Chính phủ đẩy nhanh cải cách tiền lương, hướng tới trả lương theo vị trí việc làm |
Sáng 22/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình dự án Luật Viên chức (sửa đổi). Dự thảo lần này được xem là bước cải cách quan trọng nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý, sử dụng, đánh giá và chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ viên chức.
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, dự thảo Luật quy định rõ nguyên tắc quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm, bảo đảm việc tuyển dụng, bố trí, sử dụng dựa trên yêu cầu của từng vị trí và năng lực, hiệu quả công tác của cá nhân. Theo đó, sẽ không thực hiện việc thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức như trước đây.
![]() |
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà |
Công tác tuyển dụng viên chức được đổi mới theo hướng thi tuyển cạnh tranh, xét tuyển công khai, bình đẳng, đồng thời cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập chủ động lựa chọn phương thức tuyển dụng phù hợp với đặc thù ngành, lĩnh vực. Mục tiêu là hướng tới mô hình quản trị công hiện đại, chuyên nghiệp và minh bạch.
Trường hợp công chức hoặc viên chức chuyển sang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập mới, việc điều động sẽ được thực hiện theo thủ tục chuyển công tác, bảo đảm tính thống nhất và ổn định của bộ máy nhân sự. Dự thảo cũng mở rộng quyền của viên chức, cho phép họ ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp khác ngoài nơi đang công tác hoặc tại các tổ chức, doanh nghiệp ngoài công lập.
Đáng chú ý, viên chức làm việc trong các tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập được phép tham gia góp vốn, điều hành hoặc làm việc tại doanh nghiệp do đơn vị thành lập, nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu, với điều kiện được sự đồng ý của người đứng đầu tổ chức. Nếu viên chức đó là người quản lý cấp cao, việc tham gia phải được cấp trên trực tiếp phê duyệt.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh, dự thảo bổ sung cơ chế khuyến khích và bảo vệ viên chức đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Đây được coi là giải pháp nhằm phát huy năng lực, tạo động lực cống hiến cho đội ngũ viên chức trong bối cảnh chuyển đổi số và cải cách hành chính hiện nay.
Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) cũng quy định cụ thể ba nhóm vị trí việc làm trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Nhóm vị trí quản lý bao gồm các chức vụ lãnh đạo, quản lý được bổ nhiệm theo quy định của Đảng và pháp luật. Nhóm vị trí chuyên môn, nghiệp vụ được áp dụng cho từng chuyên ngành, yêu cầu đáp ứng tiêu chuẩn của bộ quản lý chuyên ngành. Nhóm vị trí hỗ trợ bao gồm các vị trí phục vụ hoạt động nội bộ như tài chính, kế toán, tổ chức cán bộ, văn phòng..., không tính các vị trí phục vụ như lái xe, bảo vệ, tạp vụ.
Song song đó, dự thảo đề xuất ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá, quản lý và phát triển đội ngũ. Đây được xem là bước tiến quan trọng hướng tới chính phủ số và quản trị dữ liệu nhân sự hiện đại.
Một trong những điểm mới đáng chú ý là cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư. Theo đó, cho phép tiếp nhận chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, năng khiếu đặc biệt hoặc có kinh nghiệm thực tiễn từ khu vực ngoài công lập vào làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Ngoài ra, có thể ký hợp đồng thực hiện công việc quản lý, nghiên cứu hoặc nhiệm vụ chuyên môn với chuyên gia trong và ngoài nước, kể cả người Việt Nam ở nước ngoài có trình độ cao.
Về chính sách tiền lương, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, các chính sách tiền lương, tiền thưởng theo vị trí việc làm của viên chức vẫn tiếp tục thực hiện theo bảng lương hiện hành cho đến khi cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW chính thức được triển khai. Khi cải cách được thực hiện, hệ thống bảng lương mới sẽ được thiết kế trên cơ sở vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo, gắn với năng suất, hiệu quả công việc, bảo đảm công bằng, minh bạch và khuyến khích người lao động cống hiến.
Dự án Luật Viên chức (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức, tạo môi trường làm việc năng động, hiện đại, đồng thời chuẩn bị cho việc cải cách tiền lương toàn diện trong khu vực công theo đúng tinh thần Nghị quyết 27 của Trung ương.