Thứ ba 13/05/2025 14:39
Hotline: 024.355.63.010
Góc nhìn Chuyên gia

Năm 2023: Khả năng cắt lỗ của các hãng hàng không Việt còn mong manh

24/02/2023 18:15
Tại Tọa đàm “Khơi thông cơ chế thị trường, tiếp sức hàng không Việt", chiều 24/2, TS Cấn Văn Lực cho rằng, dù đứng trước nhiều cơ hội nhưng khả năng cắt lỗ của các hãng hàng không Việt trong năm 2023 còn mong manh.

Theo TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, dự báo triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2023 tiếp tục tăng trưởng tốt (dự báo ở mức 6-6,5%, thấp hơn mức 8,02% trong năm 2022, song vẫn là mức cao so với thế giới khoảng 2%). Tuy nhiên, áp lực lạm phát còn gia tăng đến hết quý 1/2023 và dự báo CPI bình quân cả năm khoảng 4-4,5% (trong mục tiêu đề ra).Việt Nam có quy mô dân số đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN (hiện khoảng 100 triệu người), tuy nhiên chỉ có 5 hãng hàng không đang hoạt động. Quy mô thị trường lớn, với số lượng các hãng hàng không ít so với các nước trong khu vực (như Thái Lan hơn 70 triệu người với 14 hãng hàng không; Philippines hơn 100 triệu người, với 10 hãng hàng không). Bên cạnh đó, GDP đầu người ngày càng tăng và mức sống người dân ngày càng cải thiện; tầng lớp trung lưu gia tăng nhanh.

Ảnh minh họa
TS Cấn Văn Lực chia sẻ tại Tọa đàm “Khơi thông cơ chế thị trường, tiếp sức hàng không Việt".

“Theo đánh giá của các chuyên gia, ngành hàng không Việt Nam có mối tương quan cùng chiều với tăng trưởng GDP đầu người (GDP tăng 1% sẽ khiến ngành hàng không tăng 1,5-2%). Tăng trưởng thu nhập đầu người cao hơn (năm 2022 khoảng 4.110 USD/người/năm và dự báo tăng khoảng 6-7% giai đoạn 2023-2030) sẽ kích thích nhu cầu di chuyển bằng đường hàng không”, ông Lực cho biết.

Cũng theo chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, dòng vốn FDI tiếp tục tăng trưởng khá, thúc đẩy nhu cầu di chuyển cho mục đích công việc, mục đích cá nhân cũng như luân chuyển hàng hóa quốc tế.

Năm 2023, dự kiến vốn đăng ký vào Việt Nam đạt khoảng 29-30 tỷ USD, tăng 4-8%, vốn thực hiện đạt khoảng 24-25 tỷ USD, tăng 5-10%, trong bối cảnh triển vọng thương mại và đầu tư toàn cầu vẫn còn nhiều khó khăn.

“Trong những năm tới, dự báo dòng vốn FDI vào Việt Nam tiếp tục khả quan. Việt Nam đang dần trở thành trung tâm kết nối thế giới, với mức độ hội nhập sâu, khi đó, nhu cầu về vận chuyển bằng đường hàng không dự báo tiếp tục hồi phục và tăng cao trong các năm tới”, ông Lực dự báo.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp hàng không Việt đang phải đối diện với không ít rủi ro, thách thức.

Đối với rủi ro về dịch bệnh, ngành hàng không Việt rất nhạy cảm đối với khủng hoảng và các dịch bệnh. Mặc dù dịch bệnh hiện nay vẫn được kiểm soát trên phạm vi toàn cầu song vẫn không loại trừ bùng phát trở lại, hoặc phát sinh các dịch bệnh mới, khi đó sẽ ảnh hưởng lớn tới ngành hàng không do mức độ lây lan nếu xảy ra.

Ảnh minh họa
Khả năng cắt lỗ của các hãng hàng không Việt trong năm 2023 còn mong manh.

Đối với rủi ro về sự suy thoái của nền kinh tế, năm 2023, kinh tế toàn cầu được dự báo tăng trưởng thấp (khoảng 2%), lạm phát vẫn ở mức cao (5,2%). Một số nền kinh tế lớn có nguy cơ rơi vào suy thoái (dù mức độ nhẹ và trong thời gian ngắn), ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại, vận chuyển hành khách và hàng hóa bằng đường hàng không. Tuy nhiên, kinh tế thế giới dự báo sẽ lấy lại đà tăng trưởng từ năm 2024 (tăng khoảng 2,7-3%) và lạm phát tiếp tục giảm (khoảng 3-3,5% năm 2024).

Về thách thức quá tải các cảng hàng không, theo ông Lực, hiện nay, hạ tầng hàng không đang bị quá tải khi tổng công suất thiết kế của 21 cảng hàng không đạt 96 triệu lượt khách/năm; trong khi lượng hành khách hiện tại đã gần vượt quá công suất thiết kế.

Đặc biệt, các doanh nghiệp hàng không Việt đang phải đối mặt với sức ép cạnh tranh. Xu hướng tự do hóa ngành hàng không, đặc biệt là Hiệp định mở cửa bầu trời ASEAN mở ra tiềm năng to lớn, nhưng cũng tạo ra áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn từ các DN quốc tế, khi các doanh nghiệp hàng không Việt Nam dần mất sự bảo hộ của Chính phủ.

Mặc dù hiện nay, doanh nghiệp FDI nước ngoài chỉ được sở hữu tối đa 30% doanh nghiệp hàng không, tuy nhiên với chính sách mở cửa bầu trời ASEAN cho phép các hãng hàng không bay tự do khắp các nước thành viên ASEAN trong một thị trường vận tải hàng không thống nhất sẽ tạo ra nhiều áp lực cạnh tranh hớn với các hãng hàng không trong nước. Trên khía cạnh đó, rủi ro cạnh tranh trong ngành hàng không được đánh giá ở mức khá cao.

Ngoài ra, mặc dù giá xăng dầu hiện đã giảm mạnh so với mức đỉnh giữa năm 2022 nhưng dự báo vẫn duy trì ở mức cao và diễn biến khó lường, biến động với biên độ giao động lớn. Trong năm 2022, giá dầu Brent và giá xăng Jet đã tăng cao bất thường, làm ảnh hưởng tới hoạt động của các doanh nghiệp hàng không. Theo đánh giá của Corrine Png (2019), nếu giá xăng máy bay tăng 1%, thì lợi nhuận của Vietnam Airlines có thể giảm 6% tương ứng.

“Với những điểm mạnh, cũng như các rủi ro, thách thức đã nêu, dự báo ngành hàng không Việt Nam năm 2023 sẽ là một trong những ngành có mức tăng trưởng nhanh. Tuy nhiên, với giá nguyên nhiên liệu còn ở mức cao, lãi suất còn cao trong khi khả năng phục hồi đạt gần mức trước dịch đến cuối năm 2023 thì khả năng cắt lỗ của các hãng hàng không Việt lớn như Vietnam Airlines, Vietjet, Bamboo Airways… còn khá mong manh”, ông Lực dự báo.

Đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp hàng không, ông Lực cho rằng, hiện nay, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp thuận tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 1/1/2023. Bộ Công Thương đang đề xuất điều chỉnh về thời gian điều hành giá xăng dầu (giảm 10 ngày xuống 7 ngày và quy định vào ngày thứ năm hàng tuần, không kể ngày nghỉ lễ) đảm bảo giá xăng dầu bám sát hơn với diễn biến giá xăng dầu trên thị trường thế giới. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đang đề xuất giãn hoãn một số loại thuế, tiền thuê đất… trong năm 2023, với tổng số tiền thuế đề nghị gia hạn khoảng 110.000 tỷ đồng (tương ứng chi phí cơ hội khoảng 3.200 tỷ đồng).

Tuy nhiên, để hỗ trợ doanh nghiệp hàng không Việt, ông Lực khuyến nghị: Việc duy trì chính sách giảm tiền thuê đất, mặt nước; giãn hoãn tiền thuế; giảm một số loại phí dịch vụ tại các cảng hàng không như năm 2022 là cần thiết. Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải có thể cho phép mức độ giảm phù hợp, đảm bảo hài hòa, chia sẻ khó khăn để vượt qua thách thức, nuôi dưỡng nguồn thu.

“Do thị trường hàng không Việt ngày càng trở nên cạnh tranh hơn, hội nhập quốc tế sâu rộng hơn, nên việc dùng các biện pháp hành chính như áp giá trần, giá sàn hay đưa qui định về giá, phí vào Luật giá sửa đổi cần phải hết sức cân nhắc, hạn chế can thiệp sâu bằng các biện pháp hành chính đối với lĩnh vực này. Và đáp lại, các doanh nghiệp hàng không cần trở nên minh bạch, chuyên nghiệp hơn nữa”, ông Lực khuyến nghị.

Hoài Anh

Bài liên quan
Tin bài khác
Ông Phan Đức Hiếu: Nghị quyết số 68 sẽ mở ra “cú huých” lớn cho doanh nghiệp tư nhân

Ông Phan Đức Hiếu: Nghị quyết số 68 sẽ mở ra “cú huých” lớn cho doanh nghiệp tư nhân

Ông Phan Đức Hiếu kỳ vọng Nghị quyết 68 sẽ tạo bước ngoặt cải cách thể chế, giúp doanh nghiệp tư nhân thoát khỏi rào cản “xin – cho”, tiếp cận đất đai, vốn, và phát triển bền vững.
TS. Võ Trí Thành: "Kinh tế tư nhân phải trở thành trụ cột thực sự của nền kinh tế

TS. Võ Trí Thành: "Kinh tế tư nhân phải trở thành trụ cột thực sự của nền kinh tế

Nghị quyết 68-NQ/TW xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh đã có những phân tích với DNHN về cải cách đột phá để khu vực này bứt phá.
Luật hóa Nghị quyết 68 “cấp cứu” mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Luật hóa Nghị quyết 68 “cấp cứu” mặt bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Theo TS. Trần Xuân Lượng, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu Đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam, không có đất thì mọi hỗ trợ khác đều là hình thức. Luật hóa Nghị quyết 68 chính là cách cấp cứu năng lực nội sinh của nền kinh tế.
TS. Võ Trí Thành: "Tiêu dùng là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế"

TS. Võ Trí Thành: "Tiêu dùng là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế"

Theo TS. Võ Trí Thành, Việt Nam đang thiếu các nghiên cứu khoa học vững chắc để xây dựng chính sách tiêu dùng hiệu quả, trong khi khẩu hiệu lại chiếm ưu thế.
Thích ứng nhanh - Chìa khóa để doanh nghiệp Việt vượt thách thức thuế đối ứng

Thích ứng nhanh - Chìa khóa để doanh nghiệp Việt vượt thách thức thuế đối ứng

Trong khi chính phủ đàm phán thương mại với Mỹ, doanh nghiệp Việt cần sẵn sàng kịch bản ứng phó để giảm thiểu rủi ro và duy trì hoạt động ổn định.
Ứng dụng AI và dữ liệu thông minh là xu hướng không thể đảo ngược

Ứng dụng AI và dữ liệu thông minh là xu hướng không thể đảo ngược

Đây là nhận định của ông Lê Hồng Quang khi nói về ứng dụng AI và dữ liệu thông minh- hướng đi tất yếu giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao hiệu quả, ra quyết định và tối ưu nguồn lực.
Tài chính xanh – xu hướng mới định hình chiến lược đầu tư doanh nghiệp

Tài chính xanh – xu hướng mới định hình chiến lược đầu tư doanh nghiệp

Tín dụng xanh đang trở thành một trong những xu hướng tài chính quan trọng tại Việt Nam, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dài hạn, chi phí hợp lý nhằm phát triển bền vững. Tuy nhiên, hành trình thúc đẩy tín dụng xanh vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức: từ khung pháp lý chưa hoàn chỉnh, năng lực thẩm định hạn chế, đến rào cản về lãi suất và nhận thức môi trường. Trong bối cảnh đó, việc tháo gỡ các nút thắt, hoàn thiện chính sách và tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận tín dụng xanh trở thành nhiệm vụ cấp thiết. Dưới đây là góc nhìn của ông Nguyễn Bá Hùng – Chuyên gia Kinh tế trưởng tại Việt Nam, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), về triển vọng, khó khăn và giải pháp phát triển tín dụng xanh tại Việt Nam.
Cảnh báo về sự "lệch pha" giữa tăng trưởng GDP và tỷ trọng chi tiêu hộ gia đình

Cảnh báo về sự "lệch pha" giữa tăng trưởng GDP và tỷ trọng chi tiêu hộ gia đình

Theo ông Trần Anh Thắng – Thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), người tiêu dùng đang dần thắt chặt hầu bao hoặc thiếu niềm tin vào triển vọng thu nhập và thị trường.
Mức sinh thấp và già hóa dân số nhanh là bài toán cần lời giải kịp thời của Việt Nam

Mức sinh thấp và già hóa dân số nhanh là bài toán cần lời giải kịp thời của Việt Nam

Trong bối cảnh dân số toàn cầu đang biến chuyển nhanh chóng, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế. Đặc biệt, mức sinh thấp và tốc độ già hóa đang đặt ra những yêu cầu cấp thiết cho các chính sách dân số. Phóng viên DNHN đã có cuộc trao đổi với ông Matt Jackson - Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
PGS.TS Nguyễn Văn Thành: Cần sớm xây dựng một chiến lược khoa học công nghệ rõ ràng, dài hạn và có định hướng cụ thể

PGS.TS Nguyễn Văn Thành: Cần sớm xây dựng một chiến lược khoa học công nghệ rõ ràng, dài hạn và có định hướng cụ thể

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Thành, tầm quan trọng của việc xây dựng chiến lược khoa học công nghệ rõ ràng và dài hạn. Theo đó, Cần xác định các danh mục cụ thể để phát triển tốt lĩnh vực này.
TS. Cấn Văn Lực: “Thị trường vốn cần thiết kế riêng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ”

TS. Cấn Văn Lực: “Thị trường vốn cần thiết kế riêng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ”

Trong cuộc trao đổi với phóng viên DNHN, TS. Cấn Văn Lực – Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia – cho rằng, để thị trường vốn phát huy tốt vai trò hỗ trợ khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), cần sự đồng hành từ cả tổ chức tài chính và chính bản thân doanh nghiệp.
PGS. TS Phan Đăng Tuất: Phát triển công nghệ phải đúng, trúng và không manh mún

PGS. TS Phan Đăng Tuất: Phát triển công nghệ phải đúng, trúng và không manh mún

PGS. TS Phan Đăng Tuất cho rằng, Việt Nam cần sử dụng hiệu quả ngân sách 3% GDP để phát triển công nghệ, tập trung đúng lĩnh vực trọng yếu, tránh lãng phí nguồn lực và xây dựng nền tảng tự chủ kỹ thuật.
TS. Nguyễn Văn Đính: Gỡ vướng cấp chứng chỉ môi giới là mệnh lệnh thị trường

TS. Nguyễn Văn Đính: Gỡ vướng cấp chứng chỉ môi giới là mệnh lệnh thị trường

Theo TS. Nguyễn Văn Đính ngành môi giới đang bị kìm hãm bởi điểm nghẽn tổ chức thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề, cần tháo gỡ ngay để khơi thông dòng chảy nhân lực thị trường bất động sản .
Cải thiện sức mua phải bắt đầu từ thu nhập và khâu phân phối hàng hóa

Cải thiện sức mua phải bắt đầu từ thu nhập và khâu phân phối hàng hóa

Muốn phục hồi sức mua bền vững, cần bắt đầu từ việc nâng cao thu nhập cho người lao động, chấn chỉnh hệ thống phân phối hàng hóa, và xử lý triệt để vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng đang làm xói mòn niềm tin người tiêu dùng, theo ông Vũ Vinh Phú - nguyên Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội.
Việt Nam có thể thu 50 tỷ USD/năm nhờ nuôi cá biển công nghiệp

Việt Nam có thể thu 50 tỷ USD/năm nhờ nuôi cá biển công nghiệp

Với tiềm năng từ 1 triệu km2 từ diện tích biển, Việt Nam có thể sản xuất 10 triệu tấn cá mỗi năm, tương đương 50 tỷ USD nếu phát triển nuôi thủy sản theo hướng công nghiệp hóa.