Theo báo cáo từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), dù thuộc nhóm thu nhập cao nhất tại Việt Nam, những người có thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng vẫn khó có thể sở hữu nhà tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Đây là một trong những thực tế đáng chú ý khi áp dụng quy tắc chi phí mua nhà không vượt quá một phần ba thu nhập. Với thu nhập 30 triệu đồng/tháng, nhóm này chỉ có thể chi ra khoảng 10 triệu đồng/tháng cho việc trả góp nhà. Tuy nhiên, với giá nhà đất hiện nay, số tiền này là không đủ để sở hữu một căn hộ.
Theo khảo sát của Tổng cục Thống kê (GSO), nhóm thu nhập cao nhất (20% dân số) tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Bình Dương hay Đà Nẵng có mức thu nhập bình quân từ 13 triệu đến 18 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, khi tính đến chi phí sống và các khoản chi tiêu khác, một căn nhà vẫn là điều quá xa vời đối với nhiều người thuộc nhóm thu nhập cao này.
Cụ thể, giá căn hộ tại các khu vực trung tâm Hà Nội và TP.HCM hiện nay dao động từ 40-70 triệu đồng/m2. Với căn hộ diện tích 60m2, giá trị có thể lên đến 2.5-3.5 tỷ đồng. Để có thể mua nhà, đa phần người dân phải vay vốn ngân hàng với tỷ lệ lên đến 70% giá trị căn nhà, tức khoảng 2.45 tỷ đồng. Tuy nhiên, với lãi suất 8%/năm trong vòng 20 năm, khoản tiền trả góp hàng tháng sẽ vào khoảng 25-27 triệu đồng, vượt xa khả năng chi trả của những hộ gia đình có thu nhập 30 triệu đồng/tháng.
Thu nhập 30 triệu đồng tháng, người dân vẫn không thể nổi mua nhà thành phố lớn(Ảnh: Minh họa) |
Thực tế, nhiều người trong nhóm này dù có thu nhập ổn định nhưng vẫn phải chật vật với bài toán tài chính khi giá nhà đất ngày càng leo thang. Điều này cũng phản ánh rõ nét sự bất hợp lý trong thị trường bất động sản, khi giá nhà không tương xứng với mức thu nhập của người dân.
Ngoài sự chênh lệch về giá cả, việc thiếu nguồn cung nhà ở phù hợp cũng là một yếu tố quan trọng khiến nhiều người dân không thể mua nhà. Thị trường bất động sản hiện nay chủ yếu tập trung vào phân khúc trung và cao cấp, trong khi ít có dự án nhà ở giá rẻ, phù hợp với nhu cầu của phần lớn người dân. Các căn hộ có giá dưới 30 triệu đồng/m2 hiện rất hiếm, khiến cho việc tìm kiếm một ngôi nhà vừa túi tiền càng trở nên khó khăn.
Một nguyên nhân khác là tình trạng “lợi dụng” sự thiếu hụt nguồn cung để đẩy giá nhà lên cao. Nhiều chủ đầu tư đã tăng giá bán bất hợp lý, dù khu vực đó không có nhiều lợi thế về hạ tầng hoặc vị trí. Điều này khiến cho người dân không có nhiều sự lựa chọn, đặc biệt là những người có thu nhập không quá cao.
Một yếu tố không thể bỏ qua trong vấn đề giá nhà tăng cao là hành vi đầu cơ. Trong bối cảnh các kênh đầu tư khác gặp nhiều biến động, bất động sản trở thành một lựa chọn an toàn để tích trữ tài sản. Nhiều người mua bất động sản không phải để ở mà để đầu cơ, với kỳ vọng giá trị bất động sản sẽ tiếp tục tăng. Điều này đã làm tăng nhu cầu mua và đẩy giá nhà lên cao, trong khi số lượng căn hộ thực tế dành cho người có nhu cầu ở lại rất ít.
Nhiều căn hộ đã bị bỏ hoang hoặc không được đưa vào sử dụng, chỉ để chờ tăng giá, khiến cho tình trạng cung không đủ cầu trở nên trầm trọng hơn. Hành vi đầu cơ này làm cho giá nhà càng trở nên khan hiếm và khó tiếp cận đối với những người có nhu cầu thực sự.
Để giải quyết vấn đề này, VARS cho rằng chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh các chính sách ưu đãi về đất đai, thuế và vốn vay đối với các dự án nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ. Nhà nước cần tạo ra các dự án nhà ở với mức giá phù hợp với thu nhập của người dân, đồng thời tăng cường nguồn cung nhà ở tại các khu vực ngoại thành và các thành phố nhỏ để giảm tải cho các khu vực đông dân cư.
Thêm vào đó, việc phát triển hạ tầng kết nối và triển khai các mô hình phát triển đô thị như TOD (Transit-Oriented Development) sẽ giúp giải quyết bài toán nhà ở cho người dân đô thị. Mô hình này tập trung vào phát triển các khu đô thị gần các trạm giao thông công cộng, giúp người dân có thể tiếp cận nhà ở một cách dễ dàng và tiết kiệm chi phí di chuyển.