Thứ tư 09/07/2025 23:46
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Xuất khẩu quý I: Tăng trưởng ấn tượng nhưng thách thức phía trước không nhỏ

Bước sang năm 2025, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục ghi nhận những dấu hiệu tích cực, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu - một trong những trụ cột quan trọng đóng góp cho tăng trưởng GDP.
Ứng phó chính sách thuế quan của Mỹ: Bàn giải pháp từ hàng hóa xuất nhập khẩu Vì sao xuất nhập khẩu 'đột ngột' giảm hai con số trong nửa đầu tháng 4? Tới 15/4 xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam đã đạt 11,97 tỷ USD

Theo Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất khẩu quý I/2025 đạt 102,84 tỷ USD, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của các ngành hàng xuất khẩu chủ lực trong bối cảnh kinh tế toàn cầu dần ổn định sau nhiều biến động.

Để giữ vững kim ngạch xuất khẩu, Việt Nam cần kiên định và chủ động đa dạng hóa thị trường xuất khẩu
Để giữ vững kim ngạch xuất khẩu, Việt Nam cần kiên định và chủ động đa dạng hóa thị trường xuất khẩu

Tăng trưởng đồng đều ở các khu vực

Điểm sáng đáng chú ý trong xuất khẩu của quý I/2025 là sự tăng trưởng đồng đều giữa các khu vực kinh tế. Cụ thể, khu vực kinh tế trong nước đạt kim ngạch xuất khẩu 29,02 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ và chiếm 28,2% tổng kim ngạch. Trong khi đó, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) vẫn giữ vai trò chủ lực với 73,82 tỷ USD, tăng 9%, chiếm 71,8% tổng xuất khẩu.

Sự bứt phá của khu vực doanh nghiệp trong nước cho thấy các chính sách hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh đã phát huy hiệu quả. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng bắt đầu tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, gia tăng xuất khẩu sản phẩm chế biến chế tạo, nông sản chế biến, hàng thủ công mỹ nghệ và sản phẩm gỗ.

Cơ cấu hàng hóa: Hàng công nghiệp chế biến chiếm ưu thế

Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu tiếp tục ghi nhận sự chủ đạo của nhóm hàng công nghiệp chế biến, chiếm đến 88,4% tổng kim ngạch. Đây là dấu hiệu tích cực, phản ánh sự chuyển dịch đúng hướng trong cơ cấu xuất khẩu, giảm dần sự phụ thuộc vào nguyên liệu thô.

Một số nhóm hàng chủ lực tiếp tục duy trì “phong độ” cao như: điện thoại và linh kiện, máy vi tính và sản phẩm điện tử, dệt may, da giày, máy móc thiết bị. Ngoài ra, nông sản cũng cho thấy sự tăng trưởng tốt, đặc biệt là gạo, cà phê và rau quả – những mặt hàng hưởng lợi nhờ nhu cầu tăng tại các thị trường châu Á và châu Âu.

Theo thống kê, đã có 18 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD chỉ trong quý I, trong đó 5 mặt hàng vượt mốc 5 tỷ USD, đóng góp tới 59,9% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Xuất khẩu nông sản, thủy sản khởi sắc

Ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản cũng ghi nhận những tín hiệu tích cực. Giá gạo xuất khẩu duy trì ở mức cao nhờ nhu cầu ổn định từ các nước châu Á và châu Phi. Xuất khẩu cà phê, hạt điều, trái cây đều tăng trưởng tốt nhờ việc đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế.

Thủy sản, đặc biệt là tôm và cá tra, cũng ghi nhận mức tăng trưởng khá, nhờ sự phục hồi của các thị trường Mỹ, Nhật Bản và châu Âu. Các doanh nghiệp xuất khẩu đã chủ động hơn trong việc nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và thâm nhập sâu vào các kênh phân phối hiện đại.

Thặng dư thương mại được duy trì

Cán cân thương mại quý I tiếp tục ghi nhận thặng dư, đạt 3,16 tỷ USD, củng cố thêm cho ổn định vĩ mô và tạo điều kiện thuận lợi cho điều hành chính sách tiền tệ. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 202,52 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ 2024.

Việc duy trì thặng dư thương mại trong bối cảnh nhập khẩu phục hồi nhanh là tín hiệu cho thấy sản xuất trong nước đang mở rộng, đầu tư cho sản xuất hàng hóa xuất khẩu được đẩy mạnh.

Nhìn chung, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vẫn đang duy trì xu hướng tích cực với tăng trưởng tháng sau cao hơn tháng trước.

Mức tăng trưởng ước đạt 10,6% trong quý I/2025 vẫn thấp hơn so với mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm 2025 song cao hơn kịch bản của ngành Công Thương xây dựng tương ứng với tăng trưởng kinh tế 8% trở lên (kịch bản quý I/2025 tăng 7,9%).

Những thách thức lớn từ quý II/2025

Bước sang quý II và những tháng còn lại của năm 2025, tình hình xuất khẩu của Việt Nam được dự báo sẽ đối mặt với nhiều thách thức.

Đáng chú ý nhất là việc Hoa Kỳ - đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tuy tạm hoãn áp dụng mức thuế đối ứng lên tới 46% đối với nhiều mặt hàng xuất xứ từ Việt Nam song khả năng hàng xuất khẩu Việt Nam chịu mức thuế cao vẫn cần phải được tính đến trong các kịch bản. Các mặt hàng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất nếu như mức thuế này vẫn được áp dụng gồm dệt may, da giày, thiết bị điện tử và một số sản phẩm nông nghiệp chế biến.

Theo Bộ Tài chính, nếu kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 10%, tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam có thể bị kéo giảm tới 0,84 điểm phần trăm. Trong bối cảnh Mỹ chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, đây là thách thức không hề nhỏ.

Bên cạnh đó, những bất ổn địa chính trị tại châu Âu, căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn, rủi ro suy giảm nhu cầu toàn cầu cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kim ngạch xuất khẩu trong những tháng tới.

Triển vọng và giải pháp ứng phó

Dù bối cảnh quốc tế nhiều bất ổn, Bộ Công Thương vẫn đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 6% cho cả năm 2025. Mục tiêu này dựa trên các cơ sở: Sự phục hồi tiêu dùng tại các nền kinh tế phát triển, đặc biệt tại châu Âu và Đông Bắc Á; việc tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do như CPTPP, EVFTA, RCEP để mở rộng thị trường xuất khẩu, giảm phụ thuộc vào Mỹ; sự chuyển dịch đơn hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam, nhờ lợi thế về chi phí và năng lực sản xuất.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, Việt Nam cần nhanh chóng đa dạng hóa thị trường. Mở rộng thị trường tại châu Phi, Nam Mỹ, Nam Á và Trung Đông, giảm rủi ro tập trung vào một số thị trường truyền thống. Đây cần được coi là giải pháp không chỉ cho năm 2025 mà còn cả các năm sắp đến.

Bên cạnh đó cần tăng cường năng lực sản xuất nội địa với việc nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu, đẩy mạnh chế biến sâu, đầu tư công nghệ mới để cải thiện chất lượng và sức cạnh tranh. Đặc biệt cần tận dụng tối đa các FTA đã ký với việc chủ động khai thác các ưu đãi thuế quan, thúc đẩy ký kết thêm các hiệp định thương mại song phương và đa phương.

Các giải pháp khác cũng cần được quan tâm như cải thiện hạ tầng giao thông, giảm chi phí logistics nội địa để tăng sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu. Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong việc tiếp cận vốn, công nghệ, thông tin thị trường và chương trình xúc tiến thương mại quốc tế.

Những thách thức phía trước với công tác xuất khẩu đòi hỏi cả Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp cần phải hai “hơn”: Chủ động hơn nữa, linh hoạt hơn nữa trong việc ứng phó với biến động toàn cầu. Xuất khẩu năm 2025 sẽ là phép thử thực sự cho sức chịu đựng, bản lĩnh và khả năng chuyển mình của Việt Nam trong hành trình vươn ra “biển lớn” của thị trường thế giới.
Tin bài khác
Thuế quan có thể mang lại doanh thu 300 tỷ USD cho Mỹ

Thuế quan có thể mang lại doanh thu 300 tỷ USD cho Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent dự báo doanh thu từ thuế quan có thể đạt mức kỷ lục 300 tỷ USD trong năm 2025, nhờ làn sóng áp thuế mạnh mẽ từ chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Chiều 9/7, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn giai đoạn 2026–2030.
Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Theo các chuyên gia, công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch sang kinh tế phát thải thấp, sạch và tuần hoàn.
Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân đề xuất cần trao quyền chính thức cho hiệp hội để đại diện, phản biện chính sách và đối thoại để giúp doanh nghiệp vượt thách thức.
UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

Trong báo cáo cập nhật mới nhất, Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 lên 6,9%, tăng 0,9 điểm phần trăm so với mức trước đó, nhấn mạnh vào sự phục hồi xuất khẩu và kỳ vọng từ đàm phán thuế quan với Mỹ.
Cần tìm giải pháp đột phá để đạt tăng trưởng kinh tế hai con số

Cần tìm giải pháp đột phá để đạt tăng trưởng kinh tế hai con số

Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang nhấn mạnh cần tìm giải pháp đột phá để Việt Nam đạt tăng trưởng kinh tế hai chữ số.
TP. Hồ Chí Minh bước vào “đường đua” Trung tâm Tài chính quốc tế

TP. Hồ Chí Minh bước vào “đường đua” Trung tâm Tài chính quốc tế

TP. Hồ Chí Minh đang tăng tốc hiện thực hóa khát vọng trở thành Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTCQT) vươn tầm khu vực và toàn cầu, với hàng loạt động thái quyết liệt ngay sau khi Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết 222/2025/QH15.
TP. Hồ Chí Minh tăng cường hợp tác chiến lược với Tập đoàn TTI và Ngôi nhà Đức

TP. Hồ Chí Minh tăng cường hợp tác chiến lược với Tập đoàn TTI và Ngôi nhà Đức

Chiều 8/7/2025, tại trụ sở UBND TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Văn Được đã có buổi tiếp và làm việc với ông Horst Pudwill – Chủ tịch Tập đoàn Techtronic Industries (TTI), ông Horst Geicke – Chủ tịch Ngôi nhà Đức, cùng đại diện các doanh nghiệp Đức đang hoạt động tại thành phố.
Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) diễn ra chiều ngày 8/7, ông chủ Sunhouse đã đề xuất Việt Nam cần một chiến lược đồng hành toàn diện giữa Nhà nước và doanh nghiệp nếu muốn đạt được tăng trưởng hai con số.
"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã đề xuất loạt giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, hướng đến mục tiêu phát triển 2045.
Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng (Brazil), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Vale – “đại gia” toàn cầu trong lĩnh vực khai khoáng và luyện kim để thảo luận về định hướng hợp tác chiến lược giữa Vale và các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới.
Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước công bố tín dụng đạt 17,2 triệu tỉ đồng sau 6 tháng đầu 2025, tiếp tục điều hành linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Kỳ họp thứ 25 HĐND TP Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021–2026, khai mạc sáng 8/7/2025, dành thời lượng nửa ngày để thực hiện hoạt động chất vấn về an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố, một vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của cử tri và dư luận.
Thỏa thuận mới với Mỹ mở ra cơ hội tái cấu trúc cho doanh nghiệp Việt

Thỏa thuận mới với Mỹ mở ra cơ hội tái cấu trúc cho doanh nghiệp Việt

Thỏa thuận mới với Mỹ giúp Việt Nam tránh được mức thuế đối ứng 46%, nhưng cũng mở ra một kỷ nguyên thuế cao mới, buộc doanh nghiệp phải tái cấu trúc để tồn tại và thích nghi.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu gỡ vướng để hiện thực hóa phát triển trục Sông Hồng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu gỡ vướng để hiện thực hóa phát triển trục Sông Hồng

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành phối hợp, gỡ vướng mắc để Hà Nội sớm hiện thực hóa trục Sông Hồng, kiến tạo biểu tượng cho Thủ đô.