Bài liên quan |
Hà Nội sẵn sàng vận hành chính quyền 02 cấp từ ngày 1/7/2025 |
Quy định thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp |
Với định hướng đó, Nghị định 132 đã phân quyền cho UBND cấp xã thực hiện năm nhóm nhiệm vụ trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ KH&CN, bao gồm: Đo lường; chất lượng sản phẩm, hàng hóa; công nghệ thông tin và cung cấp thông tin trên môi trường mạng. Cùng với đó, UBND cấp tỉnh giữ vai trò hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, đảm bảo thống nhất và hiệu quả trong toàn hệ thống.
Một trong những điểm nổi bật của Nghị định là việc trao quyền quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa cho UBND cấp xã. Theo Điều 5, UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm giám sát chất lượng hàng hóa lưu thông trên địa bàn, bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng ngay từ cấp cơ sở. Quy định này bám sát theo khoản 3 Điều 33 của Nghị định số 132/2008/NĐ-CP, nhấn mạnh vai trò giám sát thường xuyên, liên tục tại cơ sở - nơi tiếp xúc trực tiếp với hoạt động sản xuất, phân phối và tiêu dùng.
Đây được xem là bước đi cần thiết trong bối cảnh thị trường ngày càng đa dạng, yêu cầu về kiểm soát chất lượng ngày càng cao. Khi cấp xã được phân quyền, người dân sẽ được tiếp cận với hàng hóa đảm bảo chất lượng ngay từ nơi sinh sống, thay vì phụ thuộc vào các cơ quan quản lý cấp trên như trước.
![]() |
Tăng quyền cho cấp xã trong quản lý chất lượng hàng hóa |
Ngoài lĩnh vực hàng hóa, UBND cấp xã còn được trao quyền kiểm tra nhà nước về đo lường. Nội dung kiểm tra bao gồm phép đo, phương tiện đo và lượng của hàng đóng gói sẵn khi lưu thông trên thị trường. Việc triển khai tuân theo Luật Đo lường và các quy định liên quan, có phụ lục hướng dẫn cụ thể để bảo đảm thống nhất trong thực thi pháp luật tại cơ sở.
Trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), UBND cấp tỉnh sẽ hướng dẫn và kiểm tra việc đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng vốn ngân sách nhà nước, còn UBND cấp xã sẽ trực tiếp thực hiện trong phạm vi thẩm quyền. Quy định này góp phần tăng cường năng lực tự chủ của chính quyền cơ sở, nâng cao hiệu quả đầu tư và ứng dụng công nghệ phục vụ người dân.
Bên cạnh đó, Nghị định còn nhấn mạnh vai trò của UBND cấp xã trong công khai, cung cấp thông tin trên môi trường mạng. Theo Điều 7, cấp xã phải đảm bảo thông tin đầy đủ, chính xác về chiến lược, quy hoạch, dữ liệu cơ bản như địa giới hành chính, lịch sử văn hóa, tổ chức bộ máy, lãnh đạo địa phương… nhằm hướng tới một nền hành chính minh bạch, hiện đại và gần dân hơn.
Nghị định số 132 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đảm bảo phù hợp với lộ trình sắp xếp lại các đơn vị hành chính. Thời gian áp dụng này đủ để thử nghiệm, đánh giá và hoàn thiện chính sách trước khi chính thức thể chế hóa mô hình chính quyền hai cấp.
Trong quá trình soạn thảo, Bộ KH&CN đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp và lấy ý kiến 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Việc xây dựng theo thủ tục rút gọn thể hiện quyết tâm chính trị cao trong việc thúc đẩy cải cách hành chính, bảo đảm tính kịp thời và hiệu quả trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền.