Hàng giả vẫn "sống khỏe" nhờ kẽ hở luật và lòng tham tiêu dùng

Hàng giả vẫn "sống khỏe" nhờ kẽ hở luật và lòng tham tiêu dùng

Dù “án binh bất động” bằng mọi chiêu trò như ngưng hoạt động tạm thời, phi tang hàng hóa, nhiều cơ sở sản xuất và tiêu thụ hàng giả vẫn không thể thoát khỏi sự kiểm tra, phát hiện của lực lượng chức năng. Điều này cho thấy, nạn hàng giả không dễ "ngủ đông", và cuộc chiến chống hàng giả, hàng kém chất lượng đang bước vào giai đoạn cao điểm với sự tham gia đồng bộ từ Trung ương đến địa phương.

Tại tọa đàm “Triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng: Bảo vệ người dân và doanh nghiệp” do Báo Thanh Niên tổ chức chiều 11.6, ông Lê Huy Anh – Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhấn mạnh: Cuộc chiến chống hàng giả hiện nay không chỉ dừng lại ở xử lý vi phạm mà còn là dịp nhìn lại và bịt kín những lỗ hổng thể chế đang bị các đối tượng lợi dụng.

Theo ông Lê Huy Anh, hàng giả hiện nay có thể chia thành ba nhóm chính: giả mạo về chất lượng, xuất xứ và đặc biệt là giả mạo quyền sở hữu trí tuệ – như những trường hợp “núp bóng” nước mắm Phú Quốc hay bánh cốm Hà Nội để đánh lừa người tiêu dùng. Động cơ đằng sau vẫn là lợi nhuận phi pháp khổng lồ từ việc lừa dối người dân.

Dù được xem là giai đoạn cao điểm kiểm soát, nhưng chỉ mới đây, cơ quan quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn đã phát hiện một lô hàng lên tới hơn 10.000 chiếc điện thoại di động giả, cho thấy quy mô và sự liều lĩnh của các đối tượng vi phạm vẫn ở mức đáng báo động.

Điều đáng nói, nền tảng cho sự sinh sôi của hàng giả còn nằm ở một yếu tố khó kiểm soát hơn – tâm lý sính hàng hiệu giá rẻ của một bộ phận người tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử tăng trưởng nóng. Chỉ riêng năm 2024, thương mại điện tử tại Việt Nam tăng tới 20% so với năm trước, trở thành "mảnh đất vàng" cho hàng giả len lỏi từ mạng ảo đến đời thực.

Tuy Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2022 đã chính thức có hiệu lực từ 1/1/2023, nhưng theo ông Lê Huy Anh, trong năm nay, dự kiến tiếp tục có các đợt sửa đổi, bổ sung nhằm nâng cao khả năng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ – một mắt xích quan trọng để khuyến khích đầu tư, xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh.

Đặc biệt, Công điện số 82 ngày 4/6 của Thủ tướng Chính phủ một lần nữa tái khẳng định quyết tâm triệt phá hàng giả tận gốc rễ. Đây không chỉ là hành động tức thời mà còn là bước đi chiến lược để cải tổ toàn diện cơ chế pháp luật, huy động tổng lực từ chính quyền, doanh nghiệp đến người dân trong cuộc chiến dài hơi này

Ở góc độ quản lý, các chiến dịch cao điểm là cần thiết. Nhưng để thực sự bền vững, người tiêu dùng phải trở thành “lá chắn” đầu tiên chống lại hàng giả. Điều này đòi hỏi không chỉ kiến thức nhận biết hàng thật – giả, mà còn cần sự thay đổi trong hành vi: không tiếp tay – không sử dụng – không bao che hàng giả dưới bất kỳ hình thức nào.

“Không có cầu thì sẽ không có cung”, triệt tiêu hành vi tiêu dùng hàng giả chính là cách hiệu quả nhất để bóp nghẹt thị trường hàng gian, hàng nhái.