Thứ ba 01/07/2025 04:50
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững

Sáng ngày 18/12, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã tổ chức Diễn đàn Doanh nghiệp đồng hành cùng nhà nông và phát triển bền vững năm 2024.
Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát biểu tại Diễn đàn.

Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2024 ước đạt 62,4 tỷ USD

Được sự ủng hộ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại công văn số 8231/BNN-KH ngày 15/11/2023, sáng ngày 18/12, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã tổ chức "Diễn đàn Doanh nghiệp đồng hành cùng nhà nông và phát triển bền vững năm 2024" với mong muốn tạo ra một nơi để các doanh nghiệp ngành nông nghiệp hoặc các doanh nghiệp đang hoạt động tại khu vực nông thôn có nhiều cơ hội đối thoại, giao lưu và thông qua truyền thông để truyền tải những thông điệp, đề xuất, kiến nghị, hiến kế… đến các cơ quan chức năng để kịp thời điều chỉnh cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn hiện nay, cùng nhau chung tay xây dựng một nền nông nghiệp phát triển xanh, bền vững.

Toàn cảnh Diễn đàn diễn ra sáng ngày 18/12
Toàn cảnh Diễn đàn diễn ra sáng ngày 18/12

Theo Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2024 của Tổng cục Thống kê, những con số tích cực trong sản xuất nông nghiệp đã và đang là những tín hiệu lạc quan cho mục tiêu phát triển chung của ngành nông nghiệp năm 2024.

Xét theo mặt hàng cụ thể, ước tính 11 tháng năm 2024, Việt Nam có 7 mặt hàng nông, lâm, thủy ản có thặng dư thương mại đạt trên 1 tỷ USD, gồm: gỗ và sản phẩm gỗ thặng dư 12,11 tỷ USD, tăng 19,4% so với cùng kỳ năm trước; rau quả 4,56 tỷ USD, tăng 33,9%; cà phê 4,53 tỷ USD, tăng 30,5%; gạo 4,07 tỷ USD, tăng 14,6%; tôm 3,19 tỷ USD, tăng 20,5%; cá tra 1,72 tỷ USD, tăng 10,1%; và hạt tiêu thặng dư 1,07 tỷ USD, tăng 43,5%.

Ngoài ra, phân bón cũng đang là mặt hàng có thặng dư thương mại đạt trên 1 tỷ USD trong khi nhiều năm về trước chúng ta hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường nước ngoài.

Xuất khẩu nông sản Việt Nam: Điểm sáng và hướng đi bền vững
Ông Nguyễn Anh Phong - Phó Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát biểu tại Diễn đàn.

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Anh Phong - Phó Viện trưởng Viện chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình bày về tình hình xuât khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2024. Ông Phong thông tin, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2024 ước đạt 62,4 tỷ USD, tăng 18%. Trong đó, rau củ quả ước đạt 7,2 tỷ USD, tăng 28,4%; gạo ước đạt 5,8 tỷ USD, tăng 23,1%; cà phê ước đạt 5,4 tỷ USD, tăng 28,7%; thủy sản ước đạt 9,8 tỷ USD, tăng 10,3%; lâm sản ươc đạt 17,2 tỷ USD, tăng 18,9%.

Ông Phong cho biết: "Thị phần xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Việt Nam trong năm 2024 đang có sự dịch chuyển giữa các quốc gia (Trung Quốc - Hoa Kỳ - Asean, Trung Đông, EU). Xuất khẩu vào các thị trường trong điểm như Trung Quốc, Nhật Bản vẫn có sự tăng trưởng nhưng tốc độ tăng trưởng có sự chậm lại qua các tháng. Ngoài ra, chính sách bảo hộ cũng đang ngày một tăng, phòng vệ thương mại ngày càng được quan tâm. Hoạt động sản xuất của các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam đang phục hồi mạnh nhằm phục vụ nhu cầu trong nước, làm gia tăng sự cạnh tranh giữa hàng hóa nhập khẩu của các nước và hàng hóa nội địa (đặc biệt là Trung Quốc)".

Để có được kết quả đó, các doanh nghiệp đã và đang đóng vai trò hết sức quan trọng trong chuỗi giá trị ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Cũng tại Diễn đàn, bà Huỳnh Bích Ngọc, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Thành Thành Công nhận định: "Ở lĩnh vực nông nghiệp, nhờ sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng các cấp chính quyền, nhiều chủ trương và chính sách lớn về 'tam nông' – nông nghiệp, nông thôn, nông dân – đã được triển khai mạnh mẽ. Bên cạnh đó, những đóng góp quan trọng của các nhà khoa học nông học trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩms góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp toàn diện. Với góc nhìn của một doanh nghiệp đã tham gia lĩnh vực nông nghiệp hơn 45 năm, chúng tôi vô cùng vui mừng, phấn khởi, và cảm nhận rằng những nỗ lực này không chỉ giúp cải thiện đáng kể đời sống của bà con nông dân, mà còn tạo điều kiện thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu chính ngạch với giá trị cao và ngày càng khẳng định được vị thế trên thị trường quốc tế. Có thể nói, nền nông nghiệp nước ta tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu".

Doanh nghiệp nông nghiệp đang đối mặt với hàng loạt khó khăn cần tháo gỡ

Tuy ngành nông nghiệp trong năm 2024 đã đạt được những kết quả nhất định nhưng trên thực tế, theo ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số lượng doanh nghiệp đầu tư vào khu vực này vẫn còn khá khiêm tốn do cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn không đủ mạnh, cách huy động, kêu gọi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chưa thật sự tốt nên vẫn chưa có sức hấp dẫn, cuốn hút doanh nghiệp. Sự gắn kết giữa doanh nghiệp với nhà nông còn chưa thật sự tốt, người nông dân vẫn bị động từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.

ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
Ông Hồ Xuân Hùng - Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ tại Diễn đàn.

Hiện nay, thực tế là vẫn còn rất nhiều mục tiêu phải làm để có được một nền tảng nông nghiệp bền vững. Đặc biệt trong các lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao, số lượng doanh nghiệp đầu tư còn hạn chế về số lượng cũng như kinh nghiệm. Đồng thời, bà con nông dân vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh cho đến áp lực cạnh tranh trên thị trường.

Chia sẻ về những khó khăn, vướng mắc nội tại của doanh nghiệp ngành nông nghiệp, bà Lê Nguyễn Thiên Nga, Viện trưởng Viện Quản trị Chính sách, Nghiên cứu trưởng Chuỗi Chiến lược Dữ liệu quốc gia cho biết: "Doanh nghiệp nông nghiệp đang đối mặt với hàng loạt khó khăn cần tháo gỡ để phát triển bền vững. Trước tiên là vấn đề đất đai, khi việc tiếp cận để tổ chức sản xuất gặp nhiều vướng mắc. Quy hoạch vùng nguyên liệu còn thiếu ổn định, quá trình tích tụ đất nông nghiệp diễn ra chậm, chưa đáp ứng nhu cầu sản xuất quy mô lớn. Đồng thời, việc thuê hoặc nhận quyền sử dụng đất trên thị trường cũng gặp trở ngại do thiếu sự đồng thuận từ người sử dụng đất. Bên cạnh đó, bài toán tín dụng vẫn chưa tìm được lời giải thỏa đáng. Doanh nghiệp khó tiếp cận vốn do thiếu quy định cụ thể về định giá tài sản trên đất nông nghiệp để làm tài sản thế chấp. Hệ thống thuế và phí lại chưa hợp lý, tạo ra nhiều gánh nặng, đặc biệt trong việc cạnh tranh với hàng nhập khẩu.Trong sản xuất, cơ giới hóa tuy là chìa khóa nâng cao năng suất, nhưng ngành cơ khí hỗ trợ trong nước còn yếu kém, buộc doanh nghiệp phải nhập khẩu phần lớn máy móc thiết bị. Tương tự, nguồn giống cây trồng và vật nuôi phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu, trong khi các viện nghiên cứu trong nước chưa phát huy hiệu quả trong chuyển giao công nghệ".

"Thị trường tiêu thụ sản phẩm hiện cũng tồn tại nhiều bất ổn. Chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp và các nhà phân phối chưa chặt chẽ, thiếu cơ quan hỗ trợ dự báo và phân tích thị trường, dẫn đến tình trạng dư thừa sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người sản xuất. Một thách thức lớn khác là chất lượng nguồn nhân lực. Lao động nông thôn tuy dồi dào nhưng trình độ còn thấp, ý thức công nghiệp chưa cao, đòi hỏi nhiều thời gian và chi phí đào tạo. Mối quan hệ giữa lao động và doanh nghiệp cũng thiếu sự ổn định và gắn kết lâu dài. Cùng với đó, các chính sách ưu đãi về đầu tư công nghệ trong nông nghiệp chưa đủ mạnh. Nhiều rào cản trong công nhận và ứng dụng sản phẩm công nghệ khiến sản xuất vẫn mang tính nhỏ lẻ, kém hiệu quả. Hạ tầng phục vụ sản xuất như giao thông, thủy lợi và cơ sở nuôi trồng thủy sản chưa phát triển đồng bộ, làm tăng chi phí vận chuyển và bảo quản nông sản. Không chỉ vậy, thủ tục hành chính phức tạp, quản lý chồng chéo và các chính sách hỗ trợ chưa được thực thi nghiêm túc ở một số địa phương đã gây khó khăn cho doanh nghiệp. Cuối cùng, những bất cập trong quản lý và truyền thông về an toàn thực phẩm đang làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của toàn ngành", bà Nga nhận định.

Lắng nghe các khó khăn và thực trạng vướng mắc của doanh nghiệp, ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa ra giải pháp thúc đẩy ngành nông nghiệp tiếp tục phát triển, ông Phùng Đức Tiến cho biết: "Trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp theo Nghị quyết số 19-NQ/TW khóa XIII về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Bộ cũng sẽ tập trung thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030 và kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021-2025. Mục tiêu là chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, hướng đến tạo ra các sản phẩm có giá trị cao, đa dạng theo chuẩn chuỗi giá trị, đồng thời tích hợp đa giá trị vào sản phẩm. Bên cạnh đó, Bộ cũng sẽ xây dựng nền nông nghiệp tuần hoàn, xanh và bền vững, qua đó nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), đồng thời thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP26 về giảm phát thải và phát triển nông nghiệp xanh. Trong thời gian tới, mặc dù còn nhiều thách thức cả trong nước, trong khu vực và toàn cầu nhưng chắc chắn ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục phát triển, đưa nông nghiệp làm lợi thế của quốc gia".

Tin bài khác
Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Điện sạch cần được bảo vệ bằng chính sách minh bạch, ổn định và nhất quán

Năng lượng tái tạo, với hai trụ cột là điện mặt trời và điện gió đang là xu hướng toàn cầu không thể đảo ngược. Tại Việt Nam, đây không chỉ là giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính, mà còn là động lực thúc đẩy một nền kinh tế xanh, sạch và bền vững.
Doanh nghiệp Việt cần làm gì để ứng phó hiệu quả với các rào cản phi thuế quan ?

Doanh nghiệp Việt cần làm gì để ứng phó hiệu quả với các rào cản phi thuế quan ?

Dù hầu hết hàng hóa xuất khẩu sang thị trường ASEAN đều được hưởng ưu đãi với mức thuế quan 0%, nhiều doanh nghiệp Việt vẫn gặp khó khi xuất khẩu nông sản, thủy sản và hàng tiêu dùng do vướng rào cản phi thuế quan.
Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Chính thức luật hóa cơ chế sandbox để thử nghiệm mô hình, công nghệ và chính sách mới

Sáng nay, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST), đánh dấu một bước chuyển thể chế quan trọng nhằm thúc đẩy sáng tạo, ứng dụng công nghệ và tăng cường bảo hộ kết quả nghiên cứu. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.
“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

“Chốt” thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

Với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam, đặt tại hai thành phố trọng điểm là Thành phố Hồ Chí Minh và Thành phố Đà Nẵng.
Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ "nút thắt" về rào cản phi thuế quan tạo lực đẩy cho doanh nghiệp ASEAN vươn xa

Gỡ rào cản phi thuế quan được đánh giá là giúp giảm chi phí giao dịch, thu hút đầu tư, tăng trưởng bền vững và mở rộng thị trường cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Xu hướng tiêu dùng mới thị trường Halal: Doanh nghiệp làm gì để thích nghi?

Mức chi tiêu và nhu cầu sử dụng các sản phẩm Halal có xu hướng ngày càng tăng, thúc đẩy tăng quy mô nền kinh tế Halal toàn cầu dự kiến đạt 3.200 tỷ USD năm 2025, với tốc độ tăng trưởng thị trường bình quân hàng năm đạt 6,2%, nhưng tại sao doanh nghiệp Việt khó tiếp cận?
Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Định hướng ứng phó cho doanh nghiệp Việt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ

Trước sức ép từ chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, các doanh nghiệp Việt đang triển khai ba nhóm giải pháp chủ đạo nhằm giảm thiểu rủi ro và duy trì khả năng cạnh tranh dài hạn: giảm phụ thuộc thương mại, nâng cao hiệu quả hoạt động và tái định vị chiến lược thị trường.
Bộ Tài chính lên tiếng sau lùm xùm loại Sơn Hải khỏi dự án cao tốc

Bộ Tài chính lên tiếng sau lùm xùm loại Sơn Hải khỏi dự án cao tốc

Bộ Tài chính chỉ ra những bất thường trong vụ Tập đoàn Sơn Hải bị loại khỏi cao tốc TP.HCM - Chơn Thành. Nghi vấn minh bạch, hiệu quả trong đấu thầu lớn.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Mục tiêu trong “kỷ nguyên vươn mình”

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Mục tiêu trong “kỷ nguyên vươn mình”

Sáng ngày 26/6/2025, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Thành quả và mục tiêu trong kỷ nguyên vươn mình”. Đây là sự kiện nhằm phổ biến thông tin về Luật Sử dụng Năng lượng tiết kiệm, hiệu quả vừa được thông qua tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XIV.
Thứ trưởng Bộ Công Thương cảnh báo “ve sầu thoát xác” trên sàn thương mại điện tử

Thứ trưởng Bộ Công Thương cảnh báo “ve sầu thoát xác” trên sàn thương mại điện tử

Trong bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển bùng nổ cả về quy mô giao dịch lẫn tốc độ lan tỏa, cơ quan quản lý nhà nước bắt đầu đối diện với một nguy cơ mới – hiện tượng “ve sầu thoát xác”: các gian thương sau khi bị phát hiện và xử lý vi phạm đã nhanh chóng quay trở lại thị trường dưới danh nghĩa mới, tiếp tục hành vi sai trái.
Quốc hội thông qua Luật sửa 8 luật thuộc lĩnh vực tài chính, đầu tư: Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục đầu tư

Quốc hội thông qua Luật sửa 8 luật thuộc lĩnh vực tài chính, đầu tư: Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục đầu tư

Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi 8 luật lớn, mở rộng phân quyền, đơn giản hóa thủ tục, linh hoạt cơ chế PPP. Kỳ vọng lớn cho kinh tế bứt phá.
UBND cấp tỉnh được duyệt chủ trương sân bay, Nhà nước linh hoạt cùng PPP

UBND cấp tỉnh được duyệt chủ trương sân bay, Nhà nước linh hoạt cùng PPP

Quốc hội vừa thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật liên quan đến lĩnh vực tài chính – đầu tư, đáng chú ý là việc trao quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư với nhiều nhóm dự án quy mô lớn, trong đó có cả sân bay.
Quốc hội tăng phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, địa phương

Quốc hội tăng phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, địa phương

Quốc hội thông qua Luật Ngân sách sửa đổi, tăng phân cấp cho Chính phủ, địa phương. Đây là bước đột phá nhằm chủ động điều hành, thúc đẩy phát triển và chống lãng phí.
Bộ Y tế chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động đấu thầu thuốc cổ truyền, dược liệu

Bộ Y tế chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động đấu thầu thuốc cổ truyền, dược liệu

Trước những dấu hiệu vi phạm trong hoạt động đấu thầu và kiểm soát chất lượng thuốc cổ truyền, dược liệu, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo toàn ngành y tế tăng cường giám sát, chấn chỉnh công tác này.
6 tháng đầu năm 2025: Nhập khẩu xăng dầu ước đạt 4,8 triệu tấn

6 tháng đầu năm 2025: Nhập khẩu xăng dầu ước đạt 4,8 triệu tấn

Theo Bộ Công Thương, thị trường xăng dầu 6 tháng đầu năm 2025 cơ bản ổn định, giá xăng dầu trong nước điều hành bám sát giá xăng dầu thế giới...