Năm 2020 ảm đạm
Không phải chiến tranh hay xung đột vũ trang ở một số khu vực, cũng chẳng phải xung khắc thương mại giữa một số đối tác hay bảo hộ mậu dịch hoặc chống toàn cầu hoá mà dịch bệnh COVID-19 mới là nguyên nhân chính khiến cho tăng trưởng kinh tế và thương mại thế giới trong năm 2020 bị sa sút rõ rệt.
Tốc độ lây lan chóng mặt của Covid-19 đã buộc nhiều quốc gia phải phong tỏa trong nhiều tháng của năm nay, dẫn tới các hoạt động kinh tế giảm mạnh. Tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP), thước đo rộng nhất của hoạt động kinh tế, vì vậy đã giảm xuống mức thấp kỷ lục ở nhiều nền kinh tế.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo kinh tế toàn cầu suy giảm 4,4% trong năm nay và có thể tăng trưởng 5,2% trong năm 2021. Trong báo cáo đưa ra hồi tháng 10, IMF nói kinh tế thế giới đã bắt đầu hồi phục, nhưng cảnh báo rằng hành trình trở lại ngưỡng sản lượng của trước đại dịch sẽ là một quá trình "dài, không đều, và bấp bênh".
Về chính sách tài chính và tiền tệ toàn cầu trong năm 2021, ngân hàng trung ương của nhiều nước dự kiến sẽ tiếp tục duy trì các chính sách nới lỏng định lượng và cho phép lạm phát ở mức cao hơn. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ không tăng lãi suất trước cuối năm 2023 trong khi Anh và châu Âu cũng tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ, do vậy đồng USD sẽ tiếp tục đà giảm giá.
Một khả năng khác rất đáng quan tâm là năm 2021 có thể là một năm mang tính bản lề đối với hoạt động số hóa tiền tệ. Cùng với việc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc thúc đẩy số hóa đồng Nhân dân tệ, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng có kế hoạch thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số. Ngoài nỗ lực của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), “người khổng lồ” mạng xã hội Facebook đã công bố sẽ ra mắt tiền điện tử Libra vào tháng 1/2021. Đây được dự báo sẽ là một cơn địa chấn mới dẫn đến cuộc cách mạng tiền tệ kỹ thuật số toàn cầu sau khi đồng tiền số Bitcoin đạt mức giá cao kỷ lục 23.000 USD vào tuần trước.
Nhóm FAANG - gồm Facebook, Apple, Amazon, Netflix và Google - sẽ trở thành gã khổng lồ lũng đoạn nền kinh tế toàn cầu. Từ năm 2021, các nền kinh tế lớn như châu Âu, Mỹ, Ấn Độ, thậm chí là Trung Quốc, sẽ thúc đẩy điều tra chống độc quyền đối với những gã khổng lồ công nghệ. Hiện Cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc đang mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với hãng thương mại điện tử hàng đầu nước này là Alibaba.
Trong khi đó, châu Âu đang soạn thảo luật kỹ thuật số, còn Bộ Tư pháp Mỹ sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc điều tra chống độc quyền và chống bành trướng đối với Google, Amazon và Facebook. Ngoài ra, các cuộc đàm phán về thuế kỹ thuật số quốc tế do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) khởi xướng vào năm 2021 dự kiến sẽ tạo nền tảng tốt đẹp cho hệ thống thuế kỹ thuật số toàn cầu thống nhất.
Bài báo kết luận hoàn toàn có thể kỳ vọng vào thị trường toàn cầu trong năm 2021, đặc biệt là trong trường hợp vắcxin ngừa COVID-19 có thể giúp kinh tế hồi phục hiệu quả. Khi đó, những người yếu thế hôm nay có thể trở thành kẻ mạnh trong tương lai. Tuy nhiên, cần phải tới sau năm 2022, kinh tế thế giới mới có thể trở lại mức trước khi xảy ra đại dịch. Ngoài ra, xem xét từ mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh trong năm 2020, Mỹ và Tây Âu có thể sẽ tụt hậu so với Trung Quốc đại lục, các nước châu Á mới nổi và Đông Âu trong nỗ lực phục hồi xuất khẩu
Bảo Bảo