Chủ nhật 19/10/2025 14:46
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử: Khó hay dễ?

15/07/2025 16:16
Đã có những trường hợp bị truy thu nhầm vì thiếu hiểu biết hoặc hiểu sai quy định, khiến nhiều người lo ngại mọi khoản tiền được chuyển vào tài khoản ngân hàng có thể bị quy là thu nhập và phải chịu thuế.

9 giao dịch chuyển khoản không phải đóng thuế

Hiện nay, khi cơ quan chức năng siết chặt quản lý dòng tiền cá nhân, nhiều người lo ngại mọi khoản tiền được chuyển vào tài khoản ngân hàng đều có thể bị quy là thu nhập và phải chịu thuế. Thực tế đã có những trường hợp bị truy thu nhầm chỉ vì thiếu hiểu biết hoặc hiểu sai quy định.

Tại chương trình toạ đàm “Phát triển kinh tế tư nhân: minh bạch, tối ưu thuế và kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử”, tổ chức mới đây, Luật sư Đào Văn Hưng - Viện trưởng Viện khoa học pháp lý và phát triển doanh nghiệp (ILC) – cho rằng, không phải bất cứ khoản tiền nào chuyển vào tài khoản cũng đều bị đánh thuế.

Theo ông Hưng, có ít nhất 9 trường hợp phổ biến nếu giao dịch rõ ràng, minh bạch, người nhận tiền sẽ hoàn toàn không phát sinh nghĩa vụ thuế. Nắm rõ những trường hợp này giúp người dân yên tâm hơn khi thực hiện giao dịch tài chính, tránh tâm lý lo lắng không cần thiết.

Kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử: Khó hay dễ?
Theo Luật sư Đào Văn Hưng - Viện trưởng ILC - có ít nhất 09 trường hợp phổ biến nếu giao dịch rõ ràng, minh bạch, người nhận tiền sẽ hoàn toàn không phát sinh nghĩa vụ thuế.

1. Vay mượn giữa người thân, bạn bè không tính vào thu nhập chịu thuế

Các khoản tiền nhận từ người thân hoặc bạn bè để vay mượn, hỗ trợ tài chính, được pháp luật công nhận là giao dịch dân sự, không cấu thành thu nhập nên không phải nộp thuế. Để rõ ràng, người gửi nên ghi chú nội dung như: “cho vay”, “hỗ trợ tạm thời” hoặc “chuyển khoản mượn tiền”.

2. Nhận tiền đáo hạn ngân hàng không bị tính thuế

Trong quá trình đáo hạn khoản vay, người thân hoặc bạn bè có thể chuyển tiền vào tài khoản để tất toán khoản vay trước khi vay lại. Đây là thao tác kỹ thuật, không tạo ra thu nhập thực nên không phát sinh nghĩa vụ thuế.

3. Nhận kiều hối từ nước ngoài miễn thuế theo quy định

Các khoản tiền người thân gửi từ nước ngoài về, hay còn gọi là kiều hối, được nhà nước miễn thuế nhằm thúc đẩy nguồn kiều hối đổ về trong nước. Điều kiện là khoản tiền được chuyển thông qua các kênh chính thức như ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính hợp pháp.

4. Thu hộ, chi hộ không phải kê khai thu nhập cá nhân

Những người làm nghề giao hàng (shipper), thu hộ tiền hàng (COD) hoặc thực hiện chi hộ theo ủy quyền (như nhân viên thu tiền hộ công ty) không cần khai báo thu nhập, bởi đây chỉ là hoạt động trung gian, không tạo ra thu nhập cá nhân thực tế.

5. Nhận – chuyển tiền giúp không thu phí không phát sinh thuế

Nếu chỉ giúp người khác chuyển tiền mà không thu phí, khoản tiền đó không bị xem là thu nhập và không bị đánh thuế. Tuy nhiên, nếu có thu phí dịch vụ, phần thu nhập từ phí này có thể bị tính thuế khoảng 5–7%.

6. Nhận tiền bán nhà đất đã hoàn tất nghĩa vụ thuế trước đó

Khi bán bất động sản, nếu các khoản thuế liên quan như thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ… đã được hoàn thành đầy đủ, việc nhận tiền thanh toán sau đó không bị tính thuế thêm. Ngược lại, nếu bị phát hiện khai giá thấp nhằm trốn thuế, cơ quan chức năng sẽ tiến hành truy thu phần thuế thiếu hụt.

7. Chuyển tiền lương sau thuế cho người thân không bị đánh thuế lại

Tiền lương đã khấu trừ đầy đủ nghĩa vụ thuế, sau khi chuyển cho người thân như vợ, chồng, cha mẹ… sẽ không bị coi là thu nhập mới, do đó không phải chịu thêm thuế. Cần lưu giữ chứng từ, sao kê lương để làm căn cứ khi cần thiết.

8. Nhận lương từ nước ngoài đã đóng thuế tại nước sở tại

Người lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài, nếu đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế tại quốc gia sở tại, khi chuyển tiền về Việt Nam sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân, với điều kiện có đầy đủ giấy tờ chứng minh việc đã nộp thuế và thực hiện chuyển tiền qua kênh hợp pháp.

9. Cho vay cá nhân nhỏ lẻ không bị đánh thuế phần lãi

Trường hợp cho bạn bè, người thân vay tiền theo hình thức dân sự, nếu không có lãi hoặc lãi không đáng kể, không diễn ra thường xuyên thì không bị tính là hoạt động kinh doanh nên không phải chịu thuế. Tuy nhiên, nếu cho vay tổ chức, doanh nghiệp và có lãi định kỳ, phần lãi thu được có thể bị đánh thuế 5%.

Tuy nhiên, ông Hưng lưu ý, các giao dịch chuyển tiền hiện nay ngày càng được cơ quan chức năng theo dõi chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch tài chính. Nhưng không phải khoản tiền nào vào tài khoản cũng bị đánh thuế. Hiểu rõ 9 trường hợp được miễn thuế trên sẽ giúp người dân và người lao động tự tin, tránh được rủi ro pháp lý không đáng có.

Để đảm bảo an toàn khi giao dịch: Luôn ghi rõ nội dung chuyển khoản. Lưu giữ hóa đơn, hợp đồng, giấy tờ liên quan nếu có. Tham khảo ý kiến luật sư hoặc kế toán trong các giao dịch giá trị lớn hoặc lặp lại nhiều lần.

Những điểm mới về Luật Thuế giá trị gia tăng

Theo ông Đào Văn Hưng, một số điểm mới Nghị định 181/2025/ NĐ-CP hướng dẫn Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) có hiệu lực từ 01/7/2025, mà các hộ kinh doanh, doanh nghiệp cần lưu ý.

Kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử: Khó hay dễ?
Các luật sư trao đổi với doanh nghiệp về các quy định mới về thuế GTGT, hóa đơn, chứng từ...

Hàng hóa mua vào từ 5 triệu phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt

Trước đây, hàng hoá, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 20 triệu đồng thì không cần có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để khấu trừ thuế GTGT theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật thuế GTGT 2008 (đã hết hiệu lực).

Theo quy định mới tại Điều 26 Nghị định 181, cơ sở kinh doanh phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào (bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu) từ 5 triệu đồng trở lên đã bao gồm thuế GTGT.

Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt là chứng từ chứng minh việc thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của Nghị định số 52/2024/NĐ-CP.

Trường hợp mua hàng hóa, dịch vụ của một người nộp thuế có giá trị dưới 5 triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày có tổng giá trị từ 5 triệu đồng trở lên thì chỉ được khấu trừ thuế đối với trường hợp có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.

Quy định cụ thể thời điểm xác định thuế GTGT đối với hàng hóa xuất khẩu, hàng hóa nhập khẩu, một số hàng hóa dịch vụ khác:

Theo Điều 15, 16 Nghị định 181:

  • Đối với hàng hóa xuất khẩu, thời điểm xác định thuế GTGT do người bán tự xác định nhưng chậm nhất không quá ngày làm việc tiếp theo kể từ ngày hàng hóa được thông quan theo quy định của pháp luật về hải quan.
  • Đối với hàng hóa nhập khẩu: thời điểm xác định thuế GTGT là thời điểm xác định thuế nhập khẩu theo quy định của pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Bổ sung hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất GTGT 5% - Điều 31 Nghị định 181: Cơ sở kinh doanh chỉ sản xuất hàng hóa, cung cấp dịch vụ chịu thuế thuế GTGT 5% nếu có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ từ 300 triệu đồng trở lên sau 12 tháng liên tục hoặc 04 quý liên tục thì được hoàn thuế GTGT…

Quy định mới về hóa đơn, chứng từ: Theo Khoản 6, Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP (Nghị định 70) (sửa Điều 9 Nghị định 123/2020/NĐ-CP) về thời điểm lập hóa đơn:

  • Thời điểm lập hóa đơn đối với bán hàng hóa (bao gồm cả bán, chuyển nhượng tài sản công và bán hàng dự trữ quốc gia) là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
  • Đối với xuất khẩu hàng hóa (bao gồm cả gia công xuất khẩu), thời điểm lập hóa đơn thương mại điện tử, hóa đơn GTGT điện tử hoặc hóa đơn bán hàng do người bán tự xác định nhưng chậm nhất không quá ngày làm việc tiếp theo kể từ ngày hàng hóa được thông quan theo quy định của pháp luật về hải quan.
  • Thời điểm lập hóa đơn đối với cung cấp dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ (bao gồm vả cung cấp dịch vụ cho tổ chức, cá nhân nước ngoài) không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền. Trường hợp người cung cấp dịch vụ có thu tiền trước hoặc trong khi cung cấp dịch vụ thì thời điểm lập hóa đơn là thời điểm thu tiền (không bao gồm trường hợp thu tiền đặt cọc hoặc tạm ứng để đảm bảo thực hiện hợp đồng cung cấp các dịch vụ: Kế toán, kiểm toán, tư vấn tài chính thuế; thẩm định giá; khảo sát, thiết kế kỹ thuật; tư vấn giám sát; lập dự án đầu tư xây dựng)….

Về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế:

Theo khoản 8 Điều 1 Nghị định 70 (sửa Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP) mở rộng thêm đối tượng thực hiện: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 01 tỷ đồng trở lên, doanh nghiệp có hoạt động hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ cá nhân khác theo quy định về Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam) thì phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Tin bài khác
Ngành quỹ đầu tư Việt Nam đứng trước dư địa tăng trưởng lớn

Ngành quỹ đầu tư Việt Nam đứng trước dư địa tăng trưởng lớn

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu phục hồi và thị trường chứng khoán Việt Nam vừa được nâng hạng, ngành quỹ đầu tư trong nước đang có cơ hội lớn để bứt phá, chuyên nghiệp hóa và hội nhập sâu rộng với thị trường tài chính quốc tế.
Vì sao nói Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt phát triển Thủ đô?

Vì sao nói Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt phát triển Thủ đô?

Vì sao nói Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt phát triển Thủ đô trong kỷ nguyên mới? Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025–2030 ngày 17/10, ông Trần Anh Tuấn - Giám đốc Sở KH-CN đã có bài tham luận lý giải câu hỏi này.
Việt Nam mở rộng thị trường cá tra tại Brazil

Việt Nam mở rộng thị trường cá tra tại Brazil

Ngành cá tra Việt Nam đang mở rộng vị thế tại thị trường Brazil, một điểm đến tiềm năng mới ở Nam Mỹ với nhiều cơ hội tăng trưởng nhưng cũng không ít thách thức cần vượt qua.
Qualcomm đồng hành xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam

Qualcomm đồng hành xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam

Qualcomm Việt Nam, phối hợp cùng Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT), chính thức khởi động chương trình “Thử thách đổi mới sáng tạo Qualcomm Việt Nam 2026” (QVIC 2026).
Dệt may Việt Nam trong “vòng xoáy xanh” của thương mại toàn cầu

Dệt may Việt Nam trong “vòng xoáy xanh” của thương mại toàn cầu

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu chuyển dịch mạnh theo hướng phát triển bền vững, ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp bách phải “xanh hóa” toàn chuỗi giá trị từ nguyên liệu đến sản xuất và phân phối.
CEO Bùi Ngọc Quốc Hưng: AI "khép khoảng cách" kỹ năng, kiến tạo hệ sinh thái nhân sự bền vững

CEO Bùi Ngọc Quốc Hưng: AI "khép khoảng cách" kỹ năng, kiến tạo hệ sinh thái nhân sự bền vững

CEO CareerViet Bùi Ngọc Quốc Hưng cho hay, chiến lược dùng AI đang thu hẹp khoảng cách kỹ năng, kết nối doanh nghiệp với người trẻ, xây hệ sinh thái nhân sự cho thị trường lao động.
Xuất khẩu sầu riêng tăng gần 130%, doanh nghiệp tăng tốc về đích cuối năm

Xuất khẩu sầu riêng tăng gần 130%, doanh nghiệp tăng tốc về đích cuối năm

Xuất khẩu sầu riêng tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh, trở thành điểm sáng của ngành rau quả Việt Nam khi doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tận dụng cơ hội thị trường để bứt phá trong những tháng cuối năm.
Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl Hoàng Thị Mỹ Hạnh đề xuất phát triển để bền vững: Quản trị ba chân trời tăng trưởng, xây lực lượng lao động lai và coi AI như đồng sự.
Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Bà Trần Phương Liên cho rằng, giữ người giỏi không chỉ là phúc lợi, mà là trao quyền chọn học, lộ trình minh bạch, đánh giá công bằng và ứng dụng công nghệ phù hợp.
Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Bước ngoặt trong tư duy quản lý nhưng thiếu khung pháp lý cho gọi vốn cộng đồng

Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh: Bước ngoặt trong tư duy quản lý nhưng thiếu khung pháp lý cho gọi vốn cộng đồng

Hiện tại, Dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh chưa có quy định riêng cho hình thức huy động vốn cộng đồng, đặc biệt là các mô hình đầu tư tài sản số hoặc token hóa, theo Luật sư Hà Linh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội).
CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025". Vinamilk xuất sắc đứng Top 1 Khối Doanh nghiệp Lớn, khẳng định môi trường làm việc lý tưởng.
Doanh nghiệp thủy sản đột phá số hóa: Mục tiêu gỡ “thẻ vàng” IUU trước 2025

Doanh nghiệp thủy sản đột phá số hóa: Mục tiêu gỡ “thẻ vàng” IUU trước 2025

Doanh nghiệp thủy sản Việt Nam tăng tốc chuyển đổi số, minh bạch chuỗi cung ứng, hướng tới phát triển bền vững và gỡ “thẻ vàng” IUU, khẳng định uy tín cũng như danh dự quốc gia trên thị trường quốc tế.
Xuất khẩu hạt điều duy trì đà tăng trưởng vững chắc, hướng tới mốc 5 tỷ USD năm 2025

Xuất khẩu hạt điều duy trì đà tăng trưởng vững chắc, hướng tới mốc 5 tỷ USD năm 2025

Ngành điều Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn trầm lắng, duy trì đà tăng trưởng ổn định và hướng tới những kỷ lục mới trong năm 2025, dù phải đối mặt với nhiều thách thức về cạnh tranh và tiêu chuẩn thị trường quốc tế.
Bưởi Việt được "cấp visa": Bước tiến chinh phục thị trường khó tính toàn cầu

Bưởi Việt được "cấp visa": Bước tiến chinh phục thị trường khó tính toàn cầu

Sau nhiều năm nỗ lực mở cửa, trái bưởi Việt Nam đã chính thức hiện diện tại những thị trường khó tính nhất, mở ra cơ hội mới cho nông sản Việt vươn xa.
Doanh nghiệp Việt bứt tốc xuất khẩu sang Mỹ, vượt rào cản thuế đối ứng

Doanh nghiệp Việt bứt tốc xuất khẩu sang Mỹ, vượt rào cản thuế đối ứng

Hàng Việt đang bứt phá mạnh mẽ tại Mỹ, không chỉ nhờ chất lượng và uy tín mà còn nhờ chiến lược chuyển đổi sản xuất, mở rộng chuỗi cung ứng và nâng tầm thương hiệu quốc gia.