Thứ tư 16/07/2025 05:22
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu

Sáng 9/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội dành nhiều thời gian thảo luận về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trong đó nội dung liên quan đến việc đánh thuế với mặt hàng xăng dầu thu hút sự quan tâm đặc biệt của các đại biểu.
Bài liên quan
Đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nhựa dùng một lần, túi ni lông
Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt nước giải khát có đường: Nếu không hành động sẽ phải trả giá

Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) cho biết, hiện nay xăng dầu – một loại nhiên liệu hóa thạch thiết yếu – đang đồng thời chịu hai loại thuế là thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. Cụ thể, thuế tiêu thụ đặc biệt đang được áp ở mức 10% đối với xăng khoáng, 8% đối với xăng sinh học E5 và 7% đối với E10. Trong khi đó, dầu diesel và một số loại nhiên liệu khác không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng vẫn chịu thuế bảo vệ môi trường.

Theo ông Khải, xăng dầu là mặt hàng có tính thiết yếu cao, liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, vận tải và sinh hoạt hằng ngày. Dù nhận thức về tác hại môi trường của việc sử dụng xăng là rõ ràng, tuy nhiên nhu cầu tiêu thụ loại nhiên liệu này vẫn rất lớn và chưa thể giảm mạnh trong ngắn hạn. Việc đồng thời áp thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường khiến chi phí tăng cao, tạo áp lực trực tiếp lên giá thành sản phẩm và chỉ số lạm phát.

Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu
Bộ trưởng Tài chính nêu lý do cần áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu

Đại biểu cũng nhấn mạnh rằng mức chênh lệch thuế giữa các loại xăng hiện nay chưa đủ để khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng nhiên liệu sinh học. Ví dụ, mức giá xăng E5-RON92 và RON95 hiện nay chỉ chênh nhau khoảng vài trăm đồng, không tạo ra sự hấp dẫn đáng kể đối với người tiêu dùng. Do đó, ông đề xuất giảm mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng sinh học E5 và E10, có thể về mức 5% và 3%, hoặc thậm chí miễn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các loại nhiên liệu sạch thế hệ mới như hydrogen xanh.

Cùng với chính sách thuế, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ có chiến lược dài hạn để phát triển vùng nguyên liệu sản xuất ethanol trong nước, nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định cho xăng sinh học, qua đó giúp chính sách ưu đãi thuế phát huy hiệu quả trong thực tiễn.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) tiếp tục phân tích: hiện nay xăng là mặt hàng duy nhất đồng thời chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. Trong khi đó, dầu diesel có tính chất sử dụng tương tự lại chỉ chịu một loại thuế.

Ông nhấn mạnh rằng thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường đều mang tính chất điều tiết tiêu dùng, nhưng khác nhau về mục đích. Thuế tiêu thụ đặc biệt được áp dụng đối với các mặt hàng cần hạn chế sử dụng do ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe, xã hội hoặc môi trường, còn thuế bảo vệ môi trường chủ yếu nhằm khắc phục tác động ô nhiễm phát sinh trong quá trình sử dụng hàng hóa.

Theo ông Đồng, khi ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008, xăng được xếp vào diện chịu thuế vì chưa có khung pháp lý riêng về môi trường. Nhưng đến nay, khi Luật Thuế bảo vệ môi trường đã đi vào thực tiễn, việc tiếp tục đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng cần được đánh giá lại một cách toàn diện, tránh tình trạng một mặt hàng phải “gánh” quá nhiều tầng thuế mà không rõ ràng về mục tiêu.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) cho rằng việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là chính sách cần thiết để khuyến khích sử dụng năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng cần cân nhắc kỹ khi thực hiện vì xăng dầu là đầu vào thiết yếu của nền kinh tế. Nếu mức thuế quá cao sẽ gây áp lực chi phí, ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả hàng hóa và đời sống người dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp.

Ông Thông đề nghị các cơ quan soạn thảo cần có đánh giá tổng thể để đảm bảo hệ thống thuế không chồng chéo, mâu thuẫn và đảm bảo công bằng trong điều tiết thuế giữa các mặt hàng có tính chất tương tự.

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng không phải là chính sách mới. Việt Nam đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng từ năm 1998 và điều này là phù hợp với điều kiện phát triển từng thời kỳ cũng như xu hướng quốc tế.

Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh đến cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, trong đó Thủ tướng Chính phủ đã tuyên bố đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Để thực hiện mục tiêu này, việc điều chỉnh chính sách thuế nhằm khuyến khích sử dụng năng lượng sạch là điều cần thiết và cấp bách. “Trong bối cảnh Việt Nam còn nhiều khó khăn, không thể không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng gây phát thải nhiều như xăng,” Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cũng phân tích rằng thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường là hai loại thuế khác nhau, có mục tiêu riêng biệt. Trong khi thuế tiêu thụ đặc biệt hướng đến điều tiết hành vi và tăng thu ngân sách, thì thuế bảo vệ môi trường nhằm tạo nguồn tài chính để khắc phục hậu quả do ô nhiễm môi trường gây ra. Cách tiếp cận này cũng đang được áp dụng phổ biến ở nhiều quốc gia phát triển, nơi thuế hoặc phí môi trường được thiết kế chặt chẽ và đồng thời với thuế tiêu thụ đặc biệt.

Ngoài ra, so sánh mức thuế và phí của Việt Nam đối với xăng dầu với các nước trong khu vực và thế giới, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng vẫn đang ở mức thấp. Việc tiếp tục duy trì và điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt với lộ trình hợp lý sẽ giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu kép: vừa bảo vệ môi trường, vừa ổn định ngân sách, đồng thời thúc đẩy tiêu dùng năng lượng sạch.

Việc sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt lần này cần được đặt trong tổng thể chính sách phát triển kinh tế bền vững và cam kết quốc tế về giảm phát thải. Các đại biểu Quốc hội và cơ quan soạn thảo đều đồng thuận rằng cần sự đánh giá khách quan, khoa học, trên cơ sở thực tiễn để đảm bảo công bằng, hiệu quả và khả thi trong thực thi chính sách thuế.

Tin bài khác
Nỗi lo lạm phát của Fed có khả năng quay trở lại

Nỗi lo lạm phát của Fed có khả năng quay trở lại

Dữ liệu CPI tháng 6/2025 sắp công bố sẽ hé lộ liệu chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump có đang đẩy lạm phát tăng cao, điều có thể khiến Fed trì hoãn kế hoạch cắt giảm lãi suất trong năm nay.
Hà Nội hướng tới GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD/năm

Hà Nội hướng tới GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD/năm

Thành ủy Hà Nội vừa công bố toàn văn dự thảo Báo cáo chính trị để lấy ý kiến rộng rãi từ nhân dân thủ đô. Hà Nội không chỉ tập trung phát triển kinh tế – hạ tầng mà còn ưu tiên lớn cho văn hóa, y tế, giáo dục, và môi trường sống. Dự thảo đặt ra chỉ tiêu đầy tham vọng: "Xử lý triệt để ô nhiễm không khí nội đô trước năm 2035, hình thành vùng phát thải thấp; hồi sinh các dòng sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét… tạo nên Thủ đô xanh – sạch – văn minh."
EU tìm “lối thoát” thương mại tại châu Á giữa áp lực thuế quan Mỹ

EU tìm “lối thoát” thương mại tại châu Á giữa áp lực thuế quan Mỹ

Trước áp lực gia tăng từ chính sách thuế của Mỹ, EU đang thúc đẩy các thỏa thuận thương mại với Ấn Độ và các quốc gia châu Á khác, nhằm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.
Giải ngân hơn 1.200 tỷ đồng, Điện Biên phấn đấu hoàn thành 100% vốn đầu tư công

Giải ngân hơn 1.200 tỷ đồng, Điện Biên phấn đấu hoàn thành 100% vốn đầu tư công

Giải ngân vốn đầu tư công được tỉnh Điện Biên xác định là nhiệm vụ then chốt, nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GRDP trên 10,5% trong năm 2025.
Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Tại Diễn đàn “Xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045”, TS. Nguyễn Bá Hùng đã chỉ ra những bài học tăng trưởng từ Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), đây là cơ sở để Việt Nam hoạch định con đường phát triển riêng.
Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Tái cơ cấu nông nghiệp, miễn thuế đất sản xuất... là chìa khóa mở ra kỷ nguyên mới cho nông nghiệp Việt Nam, thúc đẩy chuỗi giá trị và tăng sức cạnh tranh quốc tế.
Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Tại diễn đàn xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam, PGS. TS Nguyễn Hồng Sơn đã đặt ra những câu hỏi chiến lược, gợi mở hướng đi cho nền kinh tế Việt Nam.
Miễn thuế AI, bán dẫn "đòn bẩy" cho ngành công nghệ Việt Nam

Miễn thuế AI, bán dẫn "đòn bẩy" cho ngành công nghệ Việt Nam

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến miễn thuế cho doanh nghiệp công nghệ mới như AI, bán dẫn. Đây là giải pháp quan trọng thúc đẩy đổi mới, tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
Hoàn thiện chính sách lĩnh vực xây dựng nhằm phát trển kinh tế tư nhân

Hoàn thiện chính sách lĩnh vực xây dựng nhằm phát trển kinh tế tư nhân

Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật đang cản trở hoạt động đầu tư, sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.
IMF, WB đồng loạt hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu – Fitch Ratings vẫn giữ kỳ vọng tích cực

IMF, WB đồng loạt hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu – Fitch Ratings vẫn giữ kỳ vọng tích cực

Trong bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2025 đầy biến động, đa phần các tổ chức tài chính lớn đều hạ dự báo tăng trưởng do tác động của căng thẳng thương mại, chính sách bất ổn và tâm lý thị trường suy giảm.
Tìm lời giải cho

Tìm lời giải cho 'bài toán' pháp lý đang trói chân doanh nghiệp

Hội thảo “Nhận diện khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và kiến nghị” đã ghi nhận nhiều kiến nghị từ doanh nghiệp về bất cập pháp lý, thuế chồng thuế, thủ tục rườm rà, qua đó kêu gọi cải cách mạnh mẽ và thực chất.
Áp dụng hóa đơn điện tử mới: Vì sao hộ kinh doanh nhỏ lo phá sản?

Áp dụng hóa đơn điện tử mới: Vì sao hộ kinh doanh nhỏ lo phá sản?

Chính sách hóa đơn điện tử gây lo ngại trong cộng đồng kinh doanh nhỏ lẻ, VCCI đề xuất 7 nhóm kiến nghị cấp bách để giúp họ vượt khó trong giai đoạn chuyển đổi.
Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Với việc sáp nhập ba tỉnh TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, mở ra cho TP. Hồ Chí Minh (mới) một siêu đô thị đa cực, kết hợp giữa trung tâm hành chı́nh – tài chı́nh – tiêu dùng với vùng công nghiệp – logistics – cảng biển năng động.
Ngành dược lao đao vì đe dọa thuế 200% của Tổng thống Trump

Ngành dược lao đao vì đe dọa thuế 200% của Tổng thống Trump

Đề xuất áp thuế 200% lên dược phẩm nhập khẩu của Tổng thống Donald Trump khiến các tập đoàn dược toàn cầu ráo riết lập kịch bản ứng phó, lo ngại nguy cơ thiếu thuốc và chi phí y tế tăng vọt.
Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh logistics xanh và phát triển bền vững giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.