Thứ bảy 07/06/2025 10:32
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững

Sáng ngày 18/12, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp đồng hành cùng nhà nông và phát triển bền vững năm 2024.
Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát biểu tại Diễn đàn.

Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2024 ước đạt 62,4 tỷ USD

Được sự ủng hộ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại công văn số 8231/BNN-KH ngày 15/11/2023, sáng ngày 18/12, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã tổ chức "Diễn đàn Doanh nghiệp đồng hành cùng nhà nông và phát triển bền vững năm 2024" với mong muốn tạo ra một nơi để các doanh nghiệp ngành nông nghiệp hoặc các doanh nghiệp đang hoạt động tại khu vực nông thôn có nhiều cơ hội đối thoại, giao lưu và thông qua truyền thông để truyền tải những thông điệp, đề xuất, kiến nghị, hiến kế… đến các cơ quan chức năng để kịp thời điều chỉnh cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn hiện nay, cùng nhau chung tay xây dựng một nền nông nghiệp phát triển xanh, bền vững.

Toàn cảnh Diễn đàn diễn ra sáng ngày 18/12
Toàn cảnh Diễn đàn diễn ra sáng ngày 18/12

Theo Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2024 của Tổng cục Thống kê, những con số tích cực trong sản xuất nông nghiệp đã và đang là những tín hiệu lạc quan cho mục tiêu phát triển chung của ngành nông nghiệp năm 2024.

Xét theo mặt hàng cụ thể, ước tính 11 tháng năm 2024, Việt Nam có 7 mặt hàng nông, lâm, thủy ản có thặng dư thương mại đạt trên 1 tỷ USD, gồm: gỗ và sản phẩm gỗ thặng dư 12,11 tỷ USD, tăng 19,4% so với cùng kỳ năm trước; rau quả 4,56 tỷ USD, tăng 33,9%; cà phê 4,53 tỷ USD, tăng 30,5%; gạo 4,07 tỷ USD, tăng 14,6%; tôm 3,19 tỷ USD, tăng 20,5%; cá tra 1,72 tỷ USD, tăng 10,1%; và hạt tiêu thặng dư 1,07 tỷ USD, tăng 43,5%.

Ngoài ra, phân bón cũng đang là mặt hàng có thặng dư thương mại đạt trên 1 tỷ USD trong khi nhiều năm về trước chúng ta hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường nước ngoài.

Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững
Ông Nguyễn Anh Phong - Phó Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát biểu tại Diễn đàn.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Anh Phong - Phó Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình bày về tình hình xuât khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2024. Ông Phong thông tin, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2024 ước đạt 62,4 tỷ USD, tăng 18%. Trong đó, rau củ quả ước đạt 7,2 tỷ USD, tăng 28,4%; gạo ước đạt 5,8 tỷ USD, tăng 23,1%; cà phê ước đạt 5,4 tỷ USD, tăng 28,7%; thủy sản ước đạt 9,8 tỷ USD, tăng 10,3%; lâm sản ươc đạt 17,2 tỷ USD, tăng 18,9%.

Ông Phong cho biết: "Thị phần xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam trong năm 2024 đang có sự dịch chuyển giữa các quốc gia (Trung Quốc - Hoa Kỳ - Asean, Trung Đông, EU). Xuất khẩu vào các thị trường trong điểm như Trung Quốc, Nhật Bản vẫn có sự tăng trưởng nhưng tốc độ tăng trưởng có sự chậm lại qua các tháng. Ngoài ra, chính sách bảo hộ cũng đang ngày một tăng, phòng vệ thương mại ngày càng được quan tâm. Hoạt động sản xuất của các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam đang phục hồi mạnh nhằm phục vụ nhu cầu trong nước, làm gia tăng sự cạnh tranh giữa hàng hóa nhập khẩu của các nước và hàng hóa nội địa (đặc biệt là Trung Quốc)".

Để có được kết quả đó, các doanh nghiệp đã và đang đóng vai trò hết sức quan trọng trong chuỗi giá trị ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Cũng tại Diễn đàn, bà Huỳnh Bích Ngọc, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Thành Thành Công nhận định: "Ở lĩnh vực nông nghiệp, nhờ sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng các cấp chính quyền, nhiều chủ trương và chính sách lớn về 'tam nông' – nông nghiệp, nông thôn, nông dân – đã được triển khai mạnh mẽ. Bên cạnh đó, những đóng góp quan trọng của các nhà khoa học nông học trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩms góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp toàn diện. Với góc nhìn của một doanh nghiệp đã tham gia lĩnh vực nông nghiệp hơn 45 năm, chúng tôi vô cùng vui mừng, phấn khởi, và cảm nhận rằng những nỗ lực này không chỉ giúp cải thiện đáng kể đời sống của bà con nông dân, mà còn tạo điều kiện thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu chính ngạch với giá trị cao và ngày càng khẳng định được vị thế trên thị trường quốc tế. Có thể nói, nền nông nghiệp nước ta tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu".

Doanh nghiệp nông nghiệp đang đối mặt với hàng loạt khó khăn cần tháo gỡ

Tuy ngành nông nghiệp trong năm 2024 đã đạt được những kết quả nhất định nhưng trên thực tế, theo ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số lượng doanh nghiệp đầu tư vào khu vực này vẫn còn khá khiêm tốn do cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn không đủ mạnh, cách huy động, kêu gọi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chưa thật sự tốt nên vẫn chưa có sức hấp dẫn, cuốn hút doanh nghiệp. Sự gắn kết giữa doanh nghiệp với nhà nông còn chưa thật sự tốt, người nông dân vẫn bị động từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.

ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ tại Diễn đàn.

Hiện nay, thực tế là vẫn còn rất nhiều mục tiêu phải làm để có được một nền tảng nông nghiệp bền vững. Đặc biệt trong các lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao, số lượng doanh nghiệp đầu tư còn hạn chế về số lượng cũng như kinh nghiệm. Đồng thời, bà con nông dân vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh cho đến áp lực cạnh tranh trên thị trường.

Chia sẻ về những khó khăn, vướng mắc nội tại của doanh nghiệp ngành nông nghiệp, bà Lê Nguyễn Thiên Nga, Viện trưởng Viện Quản trị Chính sách, Nghiên cứu trưởng Chuỗi Chiến lược Dữ liệu quốc gia cho biết: "Doanh nghiệp nông nghiệp đang đối mặt với hàng loạt khó khăn cần tháo gỡ để phát triển bền vững. Trước tiên là vấn đề đất đai, khi việc tiếp cận để tổ chức sản xuất gặp nhiều vướng mắc. Quy hoạch vùng nguyên liệu còn thiếu ổn định, quá trình tích tụ đất nông nghiệp diễn ra chậm, chưa đáp ứng nhu cầu sản xuất quy mô lớn. Đồng thời, việc thuê hoặc nhận quyền sử dụng đất trên thị trường cũng gặp trở ngại do thiếu sự đồng thuận từ người sử dụng đất. Bên cạnh đó, bài toán tín dụng vẫn chưa tìm được lời giải thỏa đáng. Doanh nghiệp khó tiếp cận vốn do thiếu quy định cụ thể về định giá tài sản trên đất nông nghiệp để làm tài sản thế chấp. Hệ thống thuế và phí lại chưa hợp lý, tạo ra nhiều gánh nặng, đặc biệt trong việc cạnh tranh với hàng nhập khẩu.Trong sản xuất, cơ giới hóa tuy là chìa khóa nâng cao năng suất, nhưng ngành cơ khí hỗ trợ trong nước còn yếu kém, buộc doanh nghiệp phải nhập khẩu phần lớn máy móc thiết bị. Tương tự, nguồn giống cây trồng và vật nuôi phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu, trong khi các viện nghiên cứu trong nước chưa phát huy hiệu quả trong chuyển giao công nghệ".

"Thị trường tiêu thụ sản phẩm hiện cũng tồn tại nhiều bất ổn. Chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp và các nhà phân phối chưa chặt chẽ, thiếu cơ quan hỗ trợ dự báo và phân tích thị trường, dẫn đến tình trạng dư thừa sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người sản xuất. Một thách thức lớn khác là chất lượng nguồn nhân lực. Lao động nông thôn tuy dồi dào nhưng trình độ còn thấp, ý thức công nghiệp chưa cao, đòi hỏi nhiều thời gian và chi phí đào tạo. Mối quan hệ giữa lao động và doanh nghiệp cũng thiếu sự ổn định và gắn kết lâu dài. Cùng với đó, các chính sách ưu đãi về đầu tư công nghệ trong nông nghiệp chưa đủ mạnh. Nhiều rào cản trong công nhận và ứng dụng sản phẩm công nghệ khiến sản xuất vẫn mang tính nhỏ lẻ, kém hiệu quả. Hạ tầng phục vụ sản xuất như giao thông, thủy lợi và cơ sở nuôi trồng thủy sản chưa phát triển đồng bộ, làm tăng chi phí vận chuyển và bảo quản nông sản. Không chỉ vậy, thủ tục hành chính phức tạp, quản lý chồng chéo và các chính sách hỗ trợ chưa được thực thi nghiêm túc ở một số địa phương đã gây khó khăn cho doanh nghiệp. Cuối cùng, những bất cập trong quản lý và truyền thông về an toàn thực phẩm đang làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của toàn ngành", bà Nga nhận định.

Lắng nghe các khó khăn và thực trạng vướng mắc của doanh nghiệp, ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa ra giải pháp thúc đẩy ngành nông nghiệp tiếp tục phát triển, ông Phùng Đức Tiến cho biết: "Trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp theo Nghị quyết số 19-NQ/TW khóa XIII về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Bộ cũng sẽ tập trung thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030 và kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021-2025. Mục tiêu là chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, hướng đến tạo ra các sản phẩm có giá trị cao, đa dạng theo chuẩn chuỗi giá trị, đồng thời tích hợp đa giá trị vào sản phẩm. Bên cạnh đó, Bộ cũng sẽ xây dựng nền nông nghiệp tuần hoàn, xanh và bền vững, qua đó nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), đồng thời thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP26 về giảm phát thải và phát triển nông nghiệp xanh. Trong thời gian tới, mặc dù còn nhiều thách thức cả trong nước, trong khu vực và toàn cầu nhưng chắc chắn ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục phát triển, đưa nông nghiệp làm lợi thế của quốc gia".

Tin bài khác
Tâm lý sợ công nghệ, nhiều hộ kinh doanh tháo biển hiệu làm freelancer

Tâm lý sợ công nghệ, nhiều hộ kinh doanh tháo biển hiệu làm freelancer

Sợ công nghệ, phần mềm quản lý, ngại máy tính tiền, không quen hóa đơn điện tử... nhiều hộ kinh doanh cá thể đang chọn “ẩn mình” khỏi hệ thống để tiếp tục sống sót dưới dạng freelancer (người làm việc tự do) không biển hiệu.
Doanh nghiệp nhà nước được tăng cường quyền tự chủ và trách nhiệm

Doanh nghiệp nhà nước được tăng cường quyền tự chủ và trách nhiệm

Dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp đang trong quá trình chỉnh lý đã thể hiện rõ định hướng trao quyền tự chủ và tăng cường trách nhiệm cho doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm vai trò quản lý phù hợp của Nhà nước với tư cách là chủ sở hữu.
Vốn FDI vào Việt Nam tăng mạnh: Dòng vốn chất lượng cao quay trở lại

Vốn FDI vào Việt Nam tăng mạnh: Dòng vốn chất lượng cao quay trở lại

5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam chứng kiến làn sóng đầu tư nước ngoài tăng trưởng đột phá, cả về vốn đăng ký lẫn vốn thực hiện. Đáng chú ý, dòng vốn FDI tăng vọt, cho thấy niềm tin của nhà đầu tư hiện hữu vào triển vọng dài hạn của nền kinh tế.
Chỉ số sản xuất công nghiệp 5 tháng tăng 8,8%

Chỉ số sản xuất công nghiệp 5 tháng tăng 8,8%

Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 5/2025 tăng mạnh so với cùng kỳ, tính chung 5 tháng đầu năm 2025, IIP tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước – mức tăng cao hơn đáng kể so với mức 7,1% của cùng kỳ năm 2024.
Việt Nam thành "điểm nóng" FDI: Sự thật sau cú nhảy 51% vốn ngoại

Việt Nam thành "điểm nóng" FDI: Sự thật sau cú nhảy 51% vốn ngoại

Trong 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam thu hút gần 18,4 tỷ USD vốn FDI, tăng hơn 51% so với cùng kỳ. Tăng trưởng này phản ánh niềm tin của nhà đầu tư quốc tế.
Giải ngân chậm: Đầu tư công đang “tắc” ở đâu?

Giải ngân chậm: Đầu tư công đang “tắc” ở đâu?

Hàng triệu tỷ đồng vốn đầu tư công vẫn nằm chờ, trong khi hàng loạt dự án trọng điểm tiếp tục ì ạch do vướng quy hoạch, thủ tục và rào cản đấu thầu kéo dài.
Vốn FDI đổ vào Hà Nội 5 tháng đầu năm gấp 2,6 lần cùng kỳ

Vốn FDI đổ vào Hà Nội 5 tháng đầu năm gấp 2,6 lần cùng kỳ

Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, Hà Nội đã ghi nhận mức thu hút vốn FDI đạt gần 2,9 tỷ USD, tăng gấp 2,6 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tăng thuế thuốc lá – giải pháp “cùng thắng” cho y tế và ngân sách

Tăng thuế thuốc lá – giải pháp “cùng thắng” cho y tế và ngân sách

Theo ông Đặng Khắc Lợi – Phó Cục trưởng Cục Báo chí: “Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, vượt qua cả HIV/AIDS, lao và sốt rét cộng lại. Tăng thuế là giải pháp then chốt, không chỉ về mặt tài chính mà còn là chính sách y tế công cộng cấp thiết.”
Khoa học công nghệ: “Đòn bẩy” giúp nông nghiệp Việt Nam bứt phá

Khoa học công nghệ: “Đòn bẩy” giúp nông nghiệp Việt Nam bứt phá

Khoa học công nghệ ngày càng đóng vai trò cốt lõi trong tái cơ cấu nông nghiệp, nâng cao giá trị sản phẩm, phát triển bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu.
Bộ Tài chính thúc giải ngân đầu tư công, ưu tiên dự án hạ tầng

Bộ Tài chính thúc giải ngân đầu tư công, ưu tiên dự án hạ tầng

Tốc độ giải ngân đầu tư công năm 2025 đang tăng rõ rệt, Bộ Tài chính yêu cầu xử lý vướng mắc, đảm bảo 100% kế hoạch vốn được giải ngân đúng tiến độ.
Cắt giảm gần 1 năm thủ tục hành chính tạo đột phá phát triển nhà ở xã hội

Cắt giảm gần 1 năm thủ tục hành chính tạo đột phá phát triển nhà ở xã hội

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị triển khai nhằm hiện thực hóa các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội – một trong những chủ trương trọng điểm trong chiến lược an sinh xã hội quốc gia.
Thường vụ Quốc hội xem xét cơ chế đặc biệt cho đường sắt quốc gia

Thường vụ Quốc hội xem xét cơ chế đặc biệt cho đường sắt quốc gia

Dự thảo nghị quyết về cơ chế đặc thù cho ngành đường sắt sẽ trình Quốc hội vào cuối tháng 6, kỳ vọng tạo đột phá, giải phóng hàng triệu tỷ đồng vốn đầu tư.
Việt Nam chủ động nhập khẩu nông sản Mỹ - gắn kết chuỗi cung ứng toàn cầu

Việt Nam chủ động nhập khẩu nông sản Mỹ - gắn kết chuỗi cung ứng toàn cầu

Chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cùng đoàn gần 50 doanh nghiệp, hiệp hội nông nghiệp Việt Nam sang Hoa Kỳ không chỉ nhằm xúc tiến nhập khẩu hàng hóa, mà còn thể hiện tư thế chủ động, thiện chí cân bằng thương mại và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng nông lâm thủy sản (NLTS) toàn cầu.
Kiến nghị cơ chế đặc thù cho khu thương mại tự do và trung tâm tài chính quốc tế

Kiến nghị cơ chế đặc thù cho khu thương mại tự do và trung tâm tài chính quốc tế

Đà Nẵng đang chủ động đề xuất các cơ chế chính sách riêng biệt nhằm hiện thực hóa hai dự án chiến lược: Khu thương mại tự do (TMTD) và trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) Việt Nam đặt tại thành phố.
Chủ động thị trường, kiểm soát dòng hàng: Gỡ nút thắt cho xuất khẩu nông sản Việt

Chủ động thị trường, kiểm soát dòng hàng: Gỡ nút thắt cho xuất khẩu nông sản Việt

Công điện 79/CĐ-TTg do Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ban hành ngày 31/5/2025 không chỉ là lời nhắc nhở, mà còn là chỉ đạo hành động khẩn trương, yêu cầu các bộ ngành và địa phương “không để tình trạng ùn tắc nông sản tái diễn”, hướng đến mục tiêu lâu dài: phát triển xuất khẩu nông sản bền vững, chủ động, chính ngạch.