Thứ hai 15/09/2025 19:17
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu

Sáng 9/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội dành nhiều thời gian thảo luận về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trong đó nội dung liên quan đến việc đánh thuế với mặt hàng xăng dầu thu hút sự quan tâm đặc biệt của các đại biểu.
Bài liên quan
Đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nhựa dùng một lần, túi ni lông
Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt nước giải khát có đường: Nếu không hành động sẽ phải trả giá

Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) cho biết, hiện nay xăng dầu – một loại nhiên liệu hóa thạch thiết yếu – đang đồng thời chịu hai loại thuế là thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. Cụ thể, thuế tiêu thụ đặc biệt đang được áp ở mức 10% đối với xăng khoáng, 8% đối với xăng sinh học E5 và 7% đối với E10. Trong khi đó, dầu diesel và một số loại nhiên liệu khác không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng vẫn chịu thuế bảo vệ môi trường.

Theo ông Khải, xăng dầu là mặt hàng có tính thiết yếu cao, liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, vận tải và sinh hoạt hằng ngày. Dù nhận thức về tác hại môi trường của việc sử dụng xăng là rõ ràng, tuy nhiên nhu cầu tiêu thụ loại nhiên liệu này vẫn rất lớn và chưa thể giảm mạnh trong ngắn hạn. Việc đồng thời áp thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường khiến chi phí tăng cao, tạo áp lực trực tiếp lên giá thành sản phẩm và chỉ số lạm phát.

Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu
Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu

Đại biểu cũng nhấn mạnh rằng mức chênh lệch thuế giữa các loại xăng hiện nay chưa đủ để khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng nhiên liệu sinh học. Ví dụ, mức giá xăng E5-RON92 và RON95 hiện nay chỉ chênh nhau khoảng vài trăm đồng, không tạo ra sự hấp dẫn đáng kể đối với người tiêu dùng. Do đó, ông đề xuất giảm mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng sinh học E5 và E10, có thể về mức 5% và 3%, hoặc thậm chí miễn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các loại nhiên liệu sạch thế hệ mới như hydrogen xanh.

Cùng với chính sách thuế, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ có chiến lược dài hạn để phát triển vùng nguyên liệu sản xuất ethanol trong nước, nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định cho xăng sinh học, qua đó giúp chính sách ưu đãi thuế phát huy hiệu quả trong thực tiễn.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) tiếp tục phân tích: hiện nay xăng là mặt hàng duy nhất đồng thời chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. Trong khi đó, dầu diesel có tính chất sử dụng tương tự lại chỉ chịu một loại thuế.

Ông nhấn mạnh rằng thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường đều mang tính chất điều tiết tiêu dùng, nhưng khác nhau về mục đích. Thuế tiêu thụ đặc biệt được áp dụng đối với các mặt hàng cần hạn chế sử dụng do ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe, xã hội hoặc môi trường, còn thuế bảo vệ môi trường chủ yếu nhằm khắc phục tác động ô nhiễm phát sinh trong quá trình sử dụng hàng hóa.

Theo ông Đồng, khi ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008, xăng được xếp vào diện chịu thuế vì chưa có khung pháp lý riêng về môi trường. Nhưng đến nay, khi Luật Thuế bảo vệ môi trường đã đi vào thực tiễn, việc tiếp tục đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng cần được đánh giá lại một cách toàn diện, tránh tình trạng một mặt hàng phải “gánh” quá nhiều tầng thuế mà không rõ ràng về mục tiêu.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) cho rằng việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là chính sách cần thiết để khuyến khích sử dụng năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng cần cân nhắc kỹ khi thực hiện vì xăng dầu là đầu vào thiết yếu của nền kinh tế. Nếu mức thuế quá cao sẽ gây áp lực chi phí, ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả hàng hóa và đời sống người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp.

Ông Thông đề nghị các cơ quan soạn thảo cần có đánh giá tổng thể để đảm bảo hệ thống thuế không chồng chéo, mâu thuẫn và đảm bảo công bằng trong điều tiết thuế giữa các mặt hàng có tính chất tương tự.

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng không phải là chính sách mới. Việt Nam đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng từ năm 1998 và điều này là phù hợp với điều kiện phát triển từng thời kỳ cũng như xu hướng quốc tế.

Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh đến cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, trong đó Thủ tướng Chính phủ đã tuyên bố đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Để thực hiện mục tiêu này, việc điều chỉnh chính sách thuế nhằm khuyến khích sử dụng năng lượng sạch là điều cần thiết và cấp bách. “Trong bối cảnh Việt Nam còn nhiều khó khăn, không thể không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng gây phát thải nhiều như xăng,” Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cũng phân tích rằng thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường là hai loại thuế khác nhau, có mục tiêu riêng biệt. Trong khi thuế tiêu thụ đặc biệt hướng đến điều tiết hành vi và tăng thu ngân sách, thì thuế bảo vệ môi trường nhằm tạo nguồn tài chính để khắc phục hậu quả do ô nhiễm môi trường gây ra. Cách tiếp cận này cũng đang được áp dụng phổ biến ở nhiều quốc gia phát triển, nơi thuế hoặc phí môi trường được thiết kế chặt chẽ và đồng thời với thuế tiêu thụ đặc biệt.

Ngoài ra, so sánh mức thuế và phí của Việt Nam đối với xăng dầu với các nước trong khu vực và thế giới, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng vẫn đang ở mức thấp. Việc tiếp tục duy trì và điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt với lộ trình hợp lý sẽ giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu kép: vừa bảo vệ môi trường, vừa ổn định ngân sách, đồng thời thúc đẩy tiêu dùng năng lượng sạch.

Việc sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt lần này cần được đặt trong tổng thể chính sách phát triển kinh tế bền vững và cam kết quốc tế về giảm phát thải. Các đại biểu Quốc hội và cơ quan soạn thảo đều đồng thuận rằng cần sự đánh giá khách quan, khoa học, trên cơ sở thực tiễn để đảm bảo công bằng, hiệu quả và khả thi trong thực thi chính sách thuế.

Tin bài khác
Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Sau khi sáp nhập Kon Tum, Quảng Ngãi dự kiến triển khai loạt dự án giao thông trọng điểm như nâng cấp Quốc lộ 24, xây dựng cao tốc và Cảng hàng không Măng Đen, mở ra động lực phát triển bứt phá.
ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa kiến nghị triển khai tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành. Đây được xem là bước đi chiến lược, mở ra cơ hội đưa Long Thành trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực.
Mỹ và Trung Quốc bắt đầu đàm phán tại Tây Ban Nha

Mỹ và Trung Quốc bắt đầu đàm phán tại Tây Ban Nha

Các quan chức Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc gặp tại Madrid vào Chủ nhật (14/9) để bàn thảo những vấn đề thương mại kéo dài nhiều năm, hạn cuối buộc thoái vốn đối với ứng dụng TikTok cùng với áp lực từ Washington yêu cầu G7 và các đồng minh châu Âu áp thuế nhằm ngăn Trung Quốc tiếp tục mua dầu từ Nga.
Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9, Chính phủ đã thống nhất đưa quy định về thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng vào đối tượng chịu thuế trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Mỹ: Thất nghiệp, lạm phát và tăng trưởng GDP 2025 tệ hơn dự báo

Mỹ: Thất nghiệp, lạm phát và tăng trưởng GDP 2025 tệ hơn dự báo

Tổng thống Donald Trump với chính sách thuế quan, các biện pháp siết chặt nhập cư và đạo luật lớn về thuế cùng chi tiêu được dự báo sẽ làm tăng tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát, đồng thời kéo giảm tăng trưởng chung trong năm nay trước khi có sự cải thiện vào năm tới, theo một báo cáo mới của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) - một cơ quan phi đảng phái.
Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Nhân Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn 16/9, Việt Nam khẳng định cam kết thực hiện Công ước Vienna, thúc đẩy hợp tác quốc tế, loại trừ khí gây hại và hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Bộ Xây dựng trình Dự thảo Luật sửa đổi toàn diện, hướng tới đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh mẽ và tạo môi trường pháp lý minh bạch cho ngành xây dựng.
Đà Nẵng sẵn sàng cho Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030: 548 đại biểu tham dự, 3 nhiệm vụ đột phá

Đà Nẵng sẵn sàng cho Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030: 548 đại biểu tham dự, 3 nhiệm vụ đột phá

Đà Nẵng dự kiến nhiệm kỳ 2025-2030 sẽ có 75 đồng chí là Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố; trong đó, 73 đồng chí được giới thiệu tái cử, 02 đồng chí lần đầu tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố (Chính ủy BCH Quân sự thành phố, Chánh án thành phố).
Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Chưa bao giờ trong lịch sử Việt Nam chứng kiến một dòng vốn tín dụng lớn đến vậy nhằm hỗ trợ phát triển khởi nghiệp xanh và đổi mới sáng tạo, khoảng 2,5 triệu tỷ đồng dự kiến được bổ sung trong năm 2025, mức tăng kỷ lục từ trước tới nay. Nhưng điều đáng chú ý không chỉ là quy mô vốn, mà là cách dòng tiền ấy được định hướng. Từ Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đến chiến lược tín dụng xanh quốc gia, Chính phủ đã lựa chọn con đường “bơm xanh”, khơi mở khát vọng kiến tạo một quốc gia khởi nghiệp xanh, hùng cường và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, trong đó đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và các điều kiện đầu tư kinh doanh.
Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Yêu cầu báo cáo giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, chứng khoán

Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính báo cáo tình hình, giải pháp quản lý thị trường tiền tệ, vàng, tỷ giá hối đoái, lãi suất, tín dụng bất động sản và thị trường chứng khoán.
Gỡ điểm nghẽn thể chế để kinh tế tư nhân bứt phá

Gỡ điểm nghẽn thể chế để kinh tế tư nhân bứt phá

Ngày 11/9, tại Hà Nội, đã diễn ra Hội thảo khoa học “Nhận diện các yếu tố cản trở và kiến nghị hoàn thiện thể chế, pháp luật để thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển”. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc chủ trì hội thảo.
An Giang phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2025

An Giang phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2025

Năm 2025, tỉnh An Giang được Chính phủ giao tăng trưởng kinh tế 8,5%, nhưng UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tập trung các giải pháp nhằm phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 10% theo kế hoạch của tỉnh.
Gia Lai: Chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, mỗi xã chỉ chọn 1-2 cây có lợi thế

Gia Lai: Chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, mỗi xã chỉ chọn 1-2 cây có lợi thế

Trong 05 năm tới, tỉnh Gia Lai lên kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả với diện tích khoảng 38.500 ha, trong đó đất trồng cao su khoảng 14.715 ha, chiếm hơn 38%. Mỗi xã/phường xác định và ưu tiên trồng tập trung, lựa chọn 01 - 02 cây có lợi thế.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh: Phú Thọ cần đẩy nhanh các dự án nhà ở xã hội

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh: Phú Thọ cần đẩy nhanh các dự án nhà ở xã hội

Ngày 11/9, Đoàn công tác Bộ Xây dựng do Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh dẫn đầu đã làm việc với tỉnh Phú Thọ về tình hình triển khai nhiệm vụ trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, sau sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính và công tác phát triển nhà ở xã hội (NOXH).