Ông Nguyễn Minh Nam, Phó Chủ tịch TP Tam Kỳ cho biết, vừa qua, lãnh đạo TP.Tam Kỳ đã báo cáo UBND tỉnh công tác bảo tồn, phục hồi và phát triển hệ sinh thái đất ngập nước và đa dạng sinh học sông Đầm với tổng kinh phí 118 tỷ đồng, nhằm khơi thông tiềm năng Bãi sậy - Sông Đầm, phát triển du lịch sinh thái.
Chính quyền TP Tam Kỳ đề xuất UBND tỉnh thống nhất chủ trương xây dựng hồ sơ trình Chính phủ thành lập khu bảo tồn đất ngập nước và đa dạng sinh học hệ sinh thái sông Đầm.
Theo quy hoạch chung TP Tam Kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, sông Đầm đóng vai trò quan trọng trong xây dựng đô thị sinh thái và phát triển du lịch. Thời gian qua, thành phố đã bố trí 8,9 tỷ đồng từ ngân sách để trồng cây, phục hồi hệ sinh thái sông Đầm trên diện tích 22 ha, với nhiều chủng loại bản địa như lộc vừng, tre đồng, cừa, sậy, dừa nước và thả hàng chục nghìn cá giống.
Ngoài ra, thành phố cần 15 tỷ đồng để trùng tu nhà liệt sĩ Phạm Sỹ Thuyết; đường hầm từ nhà liệt sĩ Thuyết ra sông Đầm, khu vực giếng ông Kỳ, tuyến đường từ giếng ông Kỳ đến bến đò sông Đầm. Nhà đón tiếp, khu vệ sinh công cộng, đường chạy bộ, đi dạo cảnh quan kết hợp bến thuyền với tháp quan sát nơm cá chép, không gian sinh hoạt trung tâm, khu checkin... 15 tỷ đồng.
Đường vành đai sinh thái quanh sông Đầm dài khoảng 10,5 km dự kiến phải chi nhiều nhất, 85 tỷ đồng. Thời gian thực hiện các hạng mục là trong năm 2024. Bên cạnh đó thành phố đề xuất cấp kinh phí 3 tỷ đồng xây dựng nhà đón tiếp kết hợp với vệ sinh, bãi đỗ xe, trồng cây xanh; tôn tạo hai giếng khu vực đình Vĩnh Bình, xây dựng đoạn bê tông mới kết nối giao thông.
Mang trong mình vẻ đẹp kỳ bí được thiên nhiên ban tặng; sông Đầm thực ra không phải một con sông mà là một địa danh có diện tích mặt nước rộng gần 200 ha, thông với sông Bàn Thạch. Lưu vực xung quanh sông rộng khoảng 650 ha trải dài qua các xã Tam Thăng, Tam Phú và P.An Phú (TP.Tam Kỳ, Quảng Nam).
Cảnh quan và câu chuyện về những người con đất Quảng kiên trung ngập mình dưới bùn, ẩn trong lau sậy… ở địa danh này nhằm hoạt động cách mạng bí mật ngay trong lòng địch, khiến bất kỳ ai cũng có thể thao thức, bồi hồi.
Trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược nhân dân các xã vùng Đông Tam Kỳ đã chọn nơi đây làm căn cứ. Che giấu cán bộ, chiến sĩ các đơn vị vũ trang, du kích, quân chủ lực V12, V18 và các đơn vị đặc công E70, 72, 74; nhằm ém quân an toàn, tập kết lực lượng tiến công đánh vào các cứ điểm của địch ở đồi An Hà, Núi Cấm, tỉnh đường Quảng Tín mở rộng vùng giải phóng. Đồng thời kết hợp đấu tranh quân sự và đấu tranh chính trị, binh vận làm mất nhuệ khí của quân thù góp phần cùng quân và dân cả nước làm nên mùa xuân lịch sử năm1975.
Qua khảo sát của nhóm nghiên cứu Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam cho thấy sông Đầm có 81 loài động vật có xương sống thuộc 53 họ và 20 bộ. Tại đây cũng có 33 loài cá khác nhau thuộc 21 họ, 11 bộ và 1 loài lươn đồng. Sông còn có 16 loài bò sát, ếch nhái.
Động vật không xương sống ghi nhận 214 loài và côn trùng 211 loài. Thực vật bậc cao có 170 loài thuộc 74 họ. Cơ quan nghiên cứu ghi nhận 31 loài chim, trong đó có ốc nằm trong sách đỏ Việt Nam.
Việc đầu tư này nhằm phát huy các giá trị di tích quốc gia địa đạo Kỳ Anh gắn với phục vụ du lịch bãi Sậy, sông Đầm. Ngoài đầu tư hạ tầng, TP Tam Kỳ đề nghị UBND tỉnh xem xét thống nhất chủ trương lập dự án đầu tư xây dựng Bảo tàng Đa dạng sinh học tỉnh Quảng Nam tại khu vực hồ sông Đầm với quy mô 6 ha. Nơi đây sẽ lưu giữ các sinh vật cảnh thiên nhiên trong khu vực sông Đầm và tỉnh Quảng Nam. Trung tâm Bảo tồn và cứu hộ cứu nạn sinh vật cảnh khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Trọng Tâm
