Đưa khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo thành động lực phát triển ngành công nghiệp

Còn nhiều hạn chế cản đường phát triển

Tham dự hội nghị lần này có diện các đơn vị quản lý trong Bộ Công Thương; các viện, trường, hiệp hội và một số doanh nghiệp lớn. Chủ trì và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, ông Trương Thanh Hoài - Thứ trưởng Bộ Công Thương - cho biết: Ngành Công Thương là một trong các trụ cột đóng vai trò chủ lực trong hoạt động phát triển và tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với nâng cao năng lực cạnh tranh theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Hội nghị thúc đẩy hoạt động khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật lĩnh vực công nghiệp. Ảnh: Hán Hiển

Trong bối cảnh quốc tế, khu vực có những biến động phức tạp, khó lường từ các yếu tố thiên tai, dịch bệnh, chính trị và cạnh tranh, xung đột thương mại thì vai trò của ngành Công Thương càng trở nên quan trọng.

Thời gian qua, hoạt động khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn dù đã đạt được nhiều kết quả khích lệ song vẫn còn tồn tại những hạn chế cần sớm khắc phục.

Đó là, sự gắn kết giữa nghiên cứu khoa học và sản xuất kinh doanh còn lỏng lẻo. Nhiều kết quả nghiên cứu vẫn chưa được thương mại hóa, ứng dụng vào thực tiễn.

Bên cạnh đó, năng lực hấp thụ và đổi mới công nghệ của phần lớn doanh nghiệp công nghiệp còn yếu, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Ngoài ra, hệ thống tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tuy đã được quan tâm xây dựng nhưng vẫn chưa theo kịp yêu cầu hội nhập và thực tiễn sản xuất, chưa thực sự trở thành công cụ đắc lực để bảo vệ sản xuất trong nước và thúc đẩy xuất khẩu.

Chính vì vậy, tại hội nghị lần này, cơ quan chủ trì mong muốn được nghe các đại biểu thảo luận vào một số vấn đề trọng tâm như: Chỉ rõ những điểm nghẽn, rào cản đang tồn tại; đề xuất giải pháp mang tính đột phá, khả thi để triển khai hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ của ngành Công Thương được nêu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW, Kế hoạch 01-KH/BCĐTW, Kết luận số 30-TB/TGV; chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt liên quan tới việc nghiên cứu, làm chủ các công nghệ chiến lược phục vụ phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, công nghiệp mũi nhọn của Bộ Công Thương; phương thức, cách làm hiệu quả, đặc biệt nhấn mạnh tới sự chủ động tham gia của các đơn vị quản lý nhà nước; sự phối hợp, liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước, các viện nghiên cứu, trường đại học, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo công nghiệp vững mạnh…

Cần có trọng tâm để phát triển

Hội nghị lần này không chỉ mong muốn cùng đưa ra những sáng kiến đưa khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực cho phát triển ngành, mà còn có giải pháp nhanh chóng xây dựng hệ thống TCVN, QCVN trở thành công cụ quản lý hiệu quả của nhà nước, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, định hướng hoạt động đổi mới công nghệ quốc gia, từng bước hài hòa với các tiêu chuẩn và quy định của quốc tế.

Đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) – chia sẻ: Trong giai đoạn tới, với sự dịch chuyển mạnh mẽ của chuỗi cung ứng toàn cầu và yêu cầu về phát triển bền vững, các lĩnh vực công nghiệp nền tảng (như vật liệu, cơ khí chế tạo), công nghiệp ưu tiên (như điện tử, công nghệ thông tin, năng lượng mới) và công nghiệp chiến lược (như công nghiệp bán dẫn, hydro xanh) sẽ đóng vai trò quyết định. Do vậy, hoạt động khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo cần phải có trọng tâm, trọng điểm để phục vụ trực tiếp cho sự phát triển của các lĩnh vực này.

Với vai trò của mình, thời gian qua, Bộ Công Thương luôn xác định các công nghệ chiến lược và lĩnh vực ưu tiên tập trung nghiên cứu, phát triển ứng dụng công nghệ từ cuộc Công nghiệp lần thứ tư; xây dựng và triển khai Đề án Hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ 4.0 và phát triển sản xuất thông minh giai đoạn 2021 - 2030, tập trung vào các ngành, lĩnh vực ưu tiên, có lợi thế cạnh tranh và mức độ sẵn sàng chuyển đổi số cao.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng của Bộ Công Thương cũng tập trung hỗ trợ triển khai nghiên cứu, ứng dụng phát triển công nghệ trong công nghiệp và thương mại, ưu tiên các ngành công nghiệp mới, công nghiệp công nghệ cao, lĩnh vực ưu tiên có tiềm năng và thế mạnh trong quá trình thực hiện các FTA...