Nhiều điểm mới về thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt với hàng hóa xuất nhập khẩu

Nhiều quy định mới về thuế GTGT có hiệu lực từ 1/7/2025

Theo Luật thuế GTGT số 48/2024/QH13 và các nghị định hướng dẫn, từ ngày 1/7/2025, nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung theo hướng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Nhóm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp gồm: Bổ sung đối tượng không chịu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu của công ty cho thuê tài chính đưa thẳng vào khu phi thuế quan; các sản phẩm tài nguyên, khoáng sản chưa hoặc đã chế biến theo danh mục của Chính phủ; tài sản di chuyển trong định mức miễn thuế; hàng hóa mua bán của cư dân biên giới; di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia do cơ quan có thẩm quyền nhập khẩu.
Những bổ sung này giúp doanh nghiệp có cơ sở pháp lý rõ ràng, thuận tiện hơn khi thực hiện thủ tục thuế và hải quan.

Nhiều điểm mới về thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt với hàng hóa xuất nhập khẩu

Nhóm quy định chặt chẽ hơn để tăng hiệu quả quản lý gồm: Một số mặt hàng như phân bón, tàu khai thác thủy sản, thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp được chuyển từ không chịu thuế sang chịu thuế 5%; Một số nhóm hàng chuyển từ thuế suất 5% lên 10%, như đường và phụ phẩm đường, thiết bị giảng dạy – nghiên cứu, nhựa thông sơ chế, lâm sản chưa chế biến.

Luật cũng quy định nguyên tắc áp dụng thuế suất rõ ràng hơn, yêu cầu cơ sở kinh doanh phải khai đúng từng mức thuế suất cho từng loại hàng hóa; nếu không xác định được phải nộp theo mức cao nhất. Quy định này giúp minh bạch, thống nhất trong quá trình áp dụng.

Giải quyết vướng mắc thực tiễn
Trong thời gian qua, Cục Hải quan đã kịp thời hướng dẫn các đơn vị liên quan đến chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết 204/2025/QH15; việc thu thuế GTGT đối với hàng trị giá thấp sau khi Quyết định 78/2010/QĐ-TTg bị bãi bỏ; xác định thuế GTGT đối với thuốc thú y và vắc xin thú y. Các hướng dẫn này đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng quy định, tránh ách tắc khi thông quan.

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt mới có hiệu lực từ đầu năm 2026

Luật Thuế TTĐB số 66/2025/QH15 có hiệu lực từ 1/1/2026 với nhiều nội dung điều chỉnh quan trọng.

Nhóm quy định tạo thuận lợi cho doanh nghiệp gồm: Bỏ quy định điều hòa công suất từ 24.000 BTU trở xuống thuộc diện chịu thuế, qua đó giảm nghĩa vụ thuế cho doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu điều hòa; Mở rộng các trường hợp không chịu thuế như hàng hóa sản xuất để xuất khẩu, hàng xuất khẩu bị trả lại, một số loại xe phục vụ trong phạm vi bệnh viện, trường học, khu di tích; trực thăng, tàu lượn phục vụ cứu hộ hoặc huấn luyện; Bổ sung quy định cho phép khấu trừ và hoàn thuế đối với nguyên liệu nhập khẩu sản xuất hàng xuất khẩu, doanh nghiệp giải thể – phá sản còn số thuế chưa khấu trừ, hoặc trường hợp hoàn thuế theo điều ước quốc tế.

Nhóm quy định tăng cường quản lý tập trung vào các mặt hàng nhạy cảm như rượu, bia, thuốc lá. Trong đó, thuốc lá và xì gà áp dụng đồng thời thuế suất tỷ lệ % và mức thuế tuyệt đối theo lộ trình. Luật cũng đưa nước giải khát có hàm lượng đường cao vào diện chịu thuế TTĐB; làm rõ các khái niệm liên quan đến máy bay, vàng mã; sửa đổi quy định về hàng tạm nhập – tái xuất phù hợp với luật hải quan và thuế xuất nhập khẩu.

Ngoài ra, thời điểm tính thuế đối với hàng nhập khẩu được xác định tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, đảm bảo thống nhất với pháp luật liên quan.

Giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế: tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp

Ngày 24/6/2025, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 51/2025/TT-BTC quy định giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu và phương tiện xuất nhập cảnh, quá cảnh. Đây là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa quản lý hải quan và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Thông tư cho phép mở rộng việc nộp thuế điện tử qua các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, giúp người nộp thuế có thêm lựa chọn ngoài kênh ngân hàng. Cơ quan hải quan có thể tiếp nhận thông tin nộp ngân sách từ các tổ chức trung gian để hạch toán, đối chiếu và xác nhận nghĩa vụ thuế.

Lợi ích đối với các bên, đó là tổ chức trung gian thanh toán: được chuẩn bị trước hạ tầng kỹ thuật theo tiêu chuẩn công khai, giảm thời gian và chi phí kết nối so với quy định trước đây. Đối với người nộp thuế, có thể nộp thuế qua nhiều kênh, thao tác mọi lúc – mọi nơi, không phụ thuộc thời gian giao dịch ngân hàng; giảm thời gian thông quan; chủ động theo dõi các khoản nộp NSNN; phù hợp xu hướng gia tăng thương mại điện tử xuyên biên giới. Với cơ quan hải quan, rút gọn quy trình xử lý, giảm thời gian tra soát, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt và cải cách thủ tục hành chính.

Đồng bộ chính sách, hỗ trợ doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả quản lý

Việc hoàn thiện hệ thống thuế GTGT, TTĐB và ban hành Thông tư 51/2025/TT-BTC giúp doanh nghiệp có khung pháp lý rõ ràng hơn, giảm chi phí tuân thủ, tăng tính chủ động trong thực hiện nghĩa vụ thuế. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng có công cụ hiện đại hơn để thực hiện nhiệm vụ, rút ngắn thời gian xử lý và giảm thiểu thủ tục giấy tờ.

Những cải cách này được kỳ vọng tạo động lực mới cho hoạt động sản xuất – kinh doanh, phù hợp yêu cầu đổi mới quản lý nhà nước trong kỷ nguyên số.