Thể chế tài chính không ngừng hoàn thiện, tạo đà cho doanh nghiệp "cất cánh"

10:49 26/02/2024

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, trong thời gian tới, công tác hoàn thiện thể chế của Bộ Tài chính sẽ hết sức nặng nề, với yêu cầu ngày càng cao.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, trong thời gian tới, công tác hoàn thiện thể chế của Bộ Tài chính sẽ hết sức nặng nề, với yêu cầu ngày càng cao. Tuy nhiên, từ những kết quả và kinh nghiệm đã được tích lũy, cùng với sự nỗ lực của toàn ngành Tài chính, thể chế tài chính sẽ không ngừng được hoàn thiện, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ảnh minh họa

Liên tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật tài chính

Ngay từ những ngày đầu giữ trọng trách “Tư lệnh” ngành Tài chính, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã luôn nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của chính sách, thể chế tài chính đối với sự phát triển của doanh nghiệp cũng như nền kinh tế. Bộ trưởng ví đây là “đường băng” tốt nhất tạo đà cho doanh nghiệp cất cánh.

Năm 2023 là năm có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Trong bối cảnh tình hình thế giới có những thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt khả năng dự báo khi xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Xây dựng chính sách, pháp luật về tài chính doanh nghiệp Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp cho phù hợp với chủ trương của Nghị quyết số 12-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 Khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, thực hiện chủ trương của Đảng, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ động, kịp thời đề xuất các giải pháp chính sách tài khoá, tổ chức triển khai quyết liệt, hoàn thành tốt các nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước (NSNN) đề ra, góp phần thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội và đời sống người dân. Trong kết quả được ghi nhận ấy, có những đóng góp quan trọng của công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật tài chính.

Đáng chú ý, năm 2023, Bộ Tài chính đã trình các cấp có thẩm quyền khối lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật, trong kế hoạch và phát sinh. Theo đó, đã trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Giá (sửa đổi) và thông qua 5 nghị quyết; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 2 nghị quyết; trình Chính phủ ban hành 19 nghị định và đang xem xét ban hành 15 dự thảo nghị định; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 4 quyết định và đang xem xét ban hành 2 quyết định; đồng thời ban hành theo thẩm quyền 64 thông tư trong lĩnh vực tài chính – ngân sách.

Đặc biệt, thực hiện Quyết định số 2114/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã triển khai thực hiện các báo cáo nghiên cứu rà soát các luật và phối hợp với các cơ quan có liên quan để trình cấp có thẩm quyền xem xét đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh giai đoạn 2023-2025 đối với Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), dự án Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), dự án Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (sửa đổi).

Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về nghiên cứu, rà soát đối với: Luật Thuế bảo vệ môi trường; Luật Thuế tài nguyên; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Thuế thu nhập cá nhân; Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; Luật Quản lý thuế và Luật NSNN. Trên cơ sở kết luận Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ khẩn trương nghiên cứu để lập đề nghị xây dựng các Luật và báo cáo cấp có thẩm quyền đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Kịp thời đáp ứng khi thực tiễn cần

Mặc dù nhiệm vụ xây dựng thể chế của Bộ Tài chính là khá nặng nề với số lượng văn bản chủ trì soạn thảo hoặc ban hành lớn (thường chiếm khoảng 1/4 -1/3 khối lượng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan thuộc Chính phủ), có nội dung phức tạp, nhưng Bộ Tài chính luôn bảo đảm tiến độ hoàn thành.

Việc hoàn thiện, xây dựng thế chế pháp luật tài chính góp phần tác động tích cực đến đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, đối phó linh hoạt với các thách thức do khủng hoảng và suy thoái kinh tế đặt ra, kịp thời tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội.

Trả lời báo chí mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, công tác xây dựng pháp luật trong lĩnh vực tài chính từng bước tiếp cận thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu hội nhập, góp phần hiện đại hóa quản lý tài chính, đảm bảo yêu cầu về cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Chiến lược tài chính đến năm 2030 của ngành Tài chính đặt mục tiêu tổng quát giai đoạn này là: xây dựng nền tài chính quốc gia phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia; thực hiện chính sách động viên hợp lý, cải thiện dư địa tài khóa, tạo điều kiện thuận lợi để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính.

Chính sách pháp luật tài chính đã góp phần quan trọng, giải quyết hài hòa các vấn đề phát triển kinh tế, xã hội và môi trường, đảm bảo an ninh quốc phòng và an sinh xã hội gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030.

Sửa nhiều quy định quan trọng cơ cấu lại thu ngân sách Năm 2024

 Bộ Tài chính dự kiến sẽ trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV cho ý kiến đối với nhiều dự án luật như: Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Dự án Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (sửa đổi). Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ hoàn thành có chất lượng chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ và Bộ Tài chính. Dự kiến trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành khoảng 50 nghị định, quyết định và các đề án khác; ban hành theo thẩm quyền khoảng gần 100 thông tư. Có thể thấy nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện thể chế tài chính trong giai đoạn tới là hết sức nặng nề, với yêu cầu ngày càng cao, đòi hỏi ngành Tài chính phải tiếp tục nỗ lực hơn nữa hoàn thiện thể chế tài chính. Đối với pháp luật về thuế, thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách thu gắn với cơ cấu lại thu NSNN theo hướng bao quát các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thực tiễn, các cam kết hội nhập và thông lệ quốc tế tốt; nghiên cứu xây dựng mức thuế suất hợp lý, bảo đảm tính công bằng, trung lập của hệ thống chính sách thuế; tăng tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu NSNN, bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa thuế gián thu và thuế trực thu. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát, điều chỉnh chính sách ưu đãi thuế, loại bỏ các ưu đãi thuế không còn phù hợp với yêu cầu phát triển; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội trong các sắc thuế, khoản thu; thực hiện các giải pháp về thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển kinh tế, đảm bảo cân đối tài chính – NSNN; hoàn thiện cơ chế, chính sách thuế khuyến khích phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chính sách thu ngân sách đối với đất đai, tài sản, tài nguyên… Đối với pháp luật về tài chính, ngân sách, thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi Luật NSNN, đổi mới phân cấp NSNN theo hướng bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, nâng cao tính chủ động, tự chủ của ngân sách địa phương, phù hợp với trình độ phát triển của nền kinh tế, phấn đấu đến năm 2025, tỷ trọng thu nội địa đạt trên 85% tổng thu NSNN; từng bước bỏ phương thức quản lý lồng ghép giữa các cấp NSNN…

Minh Anh