Thứ sáu 09/05/2025 17:40
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Khó khăn cho ngành thủy sản trước căng thẳng Nga - Ukraine

09/03/2022 08:42
Theo các chuyên gia thị trường của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), mặc dù tỷ trọng xuất khẩu các mặt hàng thủy sản Việt Nam sang Nga và Ukraine không lớn nhưng căng thẳng giữa hai nước đang tạo ra những hệ lụy mang tính dây

Dự báo xuất khẩu cá ngừ “giảm tốc”

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, tính đến hết năm 2021, Nga và Ukraine đều nằm trong số 20 thị trường nhập khẩu cá ngừ nhiều nhất của Việt Nam tính theo giá trị. Cả hai nước này đang nhập khẩu rất nhiều cá ngừ đông lạnh của Việt Nam.

Đối với Nga - thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn thứ 13 của Việt Nam, giá trị xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam trong 10 năm qua đã tăng từ 364.000 USD (năm 2012) lên hơn 14 triệu USD (năm 2021), tăng gấp hơn 39 lần. Mặc dù trong 5 năm trở lại đây, giá trị xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này không ổn định nhưng đang có xu hướng tăng và phục hồi tốt sau đại dịch.

Giá trị xuất khẩu cá ngừ sang Nga năm 2021 chiếm 2% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của cá nước, tăng 58% so với năm 2020 và cao hơn cả so với năm 2019, thời điểm trước khi bùng phát đại dịch COVID-19. Riêng tháng 1/2022, xuất khẩu cá ngừ sang thị trường Nga tăng 427% so với cùng kỳ.

Ảnh minh họa
Chế biến sản phẩm cá ngừ đại dương xuất khẩu tại nhà máy của Công ty Cổ phần Bá Hải (Phú Yên). Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN.

Trong khi đó, Ukraine là thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn thứ 19 của Việt Nam với giá trị xuất khẩu tăng gấp 58 lần trong 10 năm, từ mức 115 nghìn USD (năm 2012) lên 6,8 triệu USD (năm 2021); trong 5 năm trở lại đây, con số này tiếp tục gia tăng. Riêng năm 2021, giá trị xuất khẩu tăng 106% so với năm 2020, tăng gấp 3 lần so với năm 2019, chiếm tỷ trọng 1% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của cả nước.

Một số doanh nghiệp xuất khẩu cho biết, căng thẳng Nga - Ukraine khiến một số đơn hàng đã gửi đi phải quay trở lại, giao dịch xuất khẩu cá ngừ sang cả 2 nước nói trên đều phải tạm dừng do rủi ro về giao dịch ngân hàng. Chuỗi cung ứng cho sản xuất và xuất nhập khẩu bị đứt gãy. Các doanh nghiệp đang phải theo dõi tình hình để xử lý hàng tồn hoặc tìm cách xuất khẩu sang thị trường khác.

Bên cạnh đó, Nga và Ukraine là những nhà cung cấp dầu hướng dương quan trọng nhất cho thị trường toàn cầu, trong đó có cả Việt Nam. Nếu căng thẳng giữa Nga – Ukraine tiếp tục leo thang sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ngành cá ngừ. Hiện giá của hầu hết các loại dầu thực vật đều tăng lên mức cao nhất từ trước đến nay, trong khi các nhà chế biến cá ngừ đóng hộp đang phải đối mặt với giá dầu hướng dương tăng cao chưa từng có. Giá dầu hướng dương tăng cao sẽ đẩy chi phí sản xuất cá ngừ đóng hộp/túi tăng theo.

Chưa hết, giá dầu mỏ đã chịu áp lực từ đại dịch COVID-19 và tiếp tục tăng kể từ khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang. Dự kiến, chi phí nhiên liệu tăng cũng sẽ khiến chi phí đánh bắt tăng, đẩy giá cá ngừ nguyên liệu thô tăng theo. Giá cước vận chuyển đường biển đã tăng phi mã trong hai năm qua nhưng dự báo vẫn tiếp tục tăng cao hơn nữa. Đồng thời, các hãng tàu lớn đã thông báo không vận chuyển đi và đến Nga,

Trước tình hình này, Vasep nhận định, mặc dù hai thị trường Nga và Ukraine không chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam, nhưng trước những tác động hệ thống nói trên thì xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam những tháng tới sẽ “giảm tốc”.

Tôm, cá tra đi Nga gặp khó

Nga hiện đứng thứ 9 về nhập khẩu tôm của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 1% trong tổng giá trị xuất khẩu tôm của nước ta. Nga được coi là một trong những thị trường tiềm năng của tôm Việt Nam với nhu cầu tốt, cùng với lợi thế thuế quan từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh kinh tế Á Âu (VN-EAEUFTA).

Tuy nhiên, số doanh nghiệp được cấp phép xuất khẩu vào thị trường này còn hạn chế, thủ tục đăng ký phức tạp, thời gian xét duyệt kéo dài, các hàng rào phi thuế quan như quy định an toàn thực phẩm, kiểm dịch chất lượng của Nga khá chặt chẽ theo quy định riêng của nước này cũng như theo VN-EAEUFTA.

Theo ghi nhận của Vasep, những ngày gần đây, xuất khẩu tôm sang Nga đã bị ảnh hưởng bởi căng thẳng giữa Nga và Ukraine. Các lô hàng đi Nga đã xuất nhưng chưa biết có được thông quan hay không.

Với cá tra, Nga là một trong những thị trường tiềm năng và là điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu của Việt Nam năm 2021với giá trị đạt 32,5 triệu USD, tăng 72,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, sang năm 2022, xuất khẩu cá tra sang thị trường này ẩn chứa nhiều bất ổn. Tháng 1/2022, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Nga chỉ đạt 2,18 triệu USD, giảm 29,8% so với cùng kỳ năm 2021.

Theo phân tích của bà Tạ Hà, chuyên gia thị trường cá tra, từ trước tới nay, các doanh nghiệp cá tra Việt Nam vẫn coi Nga là thị trường nhiều tiềm năng và có nhu cầu lớn. Năm 2021 chính tác động và ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 mà nhu cầu nhập khẩu cá tra phile đông lạnh của Nga từ Việt Nam tăng mạnh.

Việt Nam là một trong 3 quốc gia cung cấp sản phẩm cá thịt trắng lớn nhất cho Nga (sau Argentina và Trung Quốc) và là nhà cung cấp cá tra đông lạnh độc tôn cho Nga. Tuy nhiên, từ đầu năm nay thì tình hình xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Nga đang tạm thời bị gián đoạn và gặp rất nhiều khó khăn.

Theo các doanh nghiệp, nhiều hãng tàu biển đã thông báo không nhận vận chuyển container hàng đi Nga vì rủi ro rất cao khi các lô hàng có thể bị giữ lại tại cảng Rotterdam (Hà Lan) trước khi tới được hai cảng biển lớn của Nga là Saint Petersburg và Vlapostok. Chính vì vậy, dù nhiều nhà nhập khẩu cá tra tại Nga mong muốn tiếp tục hợp tác nhưng doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phải tạm ngừng ký đơn hàng, theo dõi diễn biến mới để đưa ra quyết định nhằm giảm thiểu rủi ro đến mức thấp nhất.

Xuân Anh (TTXVN)

Tin bài khác
Sầu riêng Việt gặp “nút thắt vàng”: Cần gì để giữ vững ngôi vương 3,3 tỷ USD?

Sầu riêng Việt gặp “nút thắt vàng”: Cần gì để giữ vững ngôi vương 3,3 tỷ USD?

Để khẳng định và giữ vững vị thế sầu riêng Việt Nam trên thị trường quốc tế, ngành sầu riêng cần xây dựng một nền tảng pháp lý vững chắc, hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ và một cơ chế quản lý xuất khẩu minh bạch, linh hoạt, giúp vượt qua thách thức và nắm bắt cơ hội phát triển bền vững.
Toyota dự báo lợi nhuận giảm mạnh dưới tác động thuế quan

Toyota dự báo lợi nhuận giảm mạnh dưới tác động thuế quan

Toyota cảnh báo lợi nhuận năm tài khóa 2025–2026 sẽ giảm 21% do tác động từ thuế quan của Mỹ, trong bối cảnh hãng cân nhắc thương vụ thâu tóm lớn trị giá 42 tỷ USD.
Thúc đẩy công nghệ xanh – Động lực mới cho ngành giấy và bao bì

Thúc đẩy công nghệ xanh – Động lực mới cho ngành giấy và bao bì

Ngày 7/5, Triển lãm Quốc tế Giấy và Bao bì Việt Nam – VPPE 2025 chính thức khai mạc tại Trung tâm Triển lãm quốc tế WTC Expo (thành phố mới Bình Dương), thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Bộ Tài chính ban hành mức giá dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán

Bộ Tài chính ban hành mức giá dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán

Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 1541/QĐ-BTC về việc ban hành mức giá dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán, áp dụng tại Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) cùng các công ty con, và tại Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC).
Doanh nghiệp Mỹ phản ứng mạnh mẽ để đối phó với cuộc chiến thuế quan

Doanh nghiệp Mỹ phản ứng mạnh mẽ để đối phó với cuộc chiến thuế quan

Cuộc chiến thuế quan Mỹ – Trung bùng nổ từ đầu tháng 4/2025 đã khiến giới tài chính toàn cầu chao đảo, buộc các doanh nghiệp Mỹ như Apple, Amazon và Ford cấp tốc vận động hành lang để bảo vệ lợi ích.
Xuất khẩu rau quả “hụt hơi” đầu 2025, giảm gần 23%

Xuất khẩu rau quả “hụt hơi” đầu 2025, giảm gần 23%

Từng bứt phá mạnh mẽ vào cuối năm 2024, xuất khẩu rau quả của Việt Nam bất ngờ lao dốc trong quý I/2025. Kim ngạch giảm sâu tới 22,7% so với quý trước, chủ yếu do xuất khẩu sang Trung Quốc chậm lại, đặc biệt là với mặt hàng chủ lực sầu riêng.
Cuộc cách mạng trong quản trị hiệu suất của các “ông lớn” công nghệ

Cuộc cách mạng trong quản trị hiệu suất của các “ông lớn” công nghệ

Google, Microsoft và Meta đang siết quản trị hiệu suất, chi thưởng “mạnh tay” cho nhân viên xuất sắc và nghiêm khắc với nhân sự kém hiệu quả, phản ánh bước ngoặt văn hóa trong ngành công nghệ toàn cầu.
Chàng trai Ê Đê với giấc mơ đưa cà phê buôn làng ra thế giới

Chàng trai Ê Đê với giấc mơ đưa cà phê buôn làng ra thế giới

Từ bỏ nghề bác sĩ để trở về buôn làng, Y Pốt Niê đã viết nên câu chuyện truyền cảm hứng khi chinh phục thị trường quốc tế bằng hương vị cà phê và bản sắc văn hóa Ê Đê.
Tôm Việt “tăng tốc”, tập trung chế biến sâu nâng chất

Tôm Việt “tăng tốc”, tập trung chế biến sâu nâng chất

Sự phục hồi mạnh mẽ của các thị trường lớn đã giúp ngành tôm Việt Nam ghi nhận tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng trong quý I/2025. Tuy nhiên, rào cản thương mại, đặc biệt là từ Hoa Kỳ, đang đặt ra không ít áp lực cho các doanh nghiệp.
Bắt đầu giao dịch chứng khoán qua hệ thống KRX - nhà đầu tư hưởng lợi ?

Bắt đầu giao dịch chứng khoán qua hệ thống KRX - nhà đầu tư hưởng lợi ?

Sau hơn một thập kỷ chuẩn bị, thị trường chứng khoán Việt Nam chính thức bước sang một giai đoạn phát triển mới với việc triển khai hệ thống KRX.
Greg Abel — người kế nhiệm Warren Buffett và sứ mệnh duy trì bản sắc Berkshire Hathaway

Greg Abel — người kế nhiệm Warren Buffett và sứ mệnh duy trì bản sắc Berkshire Hathaway

Greg Abel sẽ chính thức thay thế Warren Buffett làm CEO Berkshire Hathaway vào cuối năm 2025. Ông được kỳ vọng duy trì văn hóa doanh nghiệp và thành tích đầu tư bền vững của tập đoàn hơn 1.000 tỷ USD này.
Sầu riêng xuất khẩu lao dốc, nguyên nhân do đâu ?

Sầu riêng xuất khẩu lao dốc, nguyên nhân do đâu ?

Khối lượng sầu riêng xuất khẩu của Việt Nam trong quý I/2025 đạt hơn 26.800 tấn, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ năm 2024, kéo kim ngạch lao dốc 61,1%. Đà giảm này chủ yếu đến từ việc Trung Quốc siết chặt kiểm soát chất lượng.
Apple đối mặt khoản thuế 900 triệu USD nếu sản xuất iPhone tại Ấn Độ

Apple đối mặt khoản thuế 900 triệu USD nếu sản xuất iPhone tại Ấn Độ

Apple cảnh báo các mức thuế mới của Mỹ có thể khiến hãng này thiệt hại tới 900 triệu USD, khi chuyển dây chuyền sản xuất iPhone sang Ấn Độ để giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.
Cách Bola Sokunbi biến 100.000 USD thành danh mục đầu tư 1 triệu USD

Cách Bola Sokunbi biến 100.000 USD thành danh mục đầu tư 1 triệu USD

Khám phá hành trình tài chính của Bola Sokunbi – người sáng lập Clever Girl Finance – từ 100.000 USD tiết kiệm đến danh mục đầu tư hơn 1 triệu USD, cùng chiến lược tài chính cá nhân hiệu quả và đa dạng hóa thông minh.
Vượt qua 350 startup, trợ lý AI Việt Nomi chiến thắng tại GITEX Asia 2025

Vượt qua 350 startup, trợ lý AI Việt Nomi chiến thắng tại GITEX Asia 2025

Trợ lý AI Việt Nomi không chỉ giúp người dùng tiết kiệm thời gian nhập liệu mà còn tối ưu hóa ngân sách, tăng hiệu quả chi tiêu lên đến 40% và hướng tới xây dựng thói quen tài chính bền vững.