Trong bối cảnh giáo dục Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ theo hướng hiện đại, tỉnh Lào Cai nổi lên như một địa phương tiên phong trong việc kết hợp ba trụ cột: môi trường xanh – văn hóa đọc – công nghệ số. Tại Trường Mầm non Vạn Hòa (phường Lào Cai), mô hình “Thư viện Xanh trong thời đại số” cùng với hệ thống lớp học xanh – sạch – đẹp đang cho thấy một hướng đi mới, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và công nghệ, giữa phương pháp giáo dục nhân văn và tư duy hiện đại.
![]() |
| Hội thi “Lớp học Xanh – Sạch – Đẹp – Hạnh phúc” với sự hưởng ứng của đại diện Ban phụ huynh và tập thể giáo viên nhà trường |
Điều tạo nên dấu ấn tại Vạn Hòa không chỉ là những không gian học tập được trang trí sinh động mà là cách nhà trường đưa yếu tố xanh vào trong triết lý giáo dục. Với trẻ mầm non, môi trường không chỉ là nơi học mà còn là tác nhân trực tiếp hình thành cảm xúc, thói quen và khả năng nhận biết thế giới. Một lớp học được thiết kế hài hòa giữa màu sắc, ánh sáng và vật liệu gần gũi sẽ nuôi dưỡng cảm giác an toàn, hứng thú và giúp trẻ khám phá tự nhiên một cách tự nhiên nhất. Chủ trương xây dựng “ngôi trường xanh” tại Vạn Hòa vì thế mang ý nghĩa sâu sắc, đặt trọng tâm vào phát triển nhân cách trẻ thay vì chỉ tập trung vào kiến thức.
![]() |
| Không gian học tập được nhà trường trang trí sinh động |
Trong chiến lược đó, Thư viện Xanh trong thời đại số đóng vai trò trụ cột, thể hiện rõ tầm nhìn của nhà trường trong việc hình thành văn hóa đọc. Phát biểu tại lễ khánh thành, cô Tăng Thị Kim Oanh – Hiệu trưởng Trường Mầm non Vạn Hòa – nhấn mạnh rằng trẻ nhỏ ngày nay tiếp cận thiết bị điện tử rất sớm, do đó việc xây dựng không gian đọc hấp dẫn, an toàn, gần gũi thiên nhiên là cách quan trọng để định hướng thói quen đọc đúng đắn. Theo cô Kim Oanh, thư viện xanh là tâm huyết được ấp ủ lâu dài, được triển khai sau quá trình khảo sát kỹ lưỡng về điều kiện khuôn viên, nhu cầu đọc của trẻ và khả năng đáp ứng của giáo viên.
![]() |
| Môi trường giáo dục luôn được lãnh đạo phường Lào Cai quan tâm và chỉ đạo |
Không gian thư viện được xây dựng theo bốn tiêu chí: xanh, sạch, đẹp và hấp dẫn. Từ khu nhà để xe cũ, nhà trường đã cải tạo thành không gian đọc mở với bàn ghế thấp, giá sách bằng tre nứa, thảm cỏ nhân tạo, cây xanh và các góc kể chuyện sinh động. Trẻ có thể đọc, nghe kể chuyện, xem tranh minh họa hoặc tham gia hoạt động trải nghiệm ngay trong không gian thư viện, tạo sự kết nối tự nhiên giữa vui chơi và học tập.
![]() |
| Góc thiên nhiên xanh mát - Không gian học tập cho trẻ |
Đáng chú ý, Vạn Hòa không chỉ dừng ở thư viện truyền thống mà chủ động phát triển thư viện số – một bước chuyển quan trọng giúp trẻ tiếp cận tri thức theo hình thức hiện đại. Nhà trường đã xây dựng kho học liệu số gồm sách nói, video truyện, truyện tranh minh họa và truyện đọc chậm. Các mã QR được dán trên mỗi cuốn sách hoặc trong góc đọc để trẻ có thể quét và nghe truyện trực tiếp bằng thiết bị giáo viên quản lý. Giáo viên thiết kế video truyện bằng các ứng dụng số, sử dụng giọng đọc AI kết hợp giọng đọc của chính mình nhằm tăng tính hấp dẫn và sự gần gũi với trẻ. Một số trò chơi tương tác theo nội dung truyện cũng được xây dựng để củng cố kiến thức, giúp trẻ vừa học vừa trải nghiệm.
![]() |
| Mô hình thư viện số – một bước chuyển quan trọng giúp trẻ tiếp cận tri thức theo hình thức hiện đại. |
Cách làm này không chỉ đưa công nghệ vào giáo dục một cách tự nhiên mà còn giúp trẻ làm quen với kỹ năng số trong môi trường sư phạm an toàn. Mỗi mã QR, mỗi video truyện trở thành cầu nối giữa trường học và gia đình khi phụ huynh cũng được cung cấp tài liệu để đọc và kể chuyện cho con tại nhà. Từ đó, văn hóa đọc không chỉ tồn tại trong khuôn viên trường học mà lan tỏa đến đời sống gia đình – yếu tố quan trọng tạo nên giá trị bền vững.
Những kết quả đạt được tại Vạn Hòa rất rõ rệt. Trẻ hứng thú hơn với sách, mạnh dạn kể chuyện, mô tả tranh và trao đổi về nội dung truyện. Khả năng ngôn ngữ, vốn từ và sự tự tin được cải thiện đáng kể. Trẻ biết chọn sách phù hợp, giữ gìn sách và chia sẻ với bạn bè, hình thành thói quen đọc mang tính chủ động. Kho sách truyện của trường ngày càng phong phú nhờ sự đóng góp của phụ huynh, giáo viên và cộng đồng, tạo nên một môi trường đọc giàu tính nhân văn. Mô hình được triển khai đến tất cả nhóm lớp và trở thành hoạt động thường xuyên, góp phần xây dựng “trường học hạnh phúc” tại địa phương.
![]() |
| Các hoạt động xã hội giúp trẻ mạnh dạn, tự nhiên trong các tiết học |
Nhìn rộng ra, câu chuyện của Trường Mầm non Vạn Hòa phản ánh xu hướng tất yếu: giáo dục mầm non muốn phát triển bền vững phải dựa trên ba yếu tố cốt lõi – môi trường, văn hóa đọc và công nghệ. Khi ba yếu tố này được kết hợp hài hòa, trẻ vừa được nuôi dưỡng cảm xúc, vừa phát triển trí tuệ, vừa hình thành kỹ năng số – ba năng lực quan trọng cho thế hệ công dân tương lai.
Lào Cai, với mô hình thực tế tại Vạn Hòa, đang cho thấy cách làm sáng tạo và phù hợp với điều kiện địa phương. Đây không chỉ là thành quả của một ngôi trường mà là dấu hiệu cho thấy giáo dục mầm non tại tỉnh đã bước vào giai đoạn phát triển mới: bền vững hơn, hiện đại hơn và nhân văn hơn.