Theo Quy hoạch Điện VIII, quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, cơ cấu công suất có sự thay đổi dần theo hướng giảm dần tỷ trọng nhiệt điện than, tăng dần tỷ trọng nguồn nhiệt điện khí và năng lượng tái tạo.
Tỷ trọng thủy điện cũng sẽ giảm dần vì các dự án thủy điện lớn ở nước ta cơ bản đã khai thác và đưa vào vận hành. Khả năng khai thác các công trình thủy điện còn lại hầu hết là những dự án có công suất nhỏ và đang trong giai đoạn chuẩn bị xây dựng, hoặc đang xây dựng.
Có thể thấy, năng suất sản xuất từ thủy điện giảm dần và chỉ chiếm trung bình hơn 13% trong cơ cấu nguồn điện đến năm 2045.
Theo Quy hoạch Điện VIII, công suất điện năng từ nguồn điện than vẫn sẽ tăng mạnh trong giai đoạn 2025-2030 (đạt 29,679 MW vào năm 2025 và 40,899 MW năm 2030), chiếm tỷ trọng cao ở mức 28.2-28.9% vào năm 2025 và 28.3-31.2% vào năm 2030, trước khi giảm xuống còn 15.4-19.4% vào năm 2045.
Nhiệt điện khí tiếp tục cạnh tranh mạnh với năng lượng tái tạo trong thời gian tới. Theo Quy hoạch Điện VIII, cơ cấu công suất có sự thay đổi theo hướng tăng dần tỷ trọng nguồn nhiệt điện khí và năng lượng tái tạo. Điện năng sản xuất từ nguồn nhiệt điện khí sẽ chiếm tỷ trọng 21.1-22.4% vào năm 2030 và tăng lên 23.5-26.9% vào năm 2045.
Tuy nhiên, nguồn cung từ khí LNG chủ yếu là nhập khẩu và có thể sẽ gặp phải những khó khăn tương tự việc phát triển nguồn nhiệt điện than trong giai đoạn vừa qua. Giá nhiên liệu LNG nhập khẩu luôn là yếu tố bất định, có nhiều biến động trong thời gian qua cũng như giai đoạn sắp tới, dẫn đến những vấn đề về giá, cơ chế giá, hình thức đầu tư… là các rủi ro có thể dẫn đến việc phát triển các nguồn điện sử dụng nhiên liệu LNG không cao.
Với kinh tế phát triển, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng và dân số tăng cao dẫn đến nhu cầu năng lượng gia tăng nhanh. Trong khi đó, các nguồn năng lượng hóa thạch đang cạn dần theo thời gian. Giải pháp phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng đang được nhiều nước trên thế giới quan tâm thực hiện, trong đó có Việt Nam.
PV
