Theo báo cáo của Vietnam Report mới đây, bán lẻ là một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất trên cả hai khía cạnh tích cực và tiêu cực trong dịch COVID-19. Từ một ngành đang phát triển sôi động với sự gia tăng mạnh mẽ cả về tổng lượng bán lẻ, số lượng và quy mô của các chủ thể gia nhập thị trường bán lẻ trong năm 2019, ngành bán lẻ bị ảnh hưởng nặng nề trong năm 2020 khi dịch COVID-19 bùng phát.
Kết quả khảo sát của Vietnam Report với các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam cho thấy: 41,7% doanh nghiệp chịu tác động nghiêm trọng từ đại dịch COVID-19; 50,0% doanh nghiệp đánh giá tác động nghiêm trọng vừa phải và chỉ có 8,3% doanh nghiệp bị tác động ít, không đáng kể.
Theo nhận định của các doanh nghiệp bán lẻ, sức mua và doanh số sụt giảm, sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng và thiếu hụt nguồn vốn kinh doanh và đứt gãy chuỗi cung ứng là bốn khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp bán lẻ phải đối mặt dưới tác động của đại dịch COVID-19.
Mặc dù doanh thu mua sắm trực tiếp giảm nhưng ngành bán lẻ Việt Nam vẫn ghi nhận những dấu hiệu tích cực.
Theo số liệu cuảnTổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), doanh thu bán lẻ hàng hóa, giảm 21,9% so với cùng kỳ vào tháng 4/2020 do tác động của giai đoạn giãn cách xã hội, tuy nhiên nhanh chóng phục hồi mạnh mẽ kể từ tháng 5/2020. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 11 tháng năm 2020 tăng 6,8% so với cùng kỳ.
Do đó, kỳ vọng ngành bán lẻ sẽ có nhịp bật trong năm 2021 nhờ vào niềm tin tiêu dùng hồi phục và Vaccine cho đại dịch được phổ biến" - chuyên gia phân tích Phan Như Bách của VNDIRECT cho hay.
Theo dữ liệu của The Conference Board và Nielsen trong quý 2/2020, chỉ số “Niềm tin Người tiêu dùng” của Việt Nam đạt 117 điểm, cao thứ hai trên thế giới sau Ấn Độ với 123 điểm. Niềm tin của người tiêu dùng giảm mạnh chủ yếu do lo ngại về triển vọng việc làm mới và mức độ lo lắng về sức khỏe tài chính ngày càng tăng khi tỷ lệ thất nghiệp của Việt Nam trong quý 2/2020 tăng 0,51% so với quý trước lên 2,73%.
Tuy nhiên, với việc ngăn chặn thành công dịch Covid-19, nền kinh tế Việt Nam đã phục hồi trong quý 3/2020 khi tỷ lệ thất nghiệp giảm 0,23% so với quý 2/2020 xuống 2,5%, chuyên gia phân tích VNDIRECT tin rằng niềm tin của người tiêu dùng có thể phục hồi vào cuối năm 2020 và năm 2021, đặc biệt là nếu vaccine được phổ biến rộng rãi vào năm 2021.
Theo thông tin, Pfizer Inc. và BioNTech SE có thể phê duyệt vaccine cho Covid-19 vào tháng 12/2020, làm dấy lên hy vọng rằng nền kinh tế toàn cầu có thể phục hồi mạnh mẽ vào năm 2021. Dù vậy, sự phục hồi sẽ mất thời gian hơn khi tác động của Covid-19 đã tác động nặng nề lên việc làm, đầu tư và kinh doanh của nền kinh tế toàn cầu.
Đồng thời, với sự ngăn chặn thành công đại dịch của Việt Nam sẽ là yếu tố giúp duy trì tăng trưởng doanh thu bán lẻ vào năm 2021, trước khi tăng mạnh khi vaccine Covid-19 có mặt trên toàn cầu.
Năm 2021, VNDIRECT kỳ vọng tiêu dùng sẽ phục hồi trở lại mức tăng trưởng trước đại dịch với tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng dự kiến tăng 8,5-9% so với cùng kỳ.
Theo dự báo của Bộ Công Thương (MoIT), đến năm 2025, giá trị gia tăng của ngành thương mại trong nước sẽ đóng góp khoảng 13,5% GDP và tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng khoảng 9-9,5% mỗi năm trong giai đoạn 2020-2025.
Với giả định tổng giá trị bán lẻ năm 2020 đi ngang so với năm 2019, nhóm phân tích ước tính tổng giá trị bán lẻ sẽ đạt gần 350 tỷ USD vào năm 2025, gấp 1,6 lần so với năm 2020.
Có bốn xu hướng chính của ngành bán lẻ sau đại dịch: Các công ty bán lẻ lớn nắm bắt cơ hội để tăng trưởng thị phần; Thay đổi chi tiêu của người tiêu dùng sang các mặt hàng thiết yếu mang lại thuận lợi cho các nhà bán lẻ hàng tạp hóa; Covid-19 thúc đẩy nền kinh tế trực tuyến và các nhà phát triển bất động sản thương mại tận hưởng dòng chảy của các thương hiệu quốc tế vào Việt Nam.
Ly Ly