Tổng kết những vụ bê bối công nghệ lớn nhất năm 2021

Đối với nhiều người, năm 2021 là quãng thời gian đan xen giữa hy vọng chấm dứt đại dịch cũng như thách thức khi xuất hiện biến thể mới. Cuộc sống vẫn cứ tiếp diễn và phần lớn công nghệ giúp ta giải tỏa căng thẳng, kết nối trong thời kỳ đại dịch nhưng đôi khi khiến con người rơi vào cảnh dở khóc dở cười. Toàn thế giới năm nay đã ghi dấu ấn không ít thành công và cả những thất bại. Dưới đây là danh sách một số vụ bê bối đáng chú ý nhất năm do CNN Business tổng kết:

Vụ rò rỉ dữ liệu quy mô khủng của Facebook và LinkedIn

Tháng 4 vừa qua, các chuyên gia an ninh mạng cho biết, thông tin cá nhân của nửa tỷ người dùng Facebook bao gồm số điện thoại, ngày sinh, địa chỉ email đã bị đăng tải bất hợp pháp lên một trang web tin tắc. Facebook cho biết, cũng trong tháng 4/2019, bộ dữ liệu tương tự cũng bị báo cáo là "tác nhân độc hại" và khắc phục trong cùng thời điểm đó. Vụ việc một lần nữa cảnh báo người sử dụng khi cung cấp thông tin cá nhân cho các ứng dụng bên thứ ba, đồng thời là lời nhắc nhở đến Big Tech nói riêng và toàn ngành công nghệ nói chung.

Cũng trong thời gian đó, LinkedIn xác nhận khoảng 500 triệu hồ sơ người dùng của nền tảng đã được rao bán trên một trang web của hacker. Công ty cho hay, số thông tin nói trên là "tập hợp dữ liệu từ một số trang web và công ty". Bên cạnh đó, LinkedIn khẳng định đây không phải vụ vi phạm dữ liệu xuất phát từ công ty. 

Ứng dụng Citizen xác định sai nghi phạm

Chỉ sau vụ rò rỉ dữ liệu lớn nhất năm của hai "gã khổng lồ" công nghệ, Citizen, công ty khởi nghiệp nghiên cứu ứng dụng gửi cảnh báo tội phạm theo thời gian thực đã làm người dùng thất vọng. Cụ thể, công ty trao thưởng 30 nghìn đô la cho ai xác định được nghi phạm gây ra vụ cháy rừng ở Los Angeles. Sau khoảng thời gian tìm kiếm chứng cứ, Citizen nắm trong tay bức ảnh một người đang ông được cho là có dấu hiệu phạm tội và cảnh sát đã tiến hành bắt giữ người này. Thế nhưng, tai hại ở chỗ họ đã bắt nhầm người. Nguyên nhân sự vụ là do Citizen đã sử dụng sản phẩm mới trong ứng dụng của mình có tên là OnAir để phát thông tin về nghi phạm nhưng bất ngờ thay công ty không tuân theo quy trình xác minh vốn có trước khi công bố thông tin dẫn đến bê bối lớn như trên.

Nhức nhối mã độc tống tiền

Chỉ trong một năm, các cuộc tấn công ransomware - mã độc tống tiền trong đó tin tặc đánh cắp được quyền truy cập vào hệ thống máy tính của công ty và tống tiền, đã tăng mạnh, đặc biệt nhằm vào các doanh nghiệp và cơ sở hạ tầng quan trọng. Cuộc tấn công Colonial Pipeline ngày 7/5/2021 đã nêu bật lỗ hổng trong cơ sở hạ tầng Hoa Kỳ vốn là một trong các cường quốc lớn về công nghệ.

Colonial Pipeline được biết đến là một hệ thống đường ống dẫn dầu của Mỹ bắt nguồn từ Houston, Texas và vận chuyển xăng và nhiên liệu máy bay chủ yếu đến Đông Nam Hoa Kỳ, đã bị một cuộc tấn công mạng ransomware làm ảnh hưởng đến thiết bị máy tính quản lý đường ống. CEO của Colonial Pipeline sau đó đã lên tiếng xác nhận công ty phải trả 4,4 triệu đô la Mỹ tiền chuộc để có thể hoạt động bình thường. Tháng 6, giới chức Hoa Kỳ đã điều tra và thu hồi được 2,3 triệu đô la tiền điện tử được trả cho các tin tặc đứng sau vụ tấn công Colonial Pipeline.

Hai lần internet mất kết nối

Thật khó có thể tin được chỉ trong vòng chưa đầy hai tuần, thế giới chứng kiến hai lần internet ngừng hoạt động do sự cố đến từ các công ty công nghệ. Những vụ việc này nhanh chóng được phát hiện và khắc phục nhưng mặt khác nhấn mạnh mức độ phụ thuộc của chúng ta vào internet. 

Lần đầu tiên là vào ngày 8/6, hàng loạt trang web lớn bao gồm Reddit, CNN, Amazon,... đã ngừng hoạt động do mạnh phân phối bị lỗi. Sau đó, ngày 17/6 tiếp tục xảy ra sự cố tương tự tại Akamai Technologies đã phá vỡ liên kết đến các trang web của Southwest Airlines, United Airlines, ngân hàng Commonwealth Bank và Sở Giao dịch chứng khoán Hồng Kông. 

Đây không phải là sự cố internet duy nhất trong năm. Trong tháng 12, dịch vụ điện toán đám mây của Amazon đã bị ba lần ngừng hoạt động gây ảnh hưởng cho Disney +, Slack, Netflix , Hulu và nhiều hãng khác đồng thời làm gián đoạn hoạt động hậu cần của "gã khổng lồ" trong kỳ nghỉ lễ quan trọng.

Facebook và ngày thứ hai "đen tối"

Ngày 4/10 có lẽ sẽ được bầu chọn làm khoảnh khắc "đen tối" nhất của Facebook trên nhiều phương diện trong năm 2014. Đêm trước đó, Frances Haugen đã tố giác và tuyên bố rằng Meta (tên công ty mới đổi của Facebook) biết rõ cách mạng xã hội nổi tiếng nhất thế giới được sử dụng để lan truyền thông tin sai lệch, ngôn từ kích động và thù địch. 

Đến ngày thứ hai, xảy ra sự cố làm tê liệt hoạt động của Facebook, WhatApp và Instagram trong nhiều giờ. Cổ phiếu giảm không phanh và công ty phải đối mặt với chỉ trích và giải trình trong phiên điều trần trước Quốc hội. Câu chuyện chưa dừng lại ở đây. Cuối tháng 10, một tập hợp gồm 17 tổ chức tin tức của Hoa Kỳ bắt đầu xem xét các phiên bản thông tin mà Quốc hội nhận được trong đó nêu chi tiết cách các nhóm  sử dụng Facebook để kích động bạo lực (chẳng hạn như cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1) và là phương tiện để nạn buôn người hoành hành. 

Bài học định tính giá nhà bằng AI dành cho Zillow

Công ty kinh doanh bất động sản trực tuyến của Mỹ, Zillow Group tuyên bố sẽ đóng cửa hoạt động đồ gia dụng Zillow Offers với lý do "không thể dự đoán giá nhà đất" và vấn đề này "vượt xa" khả năng của công ty.

Sự thừa nhận này quả là thất bại đối với một công ty bất động sản niêm yết và để lại hậu quả khôn lường. Cổ phiếu của công ty lao dốc và buộc có kế hoạch cắt giảm 2000 việc làm tương đương 1/4 số nhân viên của công ty. Trước đó, Zillow tỏ ra rất tự tin vào khả năng sử dụng AI để ước tính giá trị bất động sản, ca ngợi công cụ Zestimate là một bước tiến. Thế nhưng thực tế không giống như những gì công ty mong đợi, sử dụng AI để định giá nhà ở vẫn còn là khoảng trống công nghệ chưa thể lấp đầy. 

Câu chuyện xe tự lái "vẫn chỉ là ước mơ" của Tesla

Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk từ lâu đã tuyên truyền về phần mềm "tự lái hoàn toàn" của "gã khổng lồ" xe điện. Tuy nhiên, đến cuối năm 2021, công ty vẫn chưa hoàn thiện công nghệ này. Nói đúng hơn, Tesla mới chỉ cung cấp các tính năng hỗ trợ người lái, trong đó yêu cầu có sự đồng ý của người dùng để thực hiện thao tác và lái xe vẫn cần tỉnh táo để xử lý các trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra, chỉ một số ít tài xế Tesla có thể dùng thử tính năng này, bao gồm một nhóm khách hàng đã phải trả 10.000 đô la/người để có quyền truy cập vào phiên bản beta của tính năng này.

Mặc dù công nghệ mới mang đến nhiều hứa hẹn nhưng bất ngờ thay, những người sử dụng tính năng này chia sẻ ngoài yếu tố "công nghệ của tương lai", họ vẫn chưa thể chắc chắn liệu chiếc xe có ý định làm gì tiếp theo, người dùng có thể kiểm soát tình hình hay không. CNN Business đã thử tính năng này trên một chiếc Tesla Model 3 chạy thử tại New York và kết luận đây là một trải nghiệm đáng sợ: Phần mềm đã hướng chiếc xe "cắm đầu" vào một xe tải khác khi cố gắng tránh một người đi xe đạp. Thậm chí, chiếc xe tự lái liên tục đụng phải các hàng rào và để lộ một số vấn đề khác.

TL (theo CNN)