Thứ tư 02/07/2025 03:53
Hotline: 024.355.63.010
Bất động sản

Nhịp tim của doanh nghiệp rớt – cần gấp máy khử rung

02/10/2021 17:12
Nhiều người không bất ngờ với khảo sát của Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (ban IV), công bố vào cuối tháng 8-2021, khi báo cáo này cho thấy một tỷ lệ đáng kể doanh nghiệp đã hoặc sắp vào ICU (phòng chăm sóc đặc biệt, như bệnh nhân Covid-19

Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa đã rơi vào tình trạng thoi thóp. (Ảnh minh họa)

Căn bệnh chung mà các doanh nghiệp này mắc phải là dòng tiền bị đứt gãy khiến cho cùng chỉ số thanh khoản (liquidity) trở xấu nhanh, nhiều trong số đó nhanh chóng bị rơi vào tình trạng kiệt quệ tài chính (financial distress).

Khi tiền mặt là vua

Trong tài chính, người ta hay nói “cash is King” để ám chỉ rằng trong việc xem xét khả năng thanh khoản của một doanh nghiệp, tiền mặt mới là quan trọng nhất. Khi tính toán chỉ số thanh khoản dựa vào bảng cân đối kế toán, một ai đó có thể dùng chỉ số thanh toán hiện hành, chỉ số thanh toán nhanh (acid test) hay chỉ số tiền mặt. Trong ba chỉ số này, chỉ số tiền mặt là khắt khe nhất vì nó đã loại trừ các khoản phải thu, hàng tồn kho, và các tài sản ngắn hạn khác trong tổng tài sản ngắn ngắn hạn của doanh nghiệp.

Trong khủng hoảng Covid-19, chỉ số tiền mặt càng quan trọng hơn trong việc xem xét tính thanh khoản của một doanh nghiệp bởi đứt gãy chuỗi cung ứng, gián đoạn sản xuất kinh doanh vì giãn cách xã hội đã khiến cho các khoản phải thu hay hàng tồn kho bị mất đi rất nhiều tính thanh khoản như thường có trước đây.

Bình thường, các khoản phải thu cũng có thể chuyển thành tiền mặt khi được sử dụng như tài sản bảo đảm trong nghiệp vụ bao thanh toán (factoring), hay căn cứ vào đó mà bên cho vay có thể đồng ý. Nhưng trong hoàn cảnh Covid-19, các hoạt động bao gồm dịch vụ tài chính ngân hàng cũng bị hạn chế rất nhiều, thêm vào đó mức độ rủi ro của các khoản phải thu tăng lên rất nhanh, và do vậy nhiều khoản phải thu không còn vai trò quan trọng trong việc thể hiện khả năng thanh toán của doanh nghiệp.

Cũng như vậy là hàng tồn kho không còn giúp cải thiện khả năng thanh khoản của doanh nghiệp. Khi đứt gãy chuỗi cung ứng xảy ra, hoạt động kinh doanh bị gián đoạn do giãn cách xã hội thì nhu cầu của các nguồn khách hàng cũng giảm đi đáng kể, nếu không nói là nghiêm trọng.

Trên sổ sách kế toán, nếu tính chỉ số thanh khoản qua chỉ số thanh toán hiện hành, hay chỉ số thanh toán nhanh trong giai đoạn Covid-19, thì nhiều doanh nghiệp thoạt nhìn qua tưởng còn ổn nhưng sức ép bị kiệt quệ tài chính là rất lớn. Các khoản phải thu hay hàng tồn kho không thể chuyển thành tiền mặt để thực hiện các nghĩa vụ thanh toán trong ngắn hạn.

Ngặt một nỗi trong giai đoạn Covid-19, dòng tiền của doanh nghiệp thì “đầu vô bị tịt, đầu ra vẫn đều”. Đó là doanh nghiệp vẫn phải chi trả lương và các khoản đóng góp bắt buộc như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí công đoàn. Đó là chưa kể trả lãi vay hay nợ gốc đến hạn, tiền thuê kho xưởng mặt bằng, và các hợp đồng đến hạn phải thanh toán khác.

Doanh nghiệp cần máy sốc tim

Khi nhiều nước ở châu Âu bị đợt dịch đầu tiên, nhiều chính phủ đã rất lúng túng và bị động trong việc chuẩn bị hạ tầng y tế để chống dịch cũng như hỗ trợ doanh nghiệp. Sự bất bình của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đã khiến các chính phủ này phải cấp tốc sửa sai và thích ứng, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm khi dịch quay trở lại đợt 2, đợt 3.

Dòng tiền được xem là các mạch máu lưu thông trong cơ thể doanh nghiệp, khi nhịp tim bị rớt thì rất cần có máy khử rung để khôi phục lại nhịp tim và điều này là tương tự với tính thanh khoản của doanh nghiệp.

Và một trong những kinh nghiệm quan trọng được đúc kết lại sau hơn một năm chống dịch Covid-19 đó là giữ tính thanh khoản của doanh nghiệp, và giữ việc làm.

Nhiều chính phủ đã nhanh chóng có những quyết định chưa từng có trong lịch sử, kể cả sự can thiệp nhanh chóng của bên lập pháp để gia tăng ngân sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, hạn chế tối đa khả năng bị rơi vào tình trạng kiệt quệ tài chính.

Nhiều giải pháp đã được thực hiện như chính sách thất nghiệp tạm thời, theo đó chính phủ gánh chịu một phần lớn chi phí lương cho doanh nghiệp, bao gồm cả bảo hiểm xã hội, như ở Pháp lên đến 80%. Chính phủ cũng đứng ra bảo lãnh để doanh nghiệp vay mới hay hoãn nợ, hoặc có các chương trình cho vay với lãi suất 0%, và thậm chí là tài trợ không hoàn lại (grant) ở một số ngành nghề bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất như nhà hàng, khách sạn, du lịch.

Có dịp trao đổi với một số người kinh doanh trong lĩnh vực nhà hàng ở Pháp, người viết đã nhận được những phản hồi rất tích cực của họ với các hỗ trợ của chính phủ kể từ đợt dịch lần thứ 2. Các hỗ trợ từ lương cho đến chi phí thuê mặt bằng đã phần nào xóa đi sự không hài lòng với chính phủ ở giai đoạn chống dịch đầu tiên.

Các thành phố lớn của Việt Nam như TPHCM và Hà Nội đang dần mở cửa trở lại nhưng rất nhiều DNNVV đã rơi vào tình trạng thoi thóp. Bởi vì, theo khảo sát từ tháng 8 mà có đến gần 40% doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động, chỉ còn dòng tiền duy trì ít hơn một tháng, và 46% có thể còn gồng được trong 1-3 tháng sắp tới.

Mới đây, Ngân hàng Nhà nước dự kiến hỗ trợ các doanh nghiệp với chương trình lãi suất ưu đãi, quy mô dư nợ là 100.000 tỉ đồng, nhưng chính sách này còn đang ở thì tương lai. Thời gian cấp cứu là vàng nên mỗi ngày trôi qua là cơ hội hồi phục của doanh nghiệp càng ít đi. Dòng tiền được xem là các mạch máu lưu thông trong cơ thể doanh nghiệp, khi nhịp tim bị rớt thì rất cần có máy khử rung để khôi phục lại nhịp tim và điều này là tương tự với tính thanh khoản của doanh nghiệp.

Nhưng doanh nghiệp đâu chỉ bị sức ép lãi vay. Chi phí lương bao gồm bảo hiểm xã hội là một khoản chi phí rất lớn với các doanh nghiệp ở Việt Nam bởi vì nhiều ngành còn mức độ thâm dụng lao động cao, nhiều nhà máy chỉ là nơi gia công lắp ráp. Doanh nghiệp rất đau đầu khi muốn giữ việc làm vì phải gánh chi phí lớn, mà cắt giảm thì đến lúc tuyển dụng lại lại là một câu chuyện khác cũng khó không kém.

Đã có nhiều tiếng nói kêu gọi Chính phủ hãy hành động nhanh chóng, thiết thực hơn để hỗ trợ kịp thời khả năng thanh khoản của doanh nghiệp, đặc biệt là các DNNVV. Sức chịu đựng nào rồi cũng có điểm tới hạn của nó, nếu không kịp cứu các doanh nghiệp đang thoi thóp hiện nay, thì sẽ cần nhiều năm sau mới có được lại những doanh nghiệp như thế, bởi doanh nghiệp không ổn định và lớn lên trong ngày một ngày hai.

Chi phí cơ hội trong trường hợp này nếu tính đầy đủ sẽ là rất lớn. Vì vậy, nếu có những chính sách vượt thẩm quyền của Chính phủ, thì Quốc hội cần nhanh chóng ra những nghị quyết bất thường đặc biệt để kịp thời hỗ trợ các doanh nghiệp.

TS. Võ Đình Trí

(Theo Thesaigontimes.vn)

Tin bài khác
Có rủi ro từ quy định tính thêm 5,4%/năm tiền sử dụng đất chưa nộp?

Có rủi ro từ quy định tính thêm 5,4%/năm tiền sử dụng đất chưa nộp?

Dự thảo sửa đổi Nghị định 103 quy định mức thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang vấp phải phản ứng từ doanh nghiệp bất động sản. Các nhà đầu tư cảnh báo rủi ro pháp lý và tài chính và đề xuất điều chỉnh chính sách để tránh gây tắc nghẽn thị trường.
Đà Nẵng điều chỉnh giá đất: Mức tăng “sốc” từ 125%–172%

Đà Nẵng điều chỉnh giá đất: Mức tăng “sốc” từ 125%–172%

UBND TP Đà Nẵng ban hành Quyết định 45, điều chỉnh giá đất từ 7-7-2025, tăng mạnh đến 170%. Đường Bạch Đằng lên gần 341 triệu đồng/m², nguồn thu ngân sách bùng nổ, báo hiệu cơ hội và thách thức cho thị trường bất động sản.
Tập đoàn Bcons tổ chức lễ khởi công Dự án Bcons Bình An Đông Tây

Tập đoàn Bcons tổ chức lễ khởi công Dự án Bcons Bình An Đông Tây

Ngày 28/6/2025, sự kiện “Lễ khởi công dự án Bcons Bình An – Đông Tây” là mốc son ghi dấu cho sự phát triển và khẳng định sự gắn bó của Bcons với mảnh đất Bình Dương.
Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Người dân được lợi gì từ việc phân quyền về cấp xã?

Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Người dân được lợi gì từ việc phân quyền về cấp xã?

Theo ông Mai Văn Phấn – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đây là bước đi thiết thực nhằm rút ngắn quy trình, giảm thiểu thủ tục hành chính và tăng tính tiếp cận cho người dân, đặc biệt tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Giá đất TP. Vinh (Nghệ An) có nơi lên tới 165 triệu đồng/m2

Giá đất TP. Vinh (Nghệ An) có nơi lên tới 165 triệu đồng/m2

Nhiều tuyến phố trung tâm TP. Vinh bất ngờ điều chỉnh giá đất tăng gấp ba lần, có nơi lên tới 165 triệu đồng/m², vượt xa mặt bằng chung toàn tỉnh Nghệ An.
Điều chỉnh quy hoạch TP. Hồ Chí Minh đến năm 2040

Điều chỉnh quy hoạch TP. Hồ Chí Minh đến năm 2040

Ngày 25/6, UBND TP. Hồ Chí Minh chính thức công bố Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Sắp lựa chọn nhà đầu tư cho dự án sân bay Sa Pa 6.393 tỷ đồng

Sắp lựa chọn nhà đầu tư cho dự án sân bay Sa Pa 6.393 tỷ đồng

Cảng hàng không Sa Pa trị giá hơn 6.393 tỷ đồng sắp gọi vốn. Dự án nghìn tỷ này hứa hẹn thay đổi diện mạo du lịch Lào Cai và mở ra kỷ nguyên mới.
Các yếu tố tác động đến chu kỳ tăng giá bất động sản TP. Hồ Chí Minh mở rộng

Các yếu tố tác động đến chu kỳ tăng giá bất động sản TP. Hồ Chí Minh mở rộng

Thị trường bất động sản Tân Uyên, hiện tại là thành phố thuộc tỉnh Bình Dương, đang được định vị như một phần của khu vực “Thành phố Hồ Chí Minh mở rộng” dựa trên cơ sở pháp lý và quy hoạch phát triển vùng.
TP. Thủ Đức công bố quy hoạch mới: Tầm nhìn cho đô thị tương lai

TP. Thủ Đức công bố quy hoạch mới: Tầm nhìn cho đô thị tương lai

Sau khi ổn định bộ máy, TP.Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh) đã công bố nhiều đề án quy hoạch chiến lược, định hình tương lai phát triển đô thị thông minh, sáng tạo.
Cấp xã có thể được ủy quền miễn thuế đất nông nghiệp

Cấp xã có thể được ủy quền miễn thuế đất nông nghiệp

Chính sách ủy quyền miễn thuế đất nông nghiệp cho cấp xã đang nhận được sự quan tâm đặc biệt, giúp đơn giản hóa thủ tục, hỗ trợ nông dân và nâng cao hiệu quả.
TP. Hồ Chí Minh với mục tiêu 20 tỷ USD từ khu công nghiệp sau sáp nhập

TP. Hồ Chí Minh với mục tiêu 20 tỷ USD từ khu công nghiệp sau sáp nhập

Sau khi sáp nhập ba địa phương trọng điểm là Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và TP. Hồ Chí Minh, các khu chế xuất và khu công nghiệp (KCN) của TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu thu hút đầu tư lên tới hơn 20 tỷ USD trong giai đoạn 2025 - 2030, với cam kết giải ngân 70% tổng vốn đầu tư đăng ký theo đúng tiến độ.
“Quản lý xây dựng và phát triển quy hoạch Côn Đảo” đạt giải đặc biệt Quy hoạch đô thị quốc gia

“Quản lý xây dựng và phát triển quy hoạch Côn Đảo” đạt giải đặc biệt Quy hoạch đô thị quốc gia

Giải thưởng Quy hoạch Đô thị Quốc gia lần thứ IV (VUPA 2024) thu hút hơn 100 tác phẩm dự thi, 6 nhóm hạng mục: Đồ án quy hoạch xây dựng; khu vực đã đầu tư xây dựng; chất lượng môi trường đô thị; quy hoạch nông thôn; ấn phẩm về quy hoạch; tổ chức, cá nhân tiêu biểu trong phát triển đô thị.
Bà Rịa – Vũng Tàu: Loại bỏ sân bay Gò Găng ra khỏi quy hoạch và điều chỉnh thành khu đô thị, dịch vụ

Bà Rịa – Vũng Tàu: Loại bỏ sân bay Gò Găng ra khỏi quy hoạch và điều chỉnh thành khu đô thị, dịch vụ

Vừa qua, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ban hành Quyết định số 1680/QĐ-UBND về việc điều chỉnh "Quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050". Một trong những điểm nổi bật nhất trong quyết định này là việc đưa sân bay Gò Găng ra khỏi quy hoạch tổng thể, giữ lại sân bay Vũng Tàu hiện hữu và dành quỹ đất đảo Gò Găng để phát triển đô thị, dịch vụ.
Quảng Ngãi phê duyệt quy hoạch phân khu Khu đô thị, công nghiệp, dịch vụ Dung Quất hơn 7.000 ha

Quảng Ngãi phê duyệt quy hoạch phân khu Khu đô thị, công nghiệp, dịch vụ Dung Quất hơn 7.000 ha

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang vừa ký 3 quyết định phê duyệt đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 thuộc Khu kinh tế Dung Quất, với tổng diện tích 7.045ha, nằm toàn bộ trên địa phận huyện Bình Sơn.
Thị trường bất động sản phía Nam hồi phục mạnh trở lại

Thị trường bất động sản phía Nam hồi phục mạnh trở lại

Thị trường bất động sản phía Nam phục hồi mạnh, Bình Dương nổi lên nhờ hạ tầng, quy hoạch, sức cầu mạnh và đề án sáp nhập với TP. Hồ Chí Minh, tạo đà mặt bằng giá mới.