Thứ năm 18/09/2025 09:45
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án

Ngày 6/11/2024, các đại biểu Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi), nhấn mạnh cần đẩy mạnh phân cấp trong thực hiện dự án để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công, đặc biệt trong bối cảnh ngân sách nhà nước hạn chế.
Tổ công tác số 5 chỉ đạo thúc tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tại 5 địa phương Nhiều điểm mới mang tính đột phá trong dự thảo (sửa đổi) Luật Đầu tư công Dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi): Các địa phương đánh giá cao quy định phân cấp, phân quyền Sửa Luật Đầu tư công: Khơi thông nguồn lực để tăng trưởng kinh tế Luật Đầu tư công (sửa đổi): Những ngành, lĩnh vực nào được ưu tiên?

Phân cấp đầu tư công những lợi ích và lo ngại

Dự án sửa đổi Luật Đầu tư công nhằm giải quyết những hạn chế và bất cập trong việc thực hiện Luật Đầu tư công hiện hành (có hiệu lực từ ngày 01/01/2020). Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, như nâng cao tính minh bạch, công khai, hạn chế tình trạng xin-cho trong quản lý tài chính công và giảm thiểu tham nhũng, lãng phí, nhưng sau gần 5 năm thực hiện, Luật Đầu tư công 2019 vẫn bộc lộ một số vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Điều này đòi hỏi phải sửa đổi và hoàn thiện để tiếp tục cải cách, đổi mới phương thức quản lý và giải ngân các nguồn vốn đầu tư công.

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án
Luật Đầu tư công (sửa đổi) cần đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án (Ảnh: Minh hoa).

Dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi) lần này có nhiều nội dung trọng tâm, bao gồm việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương, tạo ra tính chủ động và linh hoạt hơn trong công tác quản lý đầu tư công. Mục tiêu cuối cùng là cải thiện chất lượng chuẩn bị và triển khai các dự án đầu tư, thúc đẩy giải ngân vốn ODA (Vốn hỗ trợ phát triển chính thức) và các khoản vay ưu đãi từ nước ngoài, đồng thời đơn giản hóa thủ tục và đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Với 5 nhóm vấn đề lớn được đưa ra trong dự án sửa đổi, các ĐBQH đều nhất trí về sự cần thiết của việc phân cấp quyết định chủ trương đầu tư các nhóm dự án cho các địa phương, giúp rút ngắn thời gian triển khai các dự án đầu tư công. Các quy định cũng nhấn mạnh việc giảm thiểu sự phụ thuộc vào các cơ quan trung ương trong quá trình triển khai các dự án, tạo ra môi trường đầu tư công linh hoạt, nhanh chóng, nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch và giám sát chặt chẽ.

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án
Đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng (Ảnh: Quochoi.vn).

Đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng, đánh giá cao dự thảo sửa đổi vì đã thực hiện những chủ trương quan trọng trong việc tháo gỡ những điểm nghẽn thể chế hiện nay. Theo ông Cường, việc phân cấp mạnh mẽ cho các địa phương sẽ giúp các chính quyền địa phương chủ động hơn trong việc quyết định các dự án đầu tư phù hợp với thực tế và đặc thù của từng địa phương, qua đó nâng cao hiệu quả và tiết kiệm thời gian thực hiện.

Đại biểu Cường cũng cho rằng, việc phân cấp quyết định chủ trương đầu tư các nhóm dự án cũng cần phải đi đôi với việc tách công tác giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập. Điều này có thể giúp tránh được những vướng mắc, kéo dài thời gian khi triển khai thực hiện các dự án.

Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình cho rằng, dù đồng tình với việc phân cấp thẩm quyền cho UBND địa phương trong việc quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm B và C, nhưng cũng lo ngại về việc thay đổi thẩm quyền từ HĐND sang UBND trong một số trường hợp. HĐND là cơ quan đại diện cho người dân, có nhiệm vụ giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, bao gồm ngân sách và dự án đầu tư. Bà Nga đề nghị nên giữ quy trình như hiện tại, nơi mà HĐND quyết định chủ trương đầu tư và Chủ tịch UBND quyết định triển khai dự án, nhằm đảm bảo tính giám sát và kiểm soát quyền lực giữa hai cơ quan này.

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình (Ảnh: Quochoi.vn).

Cần giải pháp cụ thể cho đầu tư công

Một trong những vấn đề được thảo luận nhiều là việc phân cấp quyền quyết định chủ trương đầu tư cho các địa phương, đặc biệt là việc chuyển thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư cho UBND cấp tỉnh thay vì HĐND. Đại biểu Hoàng Văn Cường - Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội nhấn mạnh, trong thực tế, HĐND các cấp có thể họp rất thường xuyên và thậm chí tổ chức các cuộc họp bất thường khi cần thiết, vì vậy, không cần phải chuyển thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư sang UBND cấp tỉnh. Ông Cường cho rằng, việc để HĐND quyết định các dự án lớn, sau đó trình Chủ tịch UBND thực hiện, sẽ giúp đảm bảo tính thận trọng và minh bạch hơn trong việc phê duyệt các dự án quan trọng.

Trả lời các ý kiến của Đại biểu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nguyễn Chí Dũng, khẳng định, việc phân cấp, phân quyền cho các địa phương là một bước đi đúng đắn trong quá trình cải cách, giúp giảm thiểu cơ chế xin-cho, đồng thời tạo điều kiện cho các địa phương chủ động hơn trong việc triển khai các dự án đầu tư.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh việc cần xác định rõ trách nhiệm của các cơ quan liên quan để đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cấp chính quyền và tránh tình trạng thiếu trách nhiệm hoặc thiếu giám sát.

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nguyễn Chí Dũng, cho rằng việc phân cấp, phân quyền cho các địa phương là một bước đi đúng đắn trong quá trình cải cách (Ảnh: Quochoi.vn).

Bên cạnh những đóng góp tích cực về phân cấp, phân quyền, các đại biểu cũng không quên chỉ ra các vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện đầu tư công hiện nay, nhất là trong quy trình chuẩn bị và triển khai các dự án. Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho rằng, các quy định liên quan đến quy trình, thủ tục đầu tư cần phải được điều chỉnh, đơn giản hóa hơn nữa, để giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp và thời gian chờ đợi trong quá trình thực hiện. Các thủ tục liên quan đến các lĩnh vực như: đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy... vẫn đang là những rào cản lớn đối với tiến độ triển khai các dự án đầu tư công.

Một vấn đề khác là công tác giải phóng mặt bằng, vốn được xem là một trong những khâu quan trọng, phức tạp nhất trong quá trình triển khai dự án đầu tư công. Cả đại biểu Trần Chí Cường và Nguyễn Thị Tuyết Nga đều cho rằng, nếu không có những giải pháp cụ thể để giải quyết công tác này, việc triển khai các dự án đầu tư sẽ gặp phải nhiều khó khăn.

Luật Đầu tư công (sửa đổi): Đẩy mạnh phân cấp thực hiện dự án

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải. (Ảnh: quochoi.vn).

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, cho biết, việc sửa đổi Luật Đầu tư công là một yêu cầu cấp bách để thể chế hóa các chủ trương của Đảng và Chính phủ về việc đổi mới công tác quản lý đầu tư công, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ngân sách nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Những thay đổi này không chỉ hướng tới việc giảm thiểu các vướng mắc hiện tại mà còn phải xây dựng một môi trường đầu tư công minh bạch, tiết kiệm và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, quá trình thực thi luật sẽ cần sự nỗ lực lớn từ tất cả các cơ quan, bộ ngành liên quan để đảm bảo rằng các quy định mới được triển khai hiệu quả và bền vững.

Mặc dù các ý kiến đóng góp và thảo luận vẫn đang tiếp tục, song một điều rõ ràng là, Luật Đầu tư công sửa đổi sẽ là công cụ quan trọng để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, và nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư công, góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn tiếp theo.

Tin bài khác
Thủ tướng Chính phủ: Xử nghiêm tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Thủ tướng Chính phủ: Xử nghiêm tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Sáng 17/9, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (lần thứ ba).
Thủ tướng yêu cầu thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế

Thủ tướng yêu cầu thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế

Thủ tướng yêu cầu NHNN khẩn trương thực hiện các giải pháp, công cụ cần thiết quyết liệt đã có quy định để bình ổn, ổn định thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng quốc tế và giá vàng trong nước.
Đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe

Đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe

Bộ Xây dựng đang làm rõ đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe theo phương thức PPP, nhằm đáp ứng nhu cầu giao thông.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại Phiên Đối thoại cấp cao Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025.
Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Bước vào năm đầu tiên sau hợp nhất ba tỉnh, Phú Thọ mới đã đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP 10,3%, với trọng tâm công nghiệp - xây dựng làm động lực chính.
Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Tại buổi làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phát triển sản phẩm mới và kết nối dòng vốn toàn cầu.
Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Ngày 15/9, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã tổ chức Hội thảo quốc gia với chủ đề “Hoạt động bảo vệ tầng ô-dôn hướng tới chuyển đổi xanh: Thúc đẩy hợp tác liên chính phủ, hợp tác công – tư”.
Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Sau khi sáp nhập Kon Tum, Quảng Ngãi dự kiến triển khai loạt dự án giao thông trọng điểm như nâng cấp Quốc lộ 24, xây dựng cao tốc và Cảng hàng không Măng Đen, mở ra động lực phát triển bứt phá.
ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa kiến nghị triển khai tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành. Đây được xem là bước đi chiến lược, mở ra cơ hội đưa Long Thành trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực.
Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9, Chính phủ đã thống nhất đưa quy định về thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng vào đối tượng chịu thuế trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Nhân Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn 16/9, Việt Nam khẳng định cam kết thực hiện Công ước Vienna, thúc đẩy hợp tác quốc tế, loại trừ khí gây hại và hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Bộ Xây dựng trình Dự thảo Luật sửa đổi toàn diện, hướng tới đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh mẽ và tạo môi trường pháp lý minh bạch cho ngành xây dựng.
Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Chưa bao giờ trong lịch sử Việt Nam chứng kiến một dòng vốn tín dụng lớn đến vậy nhằm hỗ trợ phát triển khởi nghiệp xanh và đổi mới sáng tạo, khoảng 2,5 triệu tỷ đồng dự kiến được bổ sung trong năm 2025, mức tăng kỷ lục từ trước tới nay. Nhưng điều đáng chú ý không chỉ là quy mô vốn, mà là cách dòng tiền ấy được định hướng. Từ Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đến chiến lược tín dụng xanh quốc gia, Chính phủ đã lựa chọn con đường “bơm xanh”, khơi mở khát vọng kiến tạo một quốc gia khởi nghiệp xanh, hùng cường và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, trong đó đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và các điều kiện đầu tư kinh doanh.
Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính báo cáo tình hình, giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, tỷ giá hối đoái, lãi suất, tín dụng bất động sản và thị trường chứng khoán.