bỏ qua” bất ổn ngắn hạn, trừ khi có dấu hiệu rõ ràng về nguy cơ Mỹ bị cuốn vào xung đột khu vực ở quy mô lớn hơn.

“Nhà đầu tư vẫn muốn giữ cái nhìn tích cực, trừ khi có chỉ dấu rõ ràng rằng Mỹ sẽ tham chiến và xung đột sẽ vượt khỏi tầm kiểm soát”, ông Osman Ali, Giám đốc của Quantitative Investment Strategies, cho biết hôm thứ Tư (18/6).

Fed hạ triển vọng kinh tế Mỹ, dự báo hai lần giảm lãi suất năm 2025

Doanh nghiệp Mỹ sử dụng phương pháp “tối ưu thuế” để giảm chi phí

Nguồn cung dầu toàn cầu vẫn dồi dào bất chấp căng thẳng Trung Đông