Thụy Điển: Mô hình tiêu thụ năng lượng cao, phát thải thấp

Người Thụy Điển sử dụng rất nhiều năng lượng, nhưng lượng khí thải lại thấp hàng đầu thế giới. Lời giải thích ở đây chính là năng lượng tái tạo. (Nguồn: Zuzana/Adobe Stock)

Thụy Điển là một trong những quốc gia tiên phong trong việc phát triển hệ thống năng lượng xanh, an toàn và bền vững. Họ không chỉ đáp ứng những mục tiêu năng lượng khắt khe mà còn dẫn đầu trong việc giảm thiểu khí thải carbon. Đặc biệt, tham vọng trở thành quốc gia trung hòa carbon đầu tiên trên thế giới vào năm 2045 là minh chứng rõ ràng cho sự cam kết mạnh mẽ của Thụy Điển đối với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Thành công từ chính sách năng lượng tái tạo

Theo báo cáo thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) vào tháng 6/2024, Thụy Điển đã đạt được điểm số 78,4 trong Chỉ số Chuyển đổi Năng lượng (ETI), đứng đầu trong số 120 quốc gia được đánh giá. Một trong những yếu tố quyết định giúp Thụy Điển đạt được vị trí này là sự kết hợp hoàn hảo giữa các chính sách năng lượng và hiệu quả sử dụng tài nguyên. Thụy Điển đã xây dựng nền tảng vững chắc trong việc sử dụng năng lượng tái tạo, từ thủy điện đến năng lượng sinh học và gió.

Các tấm pin năng lượng mặt trời tại Cảng Stockholm, Thụy Điển. (Ảnh: Jann Lipka/imagebank.sweden.se

Ngay từ năm 2012, Thụy Điển đã đạt mục tiêu sử dụng 50% năng lượng tái tạo, vượt xa các mục tiêu của nhiều quốc gia khác. Họ đặt mục tiêu sản xuất 100% điện tái tạo vào năm 2040, đồng thời không ngừng đầu tư vào các công nghệ năng lượng mới như điện gió và sinh học. Chính những quyết sách này đã tạo nên một quốc gia sử dụng năng lượng hiệu quả mà không làm gia tăng đáng kể lượng khí thải.

Năng lượng xanh – nguồn lực chính

Các nguồn năng lượng tái tạo như thủy điện, năng lượng gió và sinh học chiếm tỷ lệ lớn trong hệ thống điện quốc gia. Thụy Điển sở hữu những điều kiện tự nhiên lý tưởng với nhiều sông suối và rừng, tạo ra nguồn năng lượng dồi dào. Thủy điện cung cấp khoảng 41% điện năng, trong khi năng lượng gió đóng góp 19% vào năm 2022. Rừng, chiếm tới 69% diện tích đất nước, không chỉ là nguồn tài nguyên quan trọng cho sản xuất năng lượng sinh học mà còn giúp giảm phát thải khí CO2.

Khoảng 41% sản lượng điện ở Thụy Điển đến từ thủy điện. Nguồn: vattenfall.com)

Thụy Điển cũng chú trọng phát triển các công nghệ tiên tiến như máy bơm nhiệt và các ngôi nhà thụ động, được thiết kế để giữ ấm mà không cần hệ thống sưởi ấm truyền thống, giảm thiểu năng lượng tiêu thụ cho các hoạt động sưởi ấm và làm nóng nước.

Đổi mới chính sách kéo dài thành công

Thụy Điển không chỉ dựa vào những nguồn năng lượng tái tạo mà còn liên tục đổi mới và áp dụng các chính sách hỗ trợ như chứng nhận điện xanh. Hệ thống chứng nhận này khuyến khích các nhà sản xuất điện tái tạo sản xuất năng lượng sạch và tạo ra một thị trường năng lượng công bằng và hiệu quả. Chính sách này giúp các doanh nghiệp sản xuất điện tái tạo thu hút khách hàng và mở rộng quy mô, đồng thời tạo động lực cho việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo.

Bên cạnh đó, nghiên cứu về ethanol và sử dụng hydro như một nguồn năng lượng thay thế tiếp tục được Thụy Điển thúc đẩy. Sự phát triển của năng lượng hydro, được xem là một công nghệ tiềm năng giúp giảm khí thải carbon, đang được quốc gia Bắc Âu này tích cực nghiên cứu để áp dụng vào tương lai.

Lời giải thực tế

Năm 2000, sản lượng điện gió của Thụy Điển đạt tổng cộng 0,5 TWh, chỉ 2 năm sau (2022), con số này đã là hơn 33 TWh. (Nguồn: https://iea-wind.org)

Một trong những đặc điểm nổi bật của Thụy Điển là việc tiêu thụ năng lượng bình quân đầu người rất cao, nhưng lượng khí thải carbon lại thấp đáng kể so với các quốc gia phát triển khác. Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy, lượng khí thải CO2 bình quân đầu người của Thụy Điển đứng thứ hai trong số các quốc gia thành viên, nhờ vào cơ cấu nguồn điện xanh với tỷ lệ thủy điện và hạt nhân chiếm ưu thế.

Với các chính sách và chiến lược năng lượng sáng suốt, Thụy Điển đã chứng minh rằng một quốc gia phát triển không cần phải hy sinh môi trường để đạt được sự thịnh vượng. Từ việc sử dụng năng lượng tái tạo, phát triển các công nghệ sạch đến việc áp dụng các chính sách hỗ trợ, Thụy Điển không chỉ tiết kiệm tài nguyên mà còn đóng góp quan trọng vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.

Thụy Điển đã thành công trong việc chứng minh rằng sự kết hợp giữa tiêu thụ năng lượng cao và phát thải thấp không phải là điều không thể đạt được. Chính nhờ vào những chiến lược sáng suốt trong việc phát triển năng lượng tái tạo và áp dụng các chính sách hỗ trợ bền vững, Thụy Điển đang vững bước trên con đường trở thành quốc gia trung hòa carbon đầu tiên vào năm 2045. Những bài học từ Thụy Điển sẽ là nguồn cảm hứng quan trọng cho các quốc gia khác trong nỗ lực hướng tới một tương lai năng lượng sạch và bền vững.