Các công ty châu Á ngần ngại về việc rút khỏi Nga khi phương Tây gia tăng động thái trừng phạt

Trong khi nhiều công ty phương Tây tuyên bố rút khỏi Nga để phản đối, các công ty châu Á đã ít lên tiếng hơn trong việc chỉ trích cuộc xung đột này ngay cả khi cũng có một số công ty cắt giảm hoạt động của họ để đối phó với các lệnh trừng phạt tài chính. 

Một trong những động thái đáng chú từ công ty châu Á kể đến những bình luận từ ông chủ của Uniqlo, nhà sản xuất hàng may mặc Nhật Bản, giải thích quyết định của ông để tiếp tục mở 50 địa điểm tại Nga.

"Quần áo là nhu cầu thiết yếu của cuộc sống. Người dân Nga có quyền sống như chúng tôi", Tadashi Yanai, Giám đốc điều hành của công ty mẹ Uniqlo Fast Retailing, nói với Nikkei trong các bình luận được đưa tin hôm thứ Hai (7/3).

Các công ty phương Tây trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như đối thủ của Uniqlo - H&M Group, Nike, Netflix, Visa và Mastercard, đã thông báo tạm ngừng bán hàng và cung cấp dịch vụ của họ ở Nga sau cuộc xâm lược.

Các công ty châu Á đã tạm ngừng hoạt động tại Nga, bao gồm một số nhà sản xuất ô tô, có xu hướng viện dẫn những khó khăn thực tế còn lại.

Apple, công ty có doanh thu hàng năm ở Nga được FactSet ước tính là 4,5 tỷ USD, cho biết họ sẽ tạm dừng tất cả các hoạt động bán sản phẩm tại quốc gia này và hãng "đứng về phía tất cả những người đang chịu những hậu quả từ các hành động bạo lực ở Ukraine". 

Vài ngày sau, Samsung Electronics của Hàn Quốc, với doanh thu ước tính 3,2 tỷ USD, cho biết rằng họ sẽ tạm dừng các chuyến hàng đến nước này. Sau cuộc chiến tranh xảy ra, Chính phủ Hàn Quốc đã tuyên bố cấm xuất khẩu hơn 1.600 sản phẩm chiến lược sang Nga, bao gồm máy tính, thiết bị viễn thông và cơ sở hạ tầng internet.

Trước sức ép của dư luận ở Anh, công ty dầu Shell cho biết họ sẽ rút khỏi liên doanh với tập đoàn năng lượng nhà nước khổng lồ Gazprom của Nga sau cuộc xung đột. 

Ngược lại, Mitsui & Co, một trong những công ty thương mại lớn nhất Nhật Bản và là đồng đầu tư với Shell và Gazprom trong dự án khí đốt Sakhalin-2, cho biết họ đang "thảo luận với các bên liên quan, bao gồm cả chính phủ Nhật Bản và các đối tác kinh doanh, về các hướng hành động có thể có trong tương lai, đồng thời tính đến nhu cầu cung cấp năng lượng".

Một số các nhà lãnh đạo nhiều công ty đã có cuộc trò chuyện với trang tin Nikkei Asia, họ nêu ra nhiều lý do để từ chối những cuộc rút lui.  

"Trong một cuộc khủng hoảng như thế này, điều đầu tiên trong tâm trí chúng tôi là sự an toàn của nhân viên và đối tác của chúng tôi. Với tư cách là một công ty, chúng tôi muốn giữ thái độ trung lập nhất có thể với chính trị quốc tế", một giám đốc điều hành của một nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cho biết.

Một giám đốc điều hành của một công ty công nghệ Nhật Bản cho biết "so với các quốc gia phương Tây, chính phủ Nhật Bản dường như ít tích cực hơn trong việc ban hành các biện pháp trừng phạt đối với Nga, vì doanh nghiệp của chúng tôi có thể bị đe dọa bởi nhiều rủi ro khác nhau, bao gồm cả các cuộc tấn công mạng. "

Akio Mimura, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, đã được hỏi trong một cuộc họp báo vào tuần trước rằng liệu các doanh nghiệp của đất nước có đi sau các nước trong phản ứng đáp trả đối với Nga hay không. Ông nói: “Đây không phải là vấn đề mà Nhật Bản nên dẫn đầu phần còn lại của thế giới. Tôi không nghĩ rằng chúng tôi đang đứng sau. Chúng tôi đang thực hiện các biện pháp cần thiết".

Margaret Allen, đối tác của công ty luật Sidley Austin, cho biết các công ty châu Á nói chung "có xu hướng thận trọng hơn ... và trong tình hình thay đổi nhanh chóng như thế này, rất dễ hiểu khi các công ty không muốn ngay lập tức phản ứng lại và đưa ra một số quyết định khi họ không biết ngày mai sẽ mang đến điều gì. "

Tính đến ngày 8 tháng 3, hơn 200 công ty nước ngoài, chủ yếu là phương Tây, đã ngừng hoạt động tại Nga, theo danh sách do Đại học Yale tổng hợp. Tuy nhiên, không có nghĩa là tất cả các công ty phương Tây đã tạm ngừng kinh doanh. 

Một số quốc gia lớn tại châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ - đã từ chối lên án việc Nga chiến tranh với Ukraine hoặc tham gia các lệnh trừng phạt quốc tế nhằm cô lập đất nước về mặt tài chính. Tập đoàn xe công nghệ của Trung Quốc Didi Global, vốn đang có kế hoạch rút khỏi Nga sau khi thua lỗ ở đó, đã hủy bỏ kế hoạch sau cuộc xung đột diễn ra. 

Các công ty trên khắp thế giới có thể có ít doanh thu ở Nga hơn so với các công ty cùng ngành ở Mỹ và châu Âu. Nhiều công ty quốc tế không tiết lộ doanh thu ở Nga, nhưng FactSet đã ước tính doanh thu từ báo cáo hàng năm và các hồ sơ khác.

Theo dữ liệu của FactSet, có 7 công ty châu Á nằm trong danh sách 50 công ty nước ngoài có doanh thu cao nhất ở Nga, so với gần 30 công ty châu Âu, theo dữ liệu của FactSet. Tại Samsung, công ty hàng đầu châu Á trong danh sách, doanh thu ở Nga chỉ chiếm 1,3% tổng doanh thu công ty. 

Moody's Analytics vào ngày 25 tháng 2 đã đưa ra một báo cáo cho biết "Đối với các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, xuất khẩu sang Nga chỉ chiếm không quá 1% GDP. Do đó, nếu thương mại ở Nga trở nên khó khăn hơn khi các lệnh trừng phạt gia tăng, tác động trực tiếp đến các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương trong việc cắt giảm thương mại với Nga sẽ vẫn ở mức rất nhỏ". 

Khi Nga trở nên cô lập hơn với phương Tây, các phản ứng địa chính trị khác nhau có thể tạo ra các liên minh thay thế mà các công ty châu Á sẽ phải điều hướng.

Abishur Prakash, một nhà phân tích tại Trung tâm Tư vấn Đổi mới Tương lai có trụ sở tại Toronto, Canada cho biết: “Ban lãnh đạo tập đoàn của mọi công ty đa quốc gia châu Á phải quyết định xem liệu lợi nhuận có vượt trội so với những tác động địa chính trị hay ngược lại không. Điều này không chỉ áp dụng cho cuộc xung đột Ukraine, mà cho mọi tình huống liên qua đến địa chính trị ở hiện tại và tương lai". 

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)