Được biết, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Hội Thể thao Điện tử giải trí Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất game online không đồng tình áp thuế tiêu thụ đặc biệt lên "ngành kinh doanh không khói" này.
Mặc dù nhiều ý kiến cho rằng việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với trò chơi điện tử trên mạng (game online) có thể khiến ngành game trong nước hỗn loạn, doanh nghiệp Việt không được bảo hộ đúng nghĩa, nhưng đến nay, Bộ Tài chính vẫn chốt phương án đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online vì nó gây nghiện và ảnh hưởng sức khỏe người chơi, bất chấp doanh nghiệp ngành này lo bị bóp nghẹt.
Theo Viện sức khoẻ tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, tỷ lệ nghiện game tại Việt Nam là 8,5%. Game cũng gây rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu và căng thẳng. Tỷ lệ người chơi mắc trầm cảm là 12%, lo âu là 13,5% và rối loạn liên quan đến stress 17%.
Các cơ quan này cũng cho rằng, việc nghiện game online làm giảm khả năng giao tiếp xã hội, gây mất ngủ, ảnh hưởng thành tích học tập, công việc và thậm chí nguy cơ rối loạn tâm thần phân liệt. Theo đó, tỷ lệ người chơi game có kỹ năng giao tiếp kém là gần 22% và kỹ năng xã hội kém hơn 18%. Tỷ lệ người chơi bị mất ngủ gần 16% và rối loạn giấc ngủ là 12%.
Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao thì cho rằng, cần có nghiên cứu, đánh giá tác động thuyết phục hơn về việc đánh thuế.
Theo ý kiến của nhóm phản đối, game online là dịch vụ được khuyến khích phát triển tại chương trình chuyển đổi số quốc gia, có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp không khói của Việt Nam. 5 trên 10 doanh nghiệp phát hành game lớn nhất khu vực là doanh nghiệp Việt.
Việc đánh thuế không khuyến khích doanh nghiệp game trong nước tăng cường đầu tư phát triển, trong khi đây là một trong số ít những ngành nghề có tiềm năng lớn để phát triển. Bên cạnh đó, doanh nghiệp trong nước sẽ bị giảm năng lực cạnh tranh khiến họ có xu hướng dịch chuyển trụ sở chính ra nước ngoài.
Hiện nay, doanh thu từ game đến từ cả người dùng và quảng cáo. Do đó, công tác quản lý thuế theo một số cơ quan, sẽ gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nhóm phản đối cũng khẳng định, không có quốc gia nào áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với kinh doanh game online.
Ngành game Việt Nam là ngành giàu tiềm năng, cần được nhà nước tạo điều kiện phát triển. Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định, có đủ cơ sở pháp lý và các công cụ quản lý khác để khắc phục mặt trái của game.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng, kể cả khi chưa có chính sách đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với kinh doanh game online, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn lựa chọn đóng trụ sở chính ở nước ngoài để sản xuất game.
Theo Bộ này, có nhiều yếu tố tác động đến quyết định lựa chọn đầu tư ở nước ngoài của doanh nghiệp như danh tiếng, vị thế công ty ở nước ngoài sẽ tốt hơn, thủ tục hành chính. Vì vậy, ý kiến cho rằng áp dụng chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam chuyển hướng đầu tư ra nước ngoài là chưa phù hợp.
Hiện, bộ có kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển lĩnh vực trò chơi điện tử trên mạng của Việt Nam trở thành công nghiệp nội dung số mũi nhọn và quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới. Tầm nhìn này sẽ rất khó đạt được nếu đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online.
Chính sách thuế rõ ràng là cần thiết, nhưng đây chưa phải là điều kiện duy nhất để quyết định chất lượng phát triển của ngành công nghiệp game tại Việt Nam. Vậy bài toán đặt ra là cần có cơ chế quản lý, chính sách thu thuế như thế nào để ngành công nghiệp không khói này đi đúng hướng, loại bỏ nguy cơ xấu từ game lậu và thất thu ngân sách.
P.V (T/h)
